Στέφανος Κομνηνός

Μα τι συνέβη, αναρωτιέται κανείς, και η φιλελεύθερη Ευρώπη της δημοκρατίας και της ανοχής, στέκεται άπρακτη απέναντι στην αντιφιλελεύθερη, αυταρχική, εθνικο-θρησκευτική συμπεριφορά του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εντός της Τουρκίας, στα νεοοθωμανικά προγεφυρώματα στις τουρκόφωνες χώρες, στο πατρονάρισμα του ισλαμισμού και στην απόπειρα επέμβασης στις ευρωπαϊκές κοινωνίες μέσω των τουρκικών και μουσουλμανικών κοινοτήτων;

Τι μπορεί να είναι αυτό που έχουν κατανοήσει καλύτερα από εμάς οι εξ ανατολών γείτονες μας; Το δηλώνει, ο ίδιος ο Τούρκος Υπουργός Εθνικής Άμυνας όταν επαίρεται ότι ...«είμαστε πολύ δυνατοί για να μας αγνοούν». Και δεν εννοεί μόνο τη στρατιωτική δύναμη αλλά κυρίως το ρόλο της χώρας του στην οικονομική σκακιέρα, αγοράζοντας και παράγοντας προϊόντα και χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες.

Ο ελληνικός λαός, καλείται πλέον να συνειδητοποιήσει με οδυνηρό τρόπο, ότι τελικά δεν αρκεί το ένδοξο ιστορικό παρελθόν και η συνεισφορά στον πολιτισμό για να κάνει τη χώρα δυνατή (όπως υποστήριξε ένας πρώην ΠτΔ). Ότι τελικά κανείς «δικαιοσύνης ήλιος νοητός» δεν θα τον προστατεύσει από τον εχθρό, αντίθετα με όσα μάθαμε να τραγουδάμε δεκαετίες τώρα.

Γιατί τελικά, οι κανόνες στην παγκόσμια σκακιέρα δυνάμεων, έτσι ήταν πάντα και έτσι θα παραμείνουν: οικονομικοί και ψυχροί. Δεν είχαν και δεν έχουν να κάνουν ποτέ, ούτε με τα συναισθήματα ούτε πολύ περισσότερα με το ναρκισσισμό με τον οποίο κάθε λαός περιβάλλει τον εαυτό του.

Και για όσους συνεχίζουν να μην αποδέχονται αυτήν τη νομοτέλεια, ας αντιστρέψουν το ερώτημα. Τι είναι αυτό που επιτρέπει στην Τουρκία να συμπεριφέρεται ως μια ανεξέλεγκτη περιφερειακή δύναμη, που μπορεί να παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, να καταστρατηγεί συμμαχικές υποχρεώσεις και να κάνει «διάλογο» μόνο αφού έχει κατοχυρώσει μονομερώς αυτά που διεκδικεί; Προφανώς δεν είναι το ιστορικό της παρελθόν αλλά το πολλά «υποσχόμενο» παρόν και μέλλον που η ίδια δημιουργεί.

Για πολλούς στην Ευρώπη, η γείτονας μας είναι μια ανερχόμενη περιφερειακή υπερδύναμη. Ο πληθυσμός της είναι όσος και της Γερμανίας, αλλά είναι νέος και αναπτύσσεται γρήγορα, με καλό επίπεδο εκπαίδευσης και όρεξη για οικονομική ανάπτυξη και φυσικά κατανάλωση. Έχει ήδη κατακτήσει σημαντικό ρόλο στο προσφυγικό, στη διαχείριση της τρομοκρατίας αλλά κυρίως στην ανεξαρτητοποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης. Ειδικά σε μια περίοδο που οι παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες έχουν διαρραγεί, η Τουρκία έχει μετατραπεί στην απολύτως απαραίτητη μεταποιητική αυλή της Ευρώπης, που προμηθεύει με εξαρτήματα τη βιομηχανία της αλλά και παράγει τις «δεύτερες» σειρές προϊόντων για ευρωπαϊκές μπράντες. Η εξάρτηση γίνεται ακόμη πιο μεγάλη, καθώς όλα αυτά, χρηματοδοτούνται από δάνεια δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ που έχουν προσφέρει οι ευρωπαϊκές τράπεζες που δεν θα ήθελαν με τίποτε να θέσουν σε κίνδυνο τα κεφάλαια τους!

Απέναντι σε όλα αυτά, τι έχει να αντιτάξει η Ελλάδα; Μέγεθος κατανάλωσης, παραγωγική δύναμη ή ρόλο στο ενεργειακό παιγνίδι;

Πριν από λίγους μήνες είδαμε το τελευταίο εργοστάσιο ηλεκτρικών συσκευών γερμανικής εταιρίας, κατόχου μάλιστα ενός παλιού ελληνικού εμπορικού σήματος, να κλείνει, χωρίς να μας προβληματίσει ότι η παραγωγή του μετακομίζει στην Τουρκία και στη Βουλγαρία. Θεωρήσαμε επωφελή εισαγωγή κεφαλαίων την ανάθεση της λειτουργίας των αεροδρομίων μας σε ευρωπαϊκή εταιρία, χωρίς να γνωρίζουμε ότι μεγάλο μέρος της επένδυσης θα πήγαινε στην αγορά υαλοπινάκων από την Τουρκία, αφού δεν υπάρχει τέτοιο εργοστάσιο στην Ελλάδα.

Η ιστορία γίνεται σημαντική όταν τη μελετούμε και όχι όταν κρυβόμαστε πίσω της. Πριν από ακριβώς έναν αιώνα, η νεότευκτη Γερμανία οραματιζόταν το μέλλον της σε ένα «lebensraum / ζωτικό χώρο», με πρόσβαση σε καύσιμα και πρώτες ύλες μέσω της δημιουργίας σιδηροδρομικής γραμμής που ένωνε το Βερολίνο με τις εσχατιές της οθωμανικής αυτοκρατορίας, τις οποίες και ενίσχυε στρατιωτικά.

Ας μην κρυβόμαστε άλλο, πίσω από τα ξύλινα τείχη του παρελθόντος αν δεν θέλουμε να γίνουμε παρανάλωμα πυρός. Ας χτίσουμε τα σύγχρονα πλοία που θα κάνουν τη χώρα μας πιο ανταγωνιστική στη σύγκρουση αλλά και στην ειρήνη.

Και επειδή δεν υπάρχουν μόνιμοι φιλέλληνες όπως δεν υπάρχουν και μόνιμοι φιλότουρκοι, ας ξεκινήσουμε, ξανακτίζοντας την παραγωγική μας ικανότητα, ώστε να προσφέρουμε πρώτοι και καλύτερα, αυτά που αναζητούν αλλού, οι ευρωπαίοι εταίροι μας. Γιατί όταν θα ξανασυμφέρει να λειτουργήσει ένα εργοστάσιο ψυγείων και μια μονάδα παραγωγής υαλοπινάκων στη χώρα μας, τότε θα βρούμε πιο εύκολα υποστηρικτές μας και για το Καστελόριζο.