Αυτά είναι τα πρόσωπα του δράματος που άναψε το «φιτίλι» στο Ισλάμ

Μια κακογυρισμένη ταινία που μόνο ως φαρσοκωμωδία τρίτης κατηγορίας μπορεί να χαρακτηριστεί, με τίτλο «Αθωότητα των Μουσουλμάνων» και κεντρικό της θέμα τον Μωάμεθ και την ασυγκράτητη σεξουαλική του ορμή και τη δίψα του για βία, στάθηκε η αφορμή για να ξεχειλίσει η οργή στο μουσουλμανικό κόσμο.

Τραγική συνέπεια του μίσους και της αντίδρασης για τη θρησκευτική προσβολή ήταν ο θάνατος τεσσάρων Αμερικανών διπλωματών εκ των οποίων και ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Λιβύη, Κρίστοφερ Στίβενς, και ο τραυματισμός δεκάδων άλλων στο πλαίσιο διαδηλώσεων σε πολλές αραβικές χώρες.

Την ήδη τεταμένη ωστόσο ατμόσφαιρα δυναμίτισε και η δημοσίευση σκίτσων που αποτυπώνουν τον Μωάμεθ γυμνό από την ανατρεπτική σατιρική γαλλική εφημερίδα Charlie Hebdo, επαναφέροντας το ζήτημα στη γαλλική κοινωνία αν στη σάτιρα όλα επιτρέπονται.

Την ώρα δε που οι συντελεστές της ταινίας, αλλά κι ο διευθυντής της εφημερίδας με τις «προσβλητικές» γελοιογραφίες βρίσκονται στο κέντρο της προσοχής, οι πρώτοι προσπαθώντας με πάθος να αποδείξουν την άγνοιά τους για το περιεχόμενο της άκομψης κινηματογραφικής απόπειρας και ο δεύτερος υπερασπιζόμενος το δικαίωμα της ελευθεροτυπίας, η κουβέντα για το θρησκευτικό φανατισμό έχει φουντώσει, ενώ αυξάνεται ο φόβος για εξάπλωση του μίσους.

Μήνυσε υπέβαλε η ηθοποιός Σιντι Λι Γκαρσία σε βάρος του Νακούλα Μπασελέι Νακούλα, παραγωγού και σκηνοθέτη της ταινίας «Η αθωότητα των μουσουλμάνων», καθώς όπως υποστηρίζει έπεσε θύμα εξαπάτησης. Σύμφωνα με την Γκαρσία κανείς δεν την είχε ενημερώσει ότι η ταινία αφορούσε στον Μωάμεθ ενώ στις λίγες σκηνές στις οποίες εμφανίζεται ισχυρίζεται ότι η φωνή τους ντουμπλαρίστηκε με αποτέλεσμα να αλλοιωθούν τα λόγια της. Ετσι ενώ η ηρωίδα που ενσάρκωνε αναγκάστηκε να δώσει το παιδί της σε έναν χαρακτήρα που η ίδια αποκαλούσε «Αφέντη Γεώργιε» και επρόκειτο για έναν «τύραννο», στο τελικό μοντάζ της ταινίας η φωνή της έχει αλλάξει και το όνομα Γεώργιος έχει αλλάξει με εκείνο του Μωάμεθ.

Η Γκαρσία δήλωσε μάλιστα ότι έπειτα από τη συμμετοχή της στην ταινία δέχεται απειλές για τη ζωή της, ενώ η οικογένειά της της αρνείται να επισκεφθεί ή να μείνει με τα εγγόνια της για λόγους ασφαλείας.

Σαμ Μπασίλε, Νακούλα Μπασελέι Νακούλα, Ελία Μπασίλι… κι άλλα είναι τα ονόματα που φέρεται να υιοθετεί κατά καιρούς ο παραγωγός και σκηνοθέτης της επίμαχης ταινίας «Η αθωότητα των μουσουλμάνων». Ο ίδιος αρχικά αρνήθηκε ότι σκηνοθέτησε την ταινία και υποστήριξε ότι ασχολήθηκε μόνο με την λογιστική υποστήριξη της εταιρίας παραγωγής. Μάλιστα είχε δηλώσει ότι είναι Ισραηλινός, όμως στην πορεία άλλαξε τις δηλώσεις του υποστηρίζοντας ότι είναι κόπτης χριστιανός. Επειτα από τα συγκεχυμένα στοιχεία που έδωσε ο 55χρονος που μένει στο Λος Αντζελες, ενισχύεται η άποψη ότι πρόκειται για άνθρωπο με δύσκολο παρελθόν καθώς μάλιστα είχε εκτίσει ποινή φυλάκισης για ένα χρόνο για τραπεζική απάτη. Μετά τα βίαια επεισόδια πάντως που προκάλεσε η ταινία του, οι συγγενείς του εγκατέλειψαν την κατοικία τους εν μια νυκτί φοβούμενοι για τη ζωή τους.

