Χρ. Ι. Στεφανάδης

Αλλά τι είναι η ευθανασία; Η πρώτη αναφορά στην ενέργεια αυτή , έγινε από τον Άγγλο φιλόσοφο Φράνσις Μπέικον τον 16 αιώνα , ο οποίος έγραψε ότι “…το έργο της ιατρικής είναι η αποκατάσταση της υγείας και η καταπράυνση των πόνων, όχι μόνο όταν η καταπράυνση αυτή μπορεί να οδηγήσει στη θεραπεία, αλλά και όταν μπορεί να εξασφαλίσει έναν εύκολο και γαλήνιο θάνατο”. Η θέση του αυτή, όπως ήταν φυσικό, προκάλεσε πολλές διαμάχες και σφοδρές αντιθέσεις, κυρίως από την εκκλησία , σύμφωνα με την οποία μόνον ο Θεός μπορεί να διαχειρίζεται τη ζωή και τον θάνατο, και αφού ο πόνος έχει αξία για τη σωτηρία της ψυχής, σε κανένα δεν επιτρέπεται να παρεμβαίνει .

Παρόλα αυτά, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει προσπάθειες για τη νομιμοποίηση της ευθανασίας με κύριο επιχείρημα τον οίκτο προς τον άνθρωπο που υποφέρει, χωρίς ελπίδα θεραπείας. Το θέμα της ευθανασίας όμως παραμένει τόσο ηθικά όσο και νομικά ανοικτό, αφού κατά την προσέγγισή του, προκύπτουν πολλά επί μέρους δυσεπίλυτα προβλήματα, όπως η δυνατότητα του βαριά πάσχοντος ατόμου να αποφασίζει αβίαστα και με νηφαλιότητα για τον θάνατό του, ή το δικαίωμα των συγγενών του να αποφασίζουν για αυτόν …

Στην πολιτική ζωή , μπορούμε να μιλήσουμε κατ΄ αναλογία και για “πολιτική αυτοκτονία” και για “πολιτική ευθανασία”.

“Πολιτική αυτοκτονία” μπορεί να συμβεί, όταν ένας πολιτικός σχηματισμός, που σε μια δημοκρατική κοινωνία , παρουσίασε ένα πρόγραμμα στον λαό, εξελέγη με την ψήφο του να τον εκπροσωπήσει ως κυβέρνηση ή ως αντιπολίτευση, αλλά μετά την εκλογή του, αθέτησε πλήρως τις προεκλογικές υποσχέσεις , με αποτέλεσμα την αποκοπή του από την λαϊκή βάση.

Τόσο στο διεθνές, αλλά συχνότερα στο Ελληνικό πολιτικό περιβάλλον, παρατηρείται το φαινόμενο, πολιτικοί σχηματισμοί που εξελέγησαν με συνθήματα περί αλλαγής και ανατροπών, τελικά άσκησαν αναποτελεσματικές ή και καταστροφικές, εκ του αποτελέσματος, πολιτικές. Οι πολιτικοί αυτοί σχηματισμοί, αποδοκιμάσθηκαν από τον λαό στις εκλογικές διαδικασίες που ακολούθησαν, αφού βρέθηκαν σε κραυγαλέα δυσαρμονία με το λαϊκό αίσθημα και αντιμέτωποι με την λαϊκή οργή …Πρόκειται δηλαδή, για περίπτωση πολιτικής αυτοκτονίας.

Το ίδιο μπορεί να συμβεί και για πολιτικά πρόσωπα. Δηλαδή πολιτικούς που ενώ εξελέγησαν με συγκεκριμένους πολιτικούς σχηματισμούς προκειμένου να ακολουθήσουν και να υλοποιήσουν συγκεκριμένο πολιτικό πρόγραμμα, ολιγωρούν, αποστασιοποιούνται ή προσχωρούν σε άλλους πολιτικούς χώρους που πρεσβεύουν τελείως διαφορετικές πολιτικές θέσεις…Συνήθως , οι πολιτικοί αυτοί αποδοκιμάζονται από τον λαό κατά την εκλογική διαδικασία. … Πρόκειται δηλαδή, και σε αυτή την περίπτωση , για πολιτική αυτοκτονία…

“Πολιτική ευθανασία”, συμβαίνει όταν ένας πολιτικός σχηματισμός δεν αυτοκτονεί από λάθη και αστοχίες που περιγράψαμε παραπάνω, αλλά εξωτερικοί παράγοντες επιβάλλουν την απόσυρση του από την πολιτική σκηνή. Ένα παράδειγμα είναι μια μαζική φυγή στελεχών που προκαλεί την διάσπαση ενός πολιτικού κόμματος και τελικά εξαφάνιση του …

Ομοίως, πολιτική ευθανασία, μπορεί να συμβεί και σε πολιτικά πρόσωπα, που η δράση τους έχει δημιουργήσει διάρρηξη της σχέσης τους με την λαϊκή τους βάση. Στην περίπτωση αυτή, η ηγεσία του κόμματος, τους αποσύρει από την πολιτική σκηνή, δηλαδή δεν τους συμπεριλαμβάνει στις εκλογικές λίστες… Πρόκειται και εδώ για μια πολιτική ευθανασία…

Ο λαός μας , ιδιαίτερα μετά την μεταπολίτευση, έχει γίνει μάρτυρας του επαναλαμβανόμενου αυτού φαινομένου: Δηλαδή της εμμονής αποτυχημένων πολιτικών σχηματισμών και πολιτικών προσώπων που τους στελεχώνουν, να συνεχίζουν να διεκδικούν ρόλο στα πολιτικά δρώμενα…

Σε αυτές τις περιπτώσεις, είτε πρόκειται για πολιτικούς σχηματισμούς, είτε για πολιτικά πρόσωπα, εάν δεν επέλθει από τους ιδίους μια “πολιτική αυτοκτονία” , μια “πολιτική ευθανασία” θα αποτελούσε μια λύση! Λύση χωρίς θρησκευτικούς, ηθικούς ή νομικούς ενδοιασμούς. Λύση που την τελική φάση της διαδικασίας ,δεν θα εκτελέσει κάποιος, ενδεχόμενα επίορκος, γιατρός.

Αλλά ο λαός με την καθοριστική ψήφο του!..

….Θα επαναλάβω αυτό που είπε ο Καρλ Μαρξ, “ Καλύτερα ένα άθλιο τέλος παρά μια αθλιότητα χωρίς τέλος”….

*Ο Χριστόδουλος Στεφανάδης είναι Καθηγητής Καρδιολογίας.