Γρ. Νικολόπουλος

Είναι αρκετά αυτά που ανακοινώθηκαν μέχρι σήμερα; Ισως όχι, αλλά ήδη ξεπερνούν το μέτρο του αναμενομένου και τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας και αξιοποιούν τα «εργαλεία» που παρέχονται από τις ευρωπαϊκές αποφάσεις. Πολλοί το αναγνωρίζουν, ενώ άλλοι, αν κρίνουμε από τις αντιδράσεις και τα σχόλια στα δημοσιεύματα των ηλεκτρονικών media, γκρινιάζουν, βρίζουν, λένε ότι δεν είναι αρκετά. Συνηθισμένη κατάσταση. Είτε για πολιτικές σκοπιμότητες, είτε από συνήθεια στην γκρίνια και στην αντίδραση, είτε από φθόνο, είτε από ανοησία, είτε από απελπισία και πανικό, πάντα κάποιοι φέρονται έτσι.

Αυτό που μπορούμε σήμερα να πούμε είναι ότι η κυβέρνηση έκανε και συνεχίζει να κάνει ό,τι μπορεί - και το κάνει γρήγορα λαμβάνοντας υπόψη όλα τα αιτήματα. Και θα κάνει πολλά ακόμη όπως φαίνεται, ανάλογα με τις εξελίξεις και τις ανάγκες.

Το ερώτημα είναι τι κάνει ο ιδιωτικός τομέας. