Αλέξανδρος Μαλλιάς

Η συμπεριφορά του Προέδρου Ερντογάν και κατ’ επέκταση της Τουρκίας δεν σχετίζεται μόνο με την Ελλάδα. Αφορά όμως κατ εξοχήν στην Ελλάδα διότι ο υπέρ-εξοπλισμός της συνοδεύεται από την καθημερινή αμφισβήτηση με στρατιωτικά μέσα της εθνικής κυριαρχίας και της εδαφικής μας ακεραιότητας. Οι σχέσεις ΗΠΑ- Ερντογάν αναμφίβολα είναι δύσκολες. Εκτιμώ εν τούτοις ότι αν μελλοντικά η Άγκυρα κάνει ένα βήμα για βελτίωση του κλίματος η Ουάσινγκτον θα κάνει δύο.

Εδώ και τώρα οφείλουμε να εξηγήσουμε στην Ουάσινγκτον ότι η εγγύηση της Εθνικής Ασφάλειας της Ελλάδος διασφαλίζει τα Συμφέροντα Ασφάλειας των ΗΠΑ. Η Ελλάδα έχει συμφέρον να αξιοποιήσει την σημερινή ευκαιρία για την ενίσχυση της Εθνικής μας Ασφάλειας.Η αμυντική συνεργασία ήταν ανέκαθεν ο πυλώνας των Ελληνο -Αμερικανικών σχέσεων .Προσδιορίζει τον στρατηγικό χαρακτήρα των σχέσεων. Το σύμπλεγμα της Σούδας αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα - κατά την επίσημη αμερικανική διατύπωση - για την προώθηση των αμερικανικών συμφερόντων στην ευρύτερη περιοχή. Συνηθίζουμε να εξετάζουμε την αξία της Ελλάδος για την Ουάσιγκτον σε σύγκριση με την Τουρκία .Η αξία της Σούδας όμως δεν ετεροπροσδιορίζεται . Οι διευκολύνσεις και εγκαταστάσεις είναι ‘’αναντικατάστατες’’. Η αξία τους όπως άλλωστε της Ελλάδος και του γεωστρατηγικού χώρου της έχει πολλαπλασιαστεί μεταξύ άλλων λόγω :

- του εντελώς απρόβλεπτου και ρευστού περιβάλλοντος που προκάλεσε η δραματική δύση της «Αραβικής Άνοιξης».

-των προβλέψιμων απρόβλεπτων επιλογών του Προέδρου Ερντογάν παρά την συνεχιζόμενη κομβική σημασία της Τουρκίας για το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ.

-της ενεργειακής διάστασης

Εδώ και μία δεκαετία σταθερά προτείνω να διαπραγματευθούμε διμερώς με τις ΗΠΑ την μεγαλύτερη ακόμη και της πενταετίας ανανέωση της βολικής ετήσιας συμφωνίας για τις αμερικανικές βάσεις (διευκολύνσεις ) στην Σούδα . Έναντι σοβαρών διμερών αμερικανικών εγγυήσεων ασφαλείας μας .Επίσης , την συμπερίληψη στη Συμφωνία της εν εξελίξει εδώ και μια διετία «νέων δραστηριοτήτων και διευκολύνσεων» σε άλλα σημεία της Κρήτης και του Ελληνικού χώρου( Λάρισα, Αλεξανδρούπολη). Η προτεινόμενη Συμφωνία ας αντικαταστήσει την τρέχουσα η οποία λήγει το καλοκαίρι του 2019 .Να έλθει επιτέλους προς κύρωση στην Βουλή των Ελλήνων. Θα μας δοθεί έτσι η δυνατότητα να πετύχουμε την εξασφάλιση ουσιαστικών πολιτικο /διπλωματικών ανταλλαγμάτων .Την εγγύηση κατά προτεραιότητα της Εθνικής μας Ασφάλειας. Στο πλαίσιο μίας πολυετούς ισχύος Ελληνο-Αμερικανικής Συμφωνίας Συνεργασίας και Ασφάλειας να κατοχυρώσουμε την ανάληψη εκ μέρους των ΗΠΑ διμερών ‘’εγγυήσεων αποφυγής και αποτροπής στρατιωτικής επιχείρησης κατά της Ελλάδος’’ από οποιαδήποτε χώρα . Ρητές δεσμεύσεις σε διμερές επίπεδο οι οποίες πρέπει να βαίνουν πέραν του μηδενικής χρησιμότητας σε σχέση με την Τουρκία Άρθρου 5 του Χάρτου του ΝΑΤΟ.

