Νίκος Φελέκης

Και να θέλει ν’ αγιάσει ο Τσίπρας, δεν τον αφήνουν οι διαόλοι. Κάθε βδομάδα κάποιο πρόσωπο ή γεγονός αποδυναμώνει την αντιπολιτευτική τακτική της Κουμουνδούρου. Αυτή την εβδομάδα είχαμε τέσσερις… δαίμονες: τη Θεοδώρα Τζάκρη για την ψήφο των αποδήμων. Τον Σταύρο Κοντονή για τους Ποινικούς Κώδικες του 2019. Την εν γένει απουσία του Ευκλείδη Τσακαλώτου από τις πρωτοβουλίες του ΣΥΡΙΖΑ για την οικονομία (ΤΧΣ, ιδιωτικό χρέος). Τον Κυριάκο Τόμπρα, συνεργάτη του Χρήστου Καλογρίτσα, στην Προανακριτική για τον Νίκο Παππά. Τα φώτα της δημοσιότητας έπεσαν πάνω τους, με αποτέλεσμα η εκδήλωση για τη ρύθμιση του ιδιωτικού χρέους να μη βρει τη δημοσιότητα την οποία ήθελε η ηγεσία της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Οι όντως σοβαρές προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ για την επανεκκίνηση της οικονομίας, τη στήριξη της μεσαίας τάξης και τη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος δεν βρήκαν την απήχηση που προσδοκούσε ο τέως πρωθυπουργός προκειμένου να επανατοποθετήσει το κόμμα του στις δυνάμεις της κυβερνητικής ευθύνης.
Οι εκδηλώσεις για το ΕΣΥ και το ιδιωτικό χρέος μαζί με αυτές για τα εργασιακά και το Ταμείο Ανάκαμψης, που θα ακολουθήσουν, υπηρετούσαν έναν στόχο. Να δείξουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πρόγραμμα, προτάσεις και μέτρα εναλλακτικά σε αυτά που εφαρμόζει η κυβέρνηση. Δυστυχώς για τον Αλέξη Τσίπρα και τους συνεργάτες του, άλλως έδοξεν τοις θεοίς. Και μπορεί για τα λεγόμενα του Κοντονή και του Τόμπρα να μην ευθύνονται οι ίδιοι, ή ακόμη και να τα χρεώνουν σε κάποιον αντίπαλο, αλλά για την Τζάκρη και τον Τσακαλώτο δεν είναι το Μαξίμου που το «έστησε». Μόνοι τους έβαλαν τα χέρια τους και έβγαλαν τα μάτια τους. Και αντί να κλείσουν αμέσως τις υποθέσεις, συνεχίζουν, με τις απαντήσεις που δίνουν, να προσφέρουν επιχειρήματα στους αντιπάλους τους για να τους επιτίθενται και υποστηρίζουν ότι «δεν άλλαξε τίποτα στον ΣΥΡΙΖΑ». Για παράδειγμα, αντί να παραδεχθούν ότι ήταν λάθος της Τζάκρη και να πουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει στη ρύθμιση που ψηφίστηκε από 288 βουλευτές και να λήξει εκεί το θέμα, άρχισαν να λένε ότι θα καταθέσουν άλλη πρόταση, με αποτέλεσμα να τους γλεντάει ο Βορίδης. Στο τέλος κινδυνεύουν να μείνουν με τη ρετσινιά ότι είναι οι μόνοι που θέτουν περιορισμούς στην ψήφο των αποδήμων, αφού το μεν ΚΚΕ παραμένει στη θέση του, όπως εκφράστηκε με την υπερψήφιση του νόμου τον Δεκέμβριο του 2019, η δε Ν.Δ. και το ΚΙΝ.ΑΛ. βρήκαν την ευκαιρία να κολακέψουν τους απόδημους, τασσόμενοι υπέρ της κατάργησης των περιορισμών που προέβλεπε ο νόμος Θεοδωρικάκου.

Στοχοποιούν τον Ευκλείδη

Αντίστοιχα, λάθος ήταν και ο χειρισμός του προβλήματος που ανέκυψε με την απουσία Τσακαλώτου από τη συνάντηση με το ΤΧΣ και την εκδήλωση για το ιδιωτικό χρέος, με αποτέλεσμα τα σχετικά δημοσιεύματα να οξύνουν το εσωκομματικό πρόβλημα. Μπορεί κάποιοι ακραίοι προεδρικοί να θέλουν την ταπείνωση του Ευκλείδη επειδή θεωρούν ότι έτσι κερδίζουν πόντους οι ίδιοι στο κομματικό παιχνίδι ή κάποιοι σκληροί… ομπρελοποιοί να αξιοποιούν την «εξαφάνισή» του για να συντηρούν την αντίθεση «αρχηγικό ή συλλογικό κόμμα» με τον Τσίπρα. Το ίδιο ισχύει και για την κυβέρνηση: οτιδήποτε αμαυρώνει την εικόνα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και οξύνει τις εσωτερικές της αντιθέσεις είναι λογικό το επικοινωνιακό επιτελείο του Μαξίμου να το αξιοποιεί με τρόπο που να επωφελούνται ο πρωθυπουργός και η συμπολίτευση. Αντί ο Αλέξης Τσίπρας να ψάχνει κάθε φορά ενόχους, το καλύτερο για τον ίδιο και το κόμμα του θα ήταν να προσπαθήσει να πετύχει μια ευρεία πολιτική συμφωνία των στελεχών του. Οσο ασχολείται με τα εσωκομματικά, χάνει στην κοινωνία. Τα μερίδια του Φίλη, του Σπίρτζη, του Παππά, του Σκουρλέτη στο κόμμα ενδιαφέρουν τους ίδιους και τις ομάδες τους. Οι πολίτες ενδιαφέρονται για την υγεία τους, τη δουλειά τους, τις υποχρεώσεις που τρέχουν.
«Χέστηκε η Φατμέ στο Γενί τζαμί αν στην εκδήλωση για το χρέος ήταν η Αχτσιόγλου, ο Χαρίτσης και η Λούκα Κατσέλη και δεν ήταν ο Τσακαλώτος, ο Δραγασάκης και ο Σταθάκης», μας λέει βουλευτής από την Ενωτική Κίνηση, με μακρά και σημαντική πορεία στον χώρο της ανανεωτικής Αριστεράς, που θεωρεί ότι το μείζον είναι «να νιώσει ο κόσμος ότι ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται δίπλα του και θα του σταθεί για τη δουλειά του, την υγεία του, το δάνειό του, την ασφάλειά του, αλλά και για όσα αντιλαϊκά ετοιμάζει ο Χατζηδάκης με τον εργασιακό νόμο. Και φυσικά ότι θα δει καλύτερες μέρες, που έλεγε και ο Ανδρέας Παπανδρέου, αν ξαναγίνουμε κυβέρνηση». Με τα λεγόμενά του συμφωνούν και στελέχη της αριστερής μειοψηφίας, όμως η ένστασή τους είναι ότι «μια στενή ομάδα προεδρικών, είτε από στενοκεφαλιά είτε από ιδιοτέλεια, επιθυμεί ξεκαθάρισμα λογαριασμών». Κατ’ αυτούς, «το κακό είναι ότι οι πολεμοχαρείς επηρεάζουν και τον Τσίπρα, με αποτέλεσμα ο διχασμός να συντηρείται». Πάντως, δεν είναι λίγοι και από τις δύο πλευρές που παραδέχονται ότι ο κομματικός εμφύλιος τους βλάπτει όλους. Βουλευτής, που τα δημοσιεύματα τον θέλουν να βρίσκεται στην ομάδα της «Ομπρέλας», μας λέει ότι η κόντρα ανάμεσα στον Τσίπρα και την αριστερή τάση του ΣΥΡΙΖΑ «δεν κάνει καλό ούτε στον Αλέξη ούτε στον Τσακαλώτο, στον Φίλη και τους άλλους συντρόφους που επιμένουν αριστερά και δεν θέλουν να μετατραπεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε αρχηγικό κόμμα. Και οι δύο πλευρές ζημιώνονται. Χωρίς ενωμένο τον ΣΥΡΙΖΑ ο Τσίπρας δεν θα μπορέσει να ξαναγίνει πρωθυπουργός, όπως είναι ο στόχος του, αλλά ούτε και οι άλλοι μπορούν, χωρίς τον Τσίπρα, να υπάρξουν πολιτικά σε κόμμα εξουσίας, όπως θέλουν οι περισσότεροι. Η επιστροφή σε ποσοστά του 2012 θα ήταν καταστροφή για όλους και πρέπει να αποφευχθεί».