«Κανείς δεν ανέφερε ποτέ τον Μωάμεθ και δεν έγινε καμία αναφορά για τη θρησκεία όσο βρισκόμουν στο πλατό. Είμαι σοκαρισμένη», έγραψε σε επιστολή της η ηθοποιός Αννα Γκούρτζι που συμμετείχει κι εκείνη στην ταινία. Η 21χρονη ηθοποιός σε συνέντευξή της δήλωσε ότι «είναι επώδυνο να βλέπω τα πρόσωπά μας να χρησιμοποιούνται για κάτι το φρικτό, χωρίς κανείς να γνωρίζει το οτιδήποτε». Όταν ερωτήθηκε αν φοβάται για τη ζωή της είπε ότι παρότι παίρνει υπνωτικά χάπια για να μπορέσει να κοιμηθεί προτιμά να πει την αλήθεια παρά να κρύβεται. Η Γκούρτζι με καταγωγή από τη Γεωργία που παρά το νεαρό της ηλικίας της έχει συμμετάσχει σε αρκετές ταινίες, ισχυρίστηκε ότι το αρχικό σενάριο έκανε λόγο για την ιστορία ενός πολεμιστή της ερήμου και εκείνη έπρεπε να υποδυθεί τη νεαρή σύζυγο ενός ήρωα με το όνομα Γεώργιος, όνομα που άλλαξε τελικά σε Μωάμεθ. «Ισως είμαι αφελής, όμως δεν κατάλαβα κάτι. Πέρασα την οντισιόν, εμφανίστηκα, είπα τα λόγια μου και αυτό ήταν. Κανείς από εμάς δεν γνώριζε τι πραγματικά κρυβόταν πίσω από αυτό», είπε αγανακτισμένη η 21χρονη ηθοποιός.

Εχοντας στο ενεργητικό του ταινίες όπως το Matrix και τον Αρχοντα των δαχτυλιδιών, ο Αμερικανός παραγωγός Μπάρι Οσμπορν σκοπεύει σε συνεργασία με την εταιρία παραγωγής Alnoor Holdings με έδρα το Κατάρ να πραγματοποιήσει μια τριλογία με κεντρικό της θέμα τον Μωάμεθ.

Η ιδέα είχε πέσει στο τραπέζι το 2009 όμως αναβλήθηκε η παραγωγή της ταινίας και παρότι τα τελευταία επεισόδια θα μπορούσαν να δράσουν ανασταλτικά για τη δημιουργία της τριλογίας, ο Οσμπορν δε δείχνει να πτοείται. Μάλιστα η εταιρία από το Κατάρ, φρόντισε να έρθει σε επαφή με ειδικούς ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε προσβλητική αποτύπωση του προφήτη που ενδέχεται να προκαλέσει ταραχές όπως αυτές των τελευταίων ημερών.

Σύμφωνα δε, με δημοσιεύματα το κόστος της παραγωγής θα φτάσει τα 150 εκατομμύρια δολάρια.

Με χαλαρή διάθεση παρά τις εφιαλτικές διαστάσεις που παίρνει το ζήτημα με την «προσβλητική» ταινία κατά του Μωάμεθ, ο διευθυντής της σατιρικής αριστερής εφημερίδας Charlie Hebdo, Στεφάν Σαρμπονιέ γνωστός και ως Σαρμπ, δέχεται καταιγιστικές ερωτήσεις από δημοσιογράφους διαφόρων χωρών. Περικυκλωμένος από κάμερες και ρεπόρτερ στις εγκαταστάσεις της εφημερίδας, ο Σαρμπ καλείται να απαντήσει στο ερώτημα: «γιατί δημοσίευσε σκίτσα του Μωάμεθ που τον απεικονίζουν γυμνό, μετά το σάλο που προκάλεσε η ταινία;». Ο ίδιος επικαλείται την ελευθερία του Τύπου υπερασπιζόμενος την επιλογή της εφημερίδας να δημοσιεύσει σκίτσα με τον Μωάμεθ πεσμένο στα τέσσερα και με τα γεννητικά του όργανα να διακρίνονται, τονίζοντας ότι «προσβάλλονται μόνο όσοι θέλουν να προσβληθούν».