Κάποιοι το θεωρούν δύσκολο προβάλλοντας το αντιπροσωπευτικό μίας πολιτικής παθογένειας επιχείρημα ότι «αυτά δεν γίνονται’’. Εξηγούμαι λοιπόν : Να επιδιώξουμε την επανάληψη της γραπτής δέσμευσης έναντι της Ελλάδος πού περιείχες η ακόλουθη επιστολή του πρώην Υπουργού Εξωτερικών Χένρυ Κίσσιντζερ προς την ελληνική κυβέρνηση ,στις 10 Απριλίου 1976:«…Οι ΗΠΑ θα αντετάσσοντο ενεργώς και ανεπιφυλάκτως είς την αναζήτησιν υπό εκατέρας πλευράς ( Τουρκίας και Ελλάδος) στρατιωτικής επιλύσεως των διαφορών και θα καταβάλλουν μείζονα προσπάθεια δια να παρεμποδίσουν μιαν τοιαύτην εξέλιξιν των πραγμάτων’’. Επιπλέον, ο Πρόεδρος Τζωρτζ Μπους (41ος),με αφορμή μάλιστα το Μακεδονικό, σε επιστολή του προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Καραμανλή στις 27 Μαϊου 1992 ,σημείωνε μεταξύ άλλων ότι «…Ως παλιό φίλο και σύμμαχο ,η δέσμευσή μας για την ασφάλεια της Ελλάδος ,την εδαφική της ακεραιότητα και το απαραβίαστο των συνόρων της παραμένει ισχυρή».

Αυτή ακριβώς την δέσμευση θα έπρεπε να αποσπάσει η κυβέρνηση στο πλαίσιο του Ελληνο-Αμερικανικού Στρατηγικού Διαλόγου που εγκαινιάστηκε τον Δεκέμβριο του 2018 στην Ουάσινγκτον. Υπάρχει αναμφίβολα δυστοκία στην εφαρμογή ενός ισορροπημένου «δούναι κα λαβείν». Ωραία τα καλά λόγια που ευχάριστα λέγονται από την Ουάσινγκτον. Χρησιμότερα όμως τα γραπτά .Τα λόγια ξεχνιούνται. Τα γραπτά μένουν.


Στο πλαίσιο του Στρατηγικού Διαλόγου και στο επιθυμητό κείμενο μίας νέας Ελληνο- Αμερικανικής Συμφωνίας Στρατηγικής Συνεργασίας η Αθήνα –με μία άλλη κυβέρνηση αναμφίβολα- θα πρέπει να ξεκαθαρίσει επίσης ότι : στην περίπτωση πού η Ελλάδα δεχθεί στρατιωτική επίθεση διατηρεί το δικαίωμα άνευ διαβουλεύσεων αναστολής της χρήσης (λειτουργίας ) των διευκολύνσεων και βάσεων για λόγους εθνικής ασφάλειας. Αξιοπρέπειας θα έλεγα. Για κάποιους που θεωρούν ότι ‘’αυτά δεν γίνονται’’ θυμίζω ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε επιβάλλει περιορισμούς στην λειτουργία της Σούδας . Ο Ανδρέας Παπανδρέου το 1987 είχε λάβει ανάλογα μέτρα. Η επιχειρηματολογία μας ας αναδεικνύει ότι οι καθημερινές στρατιωτικές επιχειρήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο απειλούν ευθέως το συμφέρον Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ .
Η σημειολογική ανάλυση των επισήμων ανακοινώσεων και δηλώσεων αμερικανών αξιωματούχων δείχνει ότι σταθερά αξιολογούν την Ελλάδα ως χώρα κλειδί σε μία περιοχή πού παράγει συγκρούσεις, ανατροπές και αβεβαιότητα Αυτό δεν υπαγορεύεται από συμπάθεια αλλά από τα αμερικανικά συμφέροντα . Επί Προέδρου Μπαράκ Ομπάμα η γεωπολιτική ήταν καθοριστική για στήριξη της παραμονής της Ελλάδος στην Ευρωζώνη . Επί Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ η Ουάσινγκτον εκπέμπει μήνυμα ενίσχυσης του ρόλου της Ελλάδος .Για τους ίδιους ακριβώς λόγους.

Τη στιγμή αυτή προσωπικές και μικροπολιτικές επιδιώξεις δεν είναι ευπρόσδεκτες..Προέχει η συντεταγμένη προώθηση του εθνικού συμφέροντος. Το εθνικό ρήγμα που επεδίωξε και πέτυχε η κυβέρνηση με την Συμφωνία των Πρεσπών αποτελεί πρότυπο προς αποφυγή στα κρίσιμα ζητήματα Εθνικής Ασφάλειας και Εξωτερικής Πολιτικής. Οι στόχοι μπορούν να γίνουν πραγματικότητα με ευρύτερη πολιτική συνεννόηση .Η συναίνεση είναι μεν εφικτή, αλλά πρέπει να επιδιωχθεί.

Οι Ελληνο-Αμερικανικές σχέσεις είναι διαχρονικά θεμελιώδους σημασίας .Απαιτούν συνέχεια και να μην παρασυρθούν από ευκαιριακές πολιτικές.-

* Υποψήφιου Ευρωβουλευτή με την Νέα Δημοκρατία