Μονόδρομος το μορατόριουμ

Το μορατόριουμ ανάμεσα στην ηγεσία και την εσωκομματική αντιπολίτευση μοιάζει μονόδρομος για την αξιωματική αντιπολίτευση, αλλά ο τρόπος που θα επιτευχθεί δεν έχει ακόμη βρεθεί, καθώς περισσεύει εκατέρωθεν η καχυποψία. Συνομιλητές του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζουν πως δεν αρκεί μια «συμφωνία κορυφής» για να λυθεί το πρόβλημα, ούτε μπορεί ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης για κάθε του πρωτοβουλία να ζητά έγκριση από τα κομματικά όργανα. Κατ’ αυτούς, «η ενότητα, πέραν των γενικών πολιτικών και προγραμματικών συμπτώσεων, μπορεί να επιτευχθεί όχι μέσα από ατέρμονες συζητήσεις, αλλά από την κοινή δράση για αποδόμηση της κυβερνητικής ατζέντας και προώθηση των αντιπολιτευτικών προτεραιοτήτων». Εξάλλου, σύμφωνα με πληροφορίες από το περιβάλλον του Αλέξη Τσίπρα, ο τέως πρωθυπουργός δεν δίνει και τόσο μεγάλη σημασία στα γεγονότα που προκαλούν αναστάτωση στην καθημερινότητα των κομμάτων, αλλά και των πολιτών. Θεωρεί ότι τα Μέσα Ενημέρωσης και ιδιαίτερα τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης μπορεί να να ερεθίζουν πρόσκαιρα το θυμικό των κομμάτων, αλλά οι τελικές προτιμήσεις, κατά συνέπεια και η ψήφος, των πολιτών, διαμορφώνονται από τα μεγάλα και ουσιαστικά θέματα. Κι εδώ ο Τσίπρας, σε αντίστιξη με τους τέσσερις «δαίμονες», έχει να παραθέσει τέσσερις «αγγέλους», που, κατά τον ίδιο, θα σταθούν σύμμαχοι του ΣΥΡΙΖΑ στην αντιπολιτευτική του στρατηγική.
