Παν. Μπουσμπουρέλης

Από την άλλη μεριά, εφόσον εξασφαλίσει την παράταση για την προστασία της πρώτης κατοικίας από τους πλειστηριασμούς, μπορεί να αρχίσει να λέει ότι κάτι αλλάζει όσον αφορά τον τρόπο διαπραγμάτευσης, που με τη μέχρι τώρα μορφή του δεν έχει πια θέση.

Ενα άλλο θετικό στοιχείο είναι επίσης οι ευμενείς κρίσεις του προέδρου της BlackRock Λάρι Φινκ για την ελληνική οικονομία και τις εγχώριες τράπεζες, που συνοδεύονται από προοπτικές αναβάθμισης.

Ομως αυτά που φαίνονταν πολύ μακρινά έναν χρόνο πριν δεν θα μετρήσουν πολιτικά αν η κυβέρνηση δεν αρχίσει να καλύπτει ουσιαστικά τις εγκληματικές παρενέργειες των τροϊκανών. Οι πρωτοβουλίες στο θέμα της ΔΕΗ είναι ένα πρώτο δείγμα, όμως πολλά θα κριθούν από την υλοποίησή τους.

Εχουμε όμως και Ελληνες οικονομολόγους να αμφιβάλλουν για την επίτευξη των στόχων ενός προγράμματος που απαιτεί και υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και αντίστοιχα δημοσιονομικά πλεονάσματα. Την ίδια ώρα ο γερμανικός Τύπος ειρωνεύεται, ενώ η αγγλοσαξονική πλευρά διατυπώνει έπειτα από πολύ καιρό σαφείς επιφυλάξεις. Και οι επιφυλάξεις της Exotix, ενός τυπικού επενδυτικού οίκου, αντιστρέφουν τους ρόλους και μιλούν για πολιτικό ρίσκο ανατροπής της κυβέρνησης.

Οσο όμως θα πλησιάζουμε προς τις ευρωεκλογές ένα όλο και πιο αβέβαιο περιβάλλον ενδέχεται να δυσκολεύει ακόμα περισσότερο το επενδυτικό κλίμα. Ο ΣΥΡΙΖΑ τηρεί στάση αναμονής και πιθανώς να υπολογίζει στην ευελιξία που του προσδίδει το πρωτογενές πλεόνασμα, όμως το μέγα ερώτημα είναι πώς θα συγκεράσει τις εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις που έχει σε θέματα όπως οι ιδιωτικοποιήσεις, οι κρατικοποιήσεις τραπεζών αλλά και σε τόσα άλλα με μια γερμανική ηγεσία και μια κεντρική τράπεζα. Πώς θα πείσει άραγε τις αγορές να ρίξουν τα spreads και να ξαναδανείσουν την Ελλάδα;

Από την άλλη πλευρά, η κυβέρνηση, αν δεν αλλάξει την πολιτική Νενέκου απέναντι στην τρόικα, πολύ δύσκολα θα μπορέσει να καταφέρει ουσιαστικά πράγματα και η υπομονή εργαζομένων και συμφερόντων θα εξαντληθεί. Οι κριτικές που ακούγονται εκ των υστέρων, όπως αυτή του Νίκου Χριστοδουλάκη που δεν προώθησε τις διαρθρωτικές αλλαγές επί υπουργίας του, είναι πολύ ενδιαφέρουσες - τόσο στην ανάγκη χαλάρωσης των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα όσο και στη μείωση των επιτοκίων δανεισμού.

Το ότι το χρέος θα αναδιαρθρωθεί εκ νέου την άνοιξη είναι δεδομένο και αυτό θα είναι το ισχυρό χαρτί της κυβέρνησης στις ευρωεκλογές. Το τι θα γίνει με τις επενδύσεις είναι ένα άλλο ερώτημα. Αν και τα 400 εκατ. ευρώ του «Αστέρα» είναι μια επιτυχία, όσο κι αν κάποιοι φαντάζονται αποτιμήσεις που δεν υφίστανται σε μια χρεοκοπημένη κατ’ ουσίαν χώρα με χρεοκοπημένες τράπεζες.

Αν θέλει η κυβέρνηση να φτιάξει πραγματικά το κλίμα, πρέπει από μόνη της να ασχοληθεί με όλα αυτά που οι άσχετοι τροϊκανοί τής επιβάλλουν με λάθος τρόπο. Εθνικό σχέδιο, ενίσχυση επενδύσεων -τα έργα που ξεκινούν, παρά τα νέα δώρα στους εργολάβους θα βοηθήσουν-, αναδιάρθρωση φορολογίας για τις επιχειρήσεις και ταχύτερες αποκρατικοποιήσεις. Κι αυτό γιατί ούτε η ανεργία πρόκειται να μειωθεί τα επόμενα χρόνια ούτε οι μισθοί να αυξηθούν αν δεν υπάρξει ανάπτυξη. Και μια κουρασμένη κοινωνία είναι ο χειρότερος σύμμαχος πολιτικά.

Τέλος, τα σενάρια του Grexit επανέρχονται τόσο από μέσα όσο και απέξω. Τι είδους όμως Grexit μπορεί να είναι αυτό ουδείς μπορεί να γνωρίζει, καθώς τα σενάρια επιστημονικής φαντασίας επανέρχονται. «Guardian», Λαφαζάνης και Παναγιώταρος είναι τρεις διαφορετικοί πόλοι. Ο δεύτερος, έντιμος πολιτικός, ευθύς και ισορροπημένος, λέει πάντα αλήθειες και δεν κρύβεται πίσω από πολιτικές σκοπιμότητες. Ο τρίτος, εκπρόσωπος ενός αντισυστημικού πόλου που τον απομονώνουν στην ίδια κατεύθυνση. Η κοινωνία τι λέει;

Μήπως αν είχε γίνει το μπαμ το 2010, οι προσδοκίες θα ήταν καλύτερες και η μακροχρόνια κατάρα της Αργεντινής θα αποτελούσε και το χαρακτηριστικό της Ελλάδας; Το σίγουρο είναι ότι τίποτε δεν έχει κριθεί ακόμα για τη χώρα και οι μεγάλοι κίνδυνοι δεν έχουν παρέλθει οριστικά.