Αντώνης Ν. Βγόντζας

 Παράγραφο με παράγραφο. Λέξη προς λέξη. Δεν αφήσαμε τίποτα να πέσει. Το διαβάσαμε με υπομονή και επιμονή. Και με κάποια εξοικείωση στα πολιτικά κείμενα του συγκεκριμένου χώρου.

Προηγουμένως, πρέπει να εξομολογηθούμε δημόσια ότι δεν θεωρούμε αδικαιολόγητη την ψήφο υποστήριξης και εμπιστοσύνης που πρόσφερε ο λαός μας στον ΣΥΡΙΖΑ τον περασμένο Γενάρη. Αρκετοί είχαν κουραστεί. Και από τα λόγια και από τις πράξεις. Και κυρίως από τις συχνές μεταβολές της πολιτικής. Και από τα μεγάλα λόγια, τα παχιά, που περιέθαλπαν αυτές τις περιστροφές. Πότε στο Καστελόριζο των επικοινωνιολόγων, πότε στο Ζάππειο των μεγάλων ψευδαισθήσεων και της σκοπούμενης παραπλάνησης, πότε στα success stories χωρίς happy end. Και πότε στις μονομερείς δηλώσεις εξόδου από το μνημόνιο και... από την κρίση!
Αν το 3ο Μνημόνιο είναι τόσο σκληρό όσο το αξιολόγησε και ο Νίκος Βούτσης κι αν το email Χαρδούβελη, μπροστά σε αυτό, είναι «παιδική χαρά» -πάντοτε κατά το μεγαλοστέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ-, τότε δεν μπορούμε να βρούμε εύκολα κατάλληλες λέξεις για το πολυσέλιδο πρόγραμμά του.

Ξεκάθαρα. Και από την αρχή.
Είναι δυσνόητο το κεντρικό πολιτικό του νόημα. Οι συντάκτες του ποιο μήνυμα ήθελαν να στείλουν στον ελληνικό λαό; Οτι αυτοί, αφού νικήσουν στην επερχόμενη εκλογική αναμέτρηση, θα είναι οι καλύτεροι διαπραγματευτές με την τρόικα ή με το κουαρτέτο; Από ποιους; Με ποιους; Ή, αν ηττηθούν, θα ασκήσουν την πιο σκληρή αντιπολίτευση; Εναντι ποιων; Υπέρ ποιων;

Το σχέδιο προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ είναι εξαιρετικά καλό ως «Προγραμματικές Δηλώσεις» της επόμενης κυβέρνησης. Δεν λέει απολύτως τίποτα. Πρακτικά δεν αποκλείει οτιδήποτε. Ως κείμενο αντιπολιτευτικής διαμαρτυρίας υπόσχεται τα πάντα. Πιο πλουσιοπάροχο κι από εκείνο το «πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης».

Ενώ τα περισσότερα στελέχη του συμπεριφέρονται και περιφέρονται με καθεστωτική νοοτροπία, συχνά μάλιστα καταφεύγουν στον διαχωρισμό ανάμεσα στο «παλιό» και το «καινούριο» και κατατάσσουν στο «παλιό» το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων και στο «καινούριο» βλέπουν μόνο τους εαυτούς τους, δεν υπάρχει μια συγκροτημένη πρόταση για το πώς πρέπει να οργανωθεί η πολιτεία μας. Καμία ουσιαστική αναφορά στο ενδεχόμενο αναθεώρησης του Συντάγματος.

Τα κενά του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ είναι πάμπολλα. Δεν απαντά σε καίρια προβλήματα της οικονομίας. Μόνο η κενολόγος πρόταση για «ένα άλλο μοντέλο παραγωγής» δεν αρκεί εν όψει της ανεργίας που έχει λάβει θηριώδεις διαστάσεις και των παραλείψεων να επενδυθούν τεράστια ποσά στον παραγωγικό μηχανισμό. Εντυπωσιάζει ακόμη η παντελής απουσία προγραμματικών δεσμεύσεων για τον πολιτισμό. Με απλά λόγια, το πρόγραμμα έχει και κενά.
Σε μια σειρά σημείων και προτάσεων το πρόγραμμα είναι και ανέντιμο. Υπόσχεται να καταργήσει στην πράξη ό,τι ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο Αλέξης Τσίπρας έχουν υπογράψει. Δεν πρέπει να σκεφτόμαστε μόνο τις μετέπειτα περιπέτειες του λαού μας και της χώρας μας. Πού θα οδηγήσουν αυτές οι πολιτικές και θεσμικές παρεκτροπές τους; Σκεφτόμαστε και την ξεφτίλα. Λίγες ημέρες μετά αφότου βάλαμε την υπογραφή μας (εννοείται ο Ευκλείδης και ο Αλέξης) σε κείμενα που ξεκινούν με ομολογία μας ότι δικαιολογημένα δεν μας εμπιστεύονται οι ξένοι! Εταίροι μας και μη.

Ο μέσος αναγνώστης μπορεί να αναρωτηθεί, και μάλιστα δημόσια: Τι νόημα έχουν αυτές οι παρατηρήσεις, αφού κανείς δεν μελετά τα προεκλογικά προγράμματα των κομμάτων;
Το 2009 ψηφίσαμε στις εθνικές εκλογές αμέριμνοι και καθησυχασμένοι. Το 2012 ψηφίσαμε με οργή, θυμό και αγανάκτηση. Μόλις είχαμε επιστρέψει από την πλατεία Συντάγματος, μπαρουτοκαπνισμένοι. Το 2015 καλά κρατούσε ακόμα ο θυμός. Και κάπου-κάπου τον ραντίζαμε με το θεϊκό νερό των ελπίδων.

Σήμερα ξέρουμε. Οι ελπίδες αποδείχθηκαν κάλπικες. Και αυτοί που τις είχαν διατυπώσει είτε δεν γνώριζαν (πράγμα εξαιρετικά επικίνδυνο) είτε ψεύδονταν συνειδητά (και αυτό εξίσου βλαβερό). Η παραμονή μας στα αχαρτογράφητα νερά του θολού θυμού και της σκοτεινής αγανάκτησης δείχνει αδυναμία πολιτικής σκέψης και δράσης. Ως τέτοια δεν μας επιτρέπονται. Θέλουμε προγράμματα από όλα τα κόμματα. Να τα βάλουμε κάτω. Και να τα συγκρίνουμε. Να αξιώσουμε εγγυήσεις. Και να υιοθετήσουμε εκείνο που μας πρέπει και μπορούμε.

* Ο κ. Αντώνης Ν. Βγόντζας είναι δικηγόρος