Ο πρώτος «άγγελος» είναι ο νόμος για τα εργασιακά που ετοιμάζει ο Κωστής Χατζηδάκης. Η «μητέρα των μαχών», όπως την αποκάλεσε στο Πολιτικό Συμβούλιο ο Τσίπρας, εκεί θα δοθεί. Ηδη από τώρα βουλευτές, κομματικά στελέχη και συνδικαλιστές ετοιμάζονται να «βάλουν φωτιά στον κάμπο» μόλις τεθεί σε διαβούλευση το σχέδιο νόμου. Οπως μας λένε, «η 6η Μαΐου φέτος θα είναι κανονική Πρωτομαγιά». Προετοιμάζεται μεγάλη κινητοποίηση, ενώ επισημαίνουν ότι «125 χρόνια μετά το Σικάγο, το αίτημα για 8ωρο δουλειάς ξαναγίνεται επίκαιρο». Επιτελικό στέλεχος της Κουμουνδούρου σημειώνει: «Οι ρυθμίσεις για τις απεργίες και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις είναι σημαντικές, αλλά οι απλοί εργαζόμενοι μπορεί να μην τις πολυκαταλαβαίνουν. Αυτό που προκαλεί αντιδράσεις σε όλους είναι το οκτάωρο». Εκτός από το οκτάωρο, ο ΣΥΡΙΖΑ θα επικεντρώσει την κριτική του και στο γεγονός ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη θέλει να καταργήσει τον εμβληματικό νόμο 1264, που είχε φτιάξει η πρώτη κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου, καταργώντας τον νόμο Λάσκαρη, του υπουργού Εργασίας της Ν.Δ., που είχε καταργήσει... την πάλη των τάξεων! Υπερασπίζοντας τον νόμο 1264 θέλουν να δείξουν ότι είναι και αυτοί κληρονόμοι της Προοδευτικής Παράταξης. Μετά το Πάσχα και πριν από την Εθνική Συνδιάσκεψη, θα υπάρξει εκδήλωση για τα εργασιακά, ανάλογη με αυτές για το ιδιωτικό χρέος και το ΕΣΥ.
Ο δεύτερος «άγγελος» είναι οι εξαγγελίες για το ιδιωτικό χρέος, τις τράπεζες, τη ρευστότητα στις επιχειρήσεις και τη γενναία ενίσχυση της μεσαίας τάξης. Μπορεί η κυβέρνηση να αποκάλεσε τον Τσίπρα λαϊκιστή, που τάζει λαγούς με πετραχήλια και λεφτά που δεν υπάρχουν, η αλήθεια όμως είναι ότι το αυτί του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν ιδρώνει πολύ. Συνεργάτες του υποστηρίζουν ότι «τα ίδια έλεγαν και για τον Γιώργο Παπανδρέου το 2009 για το “λεφτά υπάρχουν”, αλλά ο Γιώργος πήρε 44%. Και τον Τσίπρα λοιδορούσαν το 2014 για το Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης, αλλά ο Αλέξης πήρε 36% και η Αριστερά έγινε για πρώτη φορά στην Ιστορία της κυβέρνηση». Κατά την άποψή τους, «ο κόσμος είναι τόσο στριμωγμένος και τόσο απογοητευμένος που θέλει να ακούσει κάτι καλό για να πιαστεί. Κι εμείς αυτά που προτείνουμε είναι κοστολογημένα και εφαρμόσιμα». Θεωρούν μάλιστα πως σε περιόδους κρίσης, όπως η σημερινή, τους κάνει καλό να εμφανίζουν αυτούς ως γενναιόδωρους και την κυβέρνηση ως τσιγκούνηδες. «Οταν κάποιος βουλιάζει θέλει ένα χέρι για να πιαστεί και όχι να τον σπρώξει στον πάτο», μας λένε χαρακτηριστικά.

Δημοσκοπήσεις και διαφορά

Η κατάσταση στην κοινωνία, όσο κι αν φαίνεται οξύμωρο, είναι για τον Αλέξη Τσίπρα και τους συνεργάτες του ο τρίτος «άγγελος» του ΣΥΡΙΖΑ. Ο τέως πρωθυπουργός αμφισβητεί τις δημοσκοπήσεις και υποστηρίζει ότι τα ευρήματα που εμφανίζονται είναι «για να κρατιέται υψηλά το ηθικό του πρωθυπουργού και των υπουργών του». Θεωρεί ότι η ψαλίδα της διαφοράς έχει κλείσει και είναι στα ποσοστά -ή και πιο κάτω- των εκλογών του 2019. Διατείνεται μάλιστα ότι η καραντίνα ουσιαστικά βοηθά να μη διαχέεται η κοινωνική δυσαρέσκεια και ότι μόλις ανοίξουν τα καφενεία, θα εμφανιστούν σε όλο τους το εύρος και τα αντικυβερνητικά αισθήματα. Και τότε ευελπιστεί ότι θα αλλάξουν και τα δημοσκοπικά ευρήματα. Η γνώμη του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι ότι η οικονομική καταστροφή που έχει συντελεστεί είναι πολύ μεγάλη και σε σημαντικό ποσοστό, με υπαιτιότητα και της κυβέρνησης, μη αναστρέψιμη. «Η άρση των περιορισμών και η εκ νέου κοινωνικοποίηση των πολιτών θα καταδείξει και τις πραγματικές πολιτικές και εκλογικές διαθέσεις των ψηφοφόρων. Και τότε θα αλλάξουν και τα δημοσκοπικά ευρήματα», μας λέει στενός συνεργάτης του Αλέξη Τσίπρα. Επιπροσθέτως, η ηγεσία της Κουμουνδούρου αναμένει επιδείνωση του κοινωνικού και πολιτικού κλίματος όχι μόνο λόγω της κόπωσης από την πανδημία, αλλά και επειδή, όπως λένε, «υπάρχει κόπωση και στην κυβέρνηση». Οπως υποστηρίζει παλιός κοινοβουλευτικός, που ανήκει στο στενό περιβάλλον του τέως πρωθυπουργού, «ήδη εμφανίζονται αρρυθμίες, λάθη, ακόμη και σκάνδαλα σε αναθέσεις, διαγωνισμούς και προμήθειες του Δημοσίου, που το επόμενο διάστημα μπορεί να πάρουν ακόμη και μορφή ανοιχτών συγκρούσεων στη συμπολίτευση».
Ο τέταρτος «άγγελος» είναι δισυπόστατος, αλλά ο Αλέξης Τσίπρας, αν πιστέψουμε την ειλικρίνεια των συνεργατών του, δεν θα ήθελε να τον έχει σύμμαχο. Αναφερόμαστε στην πανδημία του COVID-19, που δεν λέει να υποχωρήσει και αντικειμενικά αυξάνει την κούραση και τη δυσαρέσκεια των ανθρώπων. Η ηγεσία της Κουμουνδούρου αποφεύγει τη μετωπική αντιπαράθεση επειδή υπάρχει κίνδυνος να εμφανιστούν ότι επιχειρούν να κερδοσκοπήσουν σε ένα θέμα που αφορά την υγεία και τη ζωή των ανθρώπων. Το ίδιο προσεκτικοί είναι και στα Ελληνοτουρκικά. Η κριτική είναι τόσο λελογισμένη που για ορισμένους στον ΣΥΡΙΖΑ θεωρείται λάθος. «Η κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να συνεχίσει για πολύ να εκφράζει και αυτούς που θέλουν λύση και αυτούς που έχουν κάνει σημαία τους την αποτροπή. Κάποια στιγμή θα αναγκαστεί να διαλέξει στρατόπεδο», είναι η εκτίμηση συνεργάτη του Αλέξη Τσίπρα. Και προσθέτει: «Το επεισόδιο Δένδια - Τσαβούσογλου μπορεί να ικανοποιεί το θυμικό των Ελλήνων, όμως, αν οδηγήσει σε τέλος της προσέγγισης, χαμένη θα είναι η πλευρά που θέλει τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων, μεταξύ των οποίων είναι και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, η Ντόρα Μπακογιάννη και οι διαλλακτικοί της Ν.Δ.». Προσώρας, πάντως, χαμένοι είναι όσοι, μεταξύ των οποίων και ο ΣΥΡΙΖΑ, θεωρούσαν ότι θα παραχθούν ευρύτερες πολιτικές εξελίξεις από τις δύο γραμμές που υπάρχουν στη συμπολίτευση για τα λεγόμενα εθνικά θέματα. Και πιθανότατα ούτε από την κύρωση των συμφωνιών για την ευρωπαϊκή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας θα έχουμε κυβερνητική κρίση, αφού είναι λίαν πιθανό να παραπεμφθούν στις ελληνικές καλένδες. Εξάλλου, αυτές τις ημέρες η Βουλή επικυρώνει συμφωνίες του 2012!