Ισως όμως να ξεπερνά τον ρόλο του υπερασπιστή της ελευθεροτυπίας όταν δηλώνει ότι «με εκνευρίζει το γεγονός ότι μας κατηγορούν ότι ρίχνουμε λάδι στη φωτιά», άλλωστε όπως ισχυρίζεται «ένα σκίτσο ποτέ δε σκότωσε κανένα». Μέχρι στιγμής τουλάχιστον, καθώς το ντόμινο των ισλαμικών αντιδράσεων για τη «βλασφημία» δεν φαίνεται να τελειώνει γρήγορα. Βέβαια ο Σαρμπ έχει συνηθίσει να αντιμετωπίζει την οργή των Μουσουλμάνων καθώς τον περασμένο χρόνο το γραφείο της εφημερίδας έγινε στόχος εμπρησμού λίγες ημέρες μετά τη δημοσίευση σκίτσων του προφήτη που πάλι θεωρήθηκαν προσβλητικά. Στο ίδιο μοτίβο πάντως θα κινηθεί και το γερμανικό περιοδικό Titanic που σκοπεύει να κυκλοφορήσει με ανάλογη γελοιογραφία απεικονίζοντας έναν άραβα με σαρίκι να αγκαλιάζει την σύζυγο του πρώην προέδρου της Γερμανικής Δημοκρατίας Μπετίνα Βουλφ.

Σάλμαν Ρουσντί, Ορχάν Παμούκ… είναι μόνο δύο από τους επικηρυγμένους συγγραφείς των οποίων η ζωή έχει απειληθεί εξαιτίας των «προσβλητικών» τους έργων για τον μουσουλμανικό κόσμο. Από το 1989 έχει εκδοθεί φετβά από τον αγιατολάχ Χομεινί ζητώντας τον θάνατο του Ρουσντί για το βιβλίο του «Σατανικοί στίχοι», καθώς θεωρήθηκε βλάσφημο για το Ισλάμ. Για τον λόγο αυτό ο βραβευμένος συγγραφέας για χρόνια άλλαζε συχνά κατοικία και φρόντιζε να καλύπτει τα ίχνη του μια και το κυνηγητό δεν έδειχνε να φτάνει στο τέλος του. Την εμπειρία του αυτή μάλιστα σε μια… σατανική χρονική συγκυρία περιγράφει στην αυτοβιογραφία του «Τζόζεφ Αντον: η βιογραφία ενός ψευδώνυμου» που κυκλοφορεί αυτές τις ημέρες που το καυτό ζήτημα του εξαγριωμένου Ισλάμ κυριαρχεί.

Στο επίκεντρο της προσοχής των μουσουλμάνων και του μίσους του ισλαμικού κόσμου βρέθηκε κι ο Τούρκος συγγραφέας Ορχάν Παμούκ που πριν επτά χρόνια κατηγορήθηκε για προσβολή της τουρκικότητας για τις δηλώσεις του περί γενοκτονίας Κούρδων και Αρμενίων. Από το δημόσιο κάψιμο των βιβλίων του μέχρι σήμερα, έχουν περάσει αρκετά χρόνια, ωστόσο το κλίμα μίσους δεν έχει κοπάσει κι η σκιά του προδότη δεν έχει ακόμα διαλυθεί. Εντούτοις ο Παμούκ δεν έχει ανακαλέσει για όσα έχει πει, αντιθέτως χωρίς ο ίδιος να συμφωνεί θεωρείται ένας από τους πιο ισχυρούς πολιτικούς πρεσβευτές της Τουρκίας την ώρα δε που η χώρα παλεύει να δείξει το πιο ευρωπαϊκό της πρόσωπο.