Μπάμπης Κούτρας

Τον Απρίλιο του 2015 είχε χαρακτηρίσει τον τότε υπουργό Oικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη asset της κυβέρνησης και της... χώρας γιατί ξέρει την οικονομία καλύτερα και τον ζηλεύουν! Τα αποτελέσματα γνωστά. Η τραγωδία του Ιουλίου, η αποπομπή του Βαρουφάκη, το τρίτο μνημόνιο και η δραματική ομολογία του κ. Τσίπρα, δύο χρόνια αργότερα, ότι έκανε λάθος επιλογή προσώπου.

Στην προχθεσινή του συνέντευξη στο OPEN, με τη γνωστή αμετροέπεια που τον διακρίνει αναφώνησε «η οικονομία είναι το μεγάλο μου ατού», τοποθέτηση που έκανε ακόμη μεγαλύτερη εντύπωση από τα όσα σημαντικά είπε για το διαζύγιο με τον Καμμένο και την κυβερνητική κρίση που διολισθαίνει επικίνδυνα προς την πολιτική κωμωδία.

Δεν μπορεί ο πρωθυπουργός να διατυπώνει αυτό τον ισχυρισμό όταν στο Ευρωβαρόμετρο του περασμένου Νοεμβρίου (πρόκειται για ευρωπαϊκή και όχι ελληνική έρευνα) το 94% των Ελλήνων δηλώνει ότι η κατάσταση στην οικονομία είναι κακή ή πολύ κακή και μόνο το 6% είναι ικανοποιημένο! Οταν επίσης το 32% βρίσκεται σε επαγγελματική ανασφάλεια και για τους επόμενους 12 μήνες το 36% προβλέπει ότι τα πράγματα στην οικονομική του κατάσταση θα πάνε χειρότερα και μόνο το 16% καλύτερα.

Το παλιό καλό άλλοθι ότι για όλα φταίνε οι προηγούμενοι δεν μπορεί να ισχύει επ’ αόριστον. Τέσσερα χρόνια στην εξουσία είναι αρκετά για να διορθώσεις μια κατάσταση. Το δημόσιο χρέος σκαρφάλωσε το 2018 στο 82% του ΑΕΠ και το ιδιωτικό χρέος διπλασιάστηκε από το 2014. Οι τράπεζες βρίσκονται στη χειρότερη κατάσταση από ποτέ, αδυνατούν να χρηματοδοτήσουν έστω και υποτυπωδώς την οικονομία και επιταχύνουν συνεχώς τους πλειστηριασμούς ακινήτων δημιουργώντας τεράστια κοινωνικά προβλήματα. Με τρόμο σκέφτομαι τι θα γινόταν εάν η οικονομία δεν ήταν το μεγάλο ατού του πρωθυπουργού.

Η παράταξη που για μια δεκαετία τουλάχιστον έκανε πολιτική καριέρα με τη «γενιά των 700 ευρώ» ασκώντας κριτική στις χαμηλές αποδοχές τρέχει στο παρά ένα της νέας εκλογικής αναμέτρησης να αυξήσει τις κατώτατες αποδοχές, όταν η χώρα μας βρίσκεται παγκοσμίως στην τέταρτη θέση από το τέλος με ωρομίσθιο 4 ευρώ. Είμαστε πίσω από την Αργεντινή και λίγο πάνω από τη Βραζιλία και τη Ρωσία. Οσοι νέοι έχουν κάνει σπουδές εξακολουθούν να φεύγουν κατά χιλιάδες στις χώρες της Ευρώπης και τα Εμιράτα. Το ποσοστό της ανεργίας πράγματι μειώθηκε από το 20% στο 18%, αλλά σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας οι μισές θέσεις είναι μερικής απασχόλησης με μέσο μισθό 350 ευρώ τον μήνα και οι υπόλοιπες στο Δημόσιο, που άρχισε να διογκώνεται και πάλι επικίνδυνα. Το ποσοστό της ανεργίας στους νέους παραμένει στο 40%, όταν για παράδειγμα στη γειτονική Βουλγαρία κινείται κάτω από 10%.

Εάν ο κ. Τσίπρας θεωρεί επιτυχία το υπερπλεόνασμα των 7,6 δισ. -μέρος του οποίου διανεμήθηκε με στόχο την ψηφοθηρία- πλανάται. Τα 5 δισ. από αυτά συγκεντρώθηκαν από κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών, όταν τα συνολικά χρέη των πολιτών προς την Εφορία υπερβαίνουν τα 100 δισ. και αυξάνονται εντυπωσιακά μήνα με τον μήνα. Και φυσικά η υπερφορολόγηση είναι σε βάρος της ανάπτυξης. Οι δημόσιες επενδύσεις, αναγκαίες σε τέτοιες περιόδους, είναι ανύπαρκτες και ο ρυθμός ανάπτυξης για το 2018 που είχε υπολογιστεί στο 2,5%-2,7% πάει προς το 1,8%-2%, σύμφωνα με τα στοιχεία του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής.

Για να επιστρέψει η χώρα στην κανονικότητα και να μπορεί ο πρωθυπουργός να μιλά για ατού, η χώρα πρέπει να βγει στις αγορές. Οχι δειλά και σκηνοθετημένα όπως σχεδιάζει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, αλλά κανονικά με δεκαετές ομόλογο. Δυστυχώς όμως για εκείνον και την Ελλάδα το επιτόκιο βρίσκεται κολλημένο στα επίπεδα του 4,4%, πολύ πιο πάνω από τις άλλες χώρες που βγήκαν από μνημόνια (Πορτογαλία 1,7%, Ιρλανδία 0,9%). Για τους μεγάλους διεθνείς οίκους αξιολόγησης, από τη βαθμολογία των οποίων καθορίζεται εν πολλοίς και το επιτόκιο δανεισμού, η χώρα μας βρίσκεται από τρία έως έξι επίπεδα κάτω από το όριο.

Το 2019 προβλέπεται να είναι δύσκολη χρονιά για την παγκόσμια οικονομία. Την πρόβλεψη αυτή κάνουν όλοι οι μεγάλοι ξένοι οικονομικοί αναλυτές που χτυπάνε καμπανάκια. Και σε αυτές τις περιπτώσεις ο πρώτος που πληρώνει τα σπασμένα είναι ο πιο αδύναμος κρίκος. Η Ελλάδα έχει την ατυχία να βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο, η κυβέρνηση να έχει μπει σε λογική παροχών για να σώσει τα ποσοστά της και για τον ίδιο λόγο να έχει αφήσει στο ράφι τις μεταρρυθμίσεις, ενώ ο πρωθυπουργός πιστεύει πως το μεγάλο του ατού είναι η οικονομία! Αφέλεια ή κοροϊδία; Χειρότερος συνδυασμός δεν θα μπορούσε να υπάρξει. Ο κίνδυνος είναι άμεσος και στην κυβέρνηση το γνωρίζουν καλά. Προσποιούνται τους άνετους γιατί γνωρίζουν ότι φεύγουν. Η νέα κυβέρνηση θα έχει με το καλημέρα δύσκολη δουλειά στην οικονομία.