Σε ισχύ η εκεχειρία στη Συρία: Ηρεμία στη Δαμασκό, ένταση σε Χομς και Χαλέπι

Οι εχθροπραξίες έχουν σταματήσει στις περισσότερες περιοχές της δυτικής Συρίας σήμερα, λίγες ώρες αφότου η συμφωνία-ορόσημο για την «κατάπαυση του πυρός» τέθηκε σε ισχύ, βάσει ενός σχεδίου των ΗΠΑ και της Ρωσίας που αποδέχθηκαν οι εμπόλεμες πλευρές.

Είναι η πρώτη φορά που οι μεγάλες δυνάμεις κατάφεραν να επιτύχουν τη διακοπή του εμφυλίου πολέμου και τα Ηνωμένα Έθνη ελπίζουν ότι η εξέλιξη αυτή θα οδηγήσει στην επανέναρξη των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων για να τερματιστεί η σύρραξη.

Η ειδική ομάδα επιτήρησης της εφαρμογής της εκεχειρίας και τα Ηνωμένα Έθνη ανέφεραν ότι υπήρξαν ελάχιστα μεμονωμένα επεισόδια στη δυτική Συρία αφότου τέθηκε σε εφαρμογή η κατάπαυση του πυρός, τα μεσάνυχτα (ώρα Δαμασκού και ώρα Ελλάδας).

«Ας προσευχηθούμε ότι θα εφαρμοστεί διότι ειλικρινά αυτή είναι η καλύτερη ευκαιρία που μπορούμε να φανταστούμε πως είχε ο συριακός λαός τα τελευταία πέντε χρόνια να δει κάτι καλύτερο, κάτι που μοιάζει με ειρήνη. Τα γεγονότα θα δείξουν», τόνισε ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Συρία Στάφαν ντε Μιστούρα.

Οι μάχες μαίνονταν σε μεγάλο μέρος της δυτικής Συρίας έως ότου τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αλλά μετά τα μεσάνυχτα, σε μεγάλο μέρος της χώρας επικρατούσε ηρεμία. «Στη Δαμασκό και την επαρχία της... για πρώτη φορά εδώ και χρόνια, επικρατεί ησυχία», δήλωσε ο διευθυντής της ΜΚΟ, Ράμι Άμπντελ Ραχμάν. «Στη Λαττάκεια, ησυχία, στην αεροπορική βάση Χμάιμιμ δεν υπάρχει δραστηριότητα», πρόσθεσε, αναφερόμενος στη βάση από όπου απογειώνονται αεροσκάφη της ρωσικής Πολεμικής Αεροπορίας.

Το Ισλαμικό Κράτος και το Μέτωπο Υποστήριξης (Τζαμπχάτ αλ Νούσρα, ο βραχίονας της αλ Κάιντα στη Συρία) δεν συμπεριλαμβάνονται στη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός. Το Μέτωπο κάλεσε χθες τους αντάρτες να εντείνουν τη δράση τους.

Παρά την εκεχειρία, οργανώσεις ανταρτών που πολεμούν στο πλευρό της οργάνωσης Μέτωπο Υποστήριξης (Τζαμπχάτ αλ Νόσρα, ο βραχίονας της αλ Κάιντα στη Συρία), η οποία έχει εξαιρεθεί από τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που τέθηκε σε εφαρμογή τα μεσάνυχτα, άνοιξαν πυρ εναντίον κατοικημένων περιοχών στο Χαλέπι και στη Χομς, δήλωσε πηγή σε μια παραστρατιωτική οργάνωση που δηλώνει πίστη στην κυβέρνηση.

«Οι μαχητές άνοιξαν πυρ με όλμους εναντίον των συνοικιών Σέιχ, Ασραφίγια και κουρδικών συνοικιών του Χαλεπιού. Ο βομβαρδισμός έγινε από τη Μπιν Ζίγιαντ», μια περιοχή υπό τον έλεγχο «οργανώσεων που δεν συμφωνούν με την εκεχειρία». Στη Χομς, πρόσθεσε η ίδια πηγή, αντάρτες «άνοιξαν πυρ εναντίον θέσεων του στρατού» της Συρίας. Οι βομβαρδισμοί αυτοί άρχισαν «αμέσως μετά τα μεσάνυχτα», σύμφωνα με την ίδια πηγή.

Οι αντάρτες αυτοί ανήκουν στην οργάνωση Λίουα αλ Σουλτάν Μουράντ, η οποία αρνείται να τηρήσει τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, καθώς μάχεται στο πλευρό του Μέτωπο Υποστήριξης, ανέφερε η πηγή στο ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Sputnik.

Η συμφωνία προβλέπει τη διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας. Βοήθεια έχει διανεμηθεί φέτος σε ορισμένες περιοχές της χώρας που τελούν υπό πολιορκία, αλλά τα Ηνωμένα Έθνη απαιτούν απρόσκοπτη πρόσβαση. Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου κάλεσε για άλλη μια φορά να τερματιστεί η ένοπλη σύρραξη στη Συρία, στην οποία πλέον συμμετέχουν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο οι περισσότερες χώρες της περιοχής αλλά και οι μεγάλες δυνάμεις.

«Είναι καιρός οι εμπόλεμες πλευρές να τερματίσουν αυτή τη φρικιαστική σύρραξη και οι μεγάλες δυνάμεις που μπορούν να επηρεάσουν την κατάσταση να δράσουν αποφασιστικά», επισήμανε ο πρόεδρος της ΔΕΕΣ Πέτερ Μάουρερ. «Το πιο επείγον είναι να αυξηθεί η ανθρωπιστική βοήθεια... οι παραδόσεις βοήθειας δεν πρέπει να εξαρτηθούν από τις διαπραγματεύσεις», πρόσθεσε.

Τα Ηνωμένα Έθνη περιγράφουν την παύση των εχθροπραξιών ως ένα βήμα που μπορεί να αποτελέσει προάγγελο μιας πιο επίσημης συμφωνίας που ελπίζουν ότι θα επιτευχθεί σε μεταγενέστερο στάδιο.

Η κυβέρνηση της Συρίας διαμηνύει ότι το σχέδιο θα αποτύχει εάν ξένες δυνάμεις σπεύσουν να προμηθεύσουν στους αντάρτες όπλα κατά τη διάρκεια της κατάπαυσης του πυρός.
Ο πρεσβευτής της χώρας στα Ηνωμένα Έθνη Μπασάρ Τζααφάρι δήλωσε ότι η Δαμασκός «επιφυλάσσεται του δικαιώματος να αντιδράσει» σε παραβιάσεις της εκεχειρίας.

Η συμμαχία της αντιπολίτευσης, που υποστηρίζεται από τη Σαουδική Αραβία και εκφράζει έντονες επιφυλάξεις για τη συμφωνία, λέει πως θα την εφαρμόσει, για δύο εβδομάδες, αλλά εκτιμά πως η κυβέρνηση και οι σύμμαχοί της θα επιτεθούν πολύ γρήγορα σε αντάρτες υπό το πρόσχημα πως ανήκουν σε τρομοκρατικές οργανώσεις.

Ο Στάφαν ντε Μιστούρα είπε μιλώντας σε δημοσιογράφους στη Γενεύη πως υπήρξαν ήδη κάποιες «παραβιάσεις» που ερευνώνται, και αναμένει πως θα υπάρξουν κι άλλες παραβιάσεις της εκεχειρίας, αλλά διεμήνυσε ότι η χρήση βίας πρέπει να γίνεται μόνο σε έσχατη ανάγκη και με αναλογικό τρόπο. «Το σημαντικό θα είναι το εάν αυτά τα επεισόδια θα τεθούν γρήγορα υπό έλεγχο. Αυτή θα είναι η δοκιμασία», πρόσθεσε.

Η κουρδική οργάνωση Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ, καθώς μάχεται με το Ισλαμικό Κράτος στο βορειοανατολικό τμήμα της Συρίας και με οργανώσεις ανταρτών που υποστηρίζονται από την Τουρκία στη βορειοδυτική Συρία, ανακοίνωσε ότι θα τηρήσει την εκεχειρία αλλά επιφυλάσσεται του δικαιώματος να αμυνθεί εάν δεχθεί επίθεση.

Οι μάχες ανάμεσα στις YPG και το ΙΚ συνεχίζονταν στην επαρχία Ράκα, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Η εφαρμογή της συμφωνίας θα παρακολουθείται από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία μέσω διαφόρων κέντρων στην Ουάσινγκτον, στη Μόσχα, το Αμάν, τη Λαττάκεια και τις εγκαταστάσεις του ΟΗΕ στη Γενεύη. Μια νέα συνάντηση της ειδικής ομάδας επιτήρησης θα γίνει σήμερα το απόγευμα στη Γενεύη, σύμφωνα με τον ντε Μιστούρα.

Εφόσον η εκεχειρία συνεχίσει να εφαρμόζεται, ο ντε Μιστούρα ανακοίνωσε χθες ότι θέλει να ξεκινήσει ένας δεύτερος γύρος των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων την Δευτέρα 7η Μαρτίου.