Πώς επηρεάζει το κρύο το δέρμα μας

Ποικίλα είναι τα προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει το κρύο στο δέρμα, από απλή ξηρότητα μέχρι, σε προδιατεθειμένα άτομα, κνίδωση, νόσος Raynaud, χιονίστρες.

Υπάρχει όμως και μια σειρά μέτρων πρόληψης αλλά και διάφοροι τρόποι αντιμετώπισης των προβλημάτων αυτών. Συγκεκριμένα, για την αντιμετώπιση της ξηρότητας η δερματολόγος-αφροδισιολόγος  Κατερίνα Λαμπρινοπούλου προτείνει τη χρήση πιο λιπαρών καλλυντικών από αυτά που επιλέγονται τις άλλες εποχές του χρόνου, με στόχο, εκτός από την ενυδάτωση, και τη μείωση της διαδερμικής απώλειας νερού, η οποία αυξάνεται μετά από το σκάσιμο της επιδερμίδας. Τα προϊόντα που ενδείκνυνται είναι αυτά που περιέχουν βαζελίνη, η οποία δημιουργεί ένα “φιλμ” στο δέρμα, ενώ για την ενυδάτωση πρέπει να προτιμώνται προϊόντα που περιέχουν βρώμη, υαλουρονικό οξύ και διάφορα έλαια.
 
Μια νόσος που μπορεί να προκληθεί από το κρύο είναι η κνίδωση εκ ψύχους. Εμφανίζεται στα σημεία επαφής, με τη μορφή πομφών, δηλαδή ρόδινων ή χρώματος του δέρματος πρηξιμάτων με κνησμό. Αν η επαφή με το ψύχος συνεχιστεί τότε η έκταση των βλαβών μπορεί να επεκταθεί και σε μη εκτεθειμένα μέρη ή να έχουμε και αγγειοοίδημα, δηλ. πρήξιμο χειλιών, βλεφάρων ή ακόμη και συστηματικών εκδηλώσεων, όπως δύσπνοια.

Η νόσος Raynaud εμφανίζεται αρχικά με ερυθρότητα , οίδημα των δακτύλων των άκρων χειρών και σε βαρύτερες μορφές και άκρων ποδών. Όσο η επαφή με το κρύο παρατείνεται τόσο τα δάκτυλα αλλάζουν χρώμα και από ερυθρό γίνεται ιώδες.  Αρχικά ο ασθενής αισθάνεται κνησμό και στο τέλος πόνο.

Οι χιονίστρες εμφανίζονται σαν πλάκες ρόδινες ερυθρές με πόνο, κυρίως στα δάκτυλα. Συνήθως η νόσος εμφανίζεται όταν η θερμοκρασία είναι πολύ χαμηλή.

Προληπτικά, η κ. Λαμπρινοπούλου συστήνει την αποφυγή του κρύου, την προστασία των χεριών με γάντια και το ζεστό ντύσιμο.

Θεραπεία

•    Κνίδωση εκ ψύχους : χορηγείται κορτιζόνη σε μορφή χαπιών, ή ενέσιμη βραδείας αποδέσμευσης.
•    Νόσος του Raynaud : συστήνεται η αποφυγή του κρύου και η χορήγηση αγγειοδιασταλτικών και κρέμας  κορτικοστεροειδών.
•    Χιονίστρες : οι κρέμες ισχυρών κορτικοστεροειδών βοηθούν σημαντικά, ιδίως αν τα περιστατικά δεν είναι παραμελημένα.

Το κρύο όμως μπορεί να επιδεινώσει και υπάρχοντα δερματικά προβλήματα και κυρίως την ατοπική δερματίτιδα και την ψωρίαση.

Η ατοπική δερματίτιδα είναι μια ενδογενής δερματίτιδα με κληρονομική επιβάρυνση. Ανάλογα με την ηλικία η εντόπιση της νόσου διαφέρει Συνήθως εντοπίζεται στις κλειδώσεις και στα μάγουλα. Τα άτομα αυτά έχουν σταθερά ξηρό δέρμα, οπότε πρέπει να χρησιμοποιούν τα εξειδικευμένα για την πάθησή τους προϊόντα, που περιέχουν κυρίως βρώμη. Τα καλλυντικά αυτά υπάρχουν σε συνθέσεις λιγότερο λιπαρές για τους ζεστούς μήνες και περισσότερο λιπαρές για το χειμώνα. Επίσης υπάρχουν προϊόντα με αντιβακτηριδιακή σύνθεση, επειδή στην ατοπική δερματίτιδα οι βλάβες συχνά επιμολύνονται,  λόγω του έντονου κνησμού. Προϊόντα καθαρισμού για τη νόσο κυκλοφορούν με ή χωρίς ξέπλυμα.

Η ψωριασική νόσος που συνήθως εμφανίζεται με ερυθηματολεπιδώδεις πλάκες σε αγκώνες και γόνατα άλλα μπορεί και σε όλο τον κορμό ή να έχουν διαφορετική εικόνα οι βλάβες της, επιδεινώνεται συνήθως από το κρύο. Ο ήλιος είναι γνωστό ότι τις πιο πολλές φορές βοηθά τη νόσο, μέσω της υπεριώδους ακτινοβολίας. Όμως και η ζέστη την ηρεμεί. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι βόρειες χώρες έχουν βαρύτερες ψωριάσεις.

Εκτός της ζέστης που συστήνεται κατά τη διάρκεια του χειμώνα, πρέπει να τροποποιείται και η αγωγή που ακολουθεί ο ασθενής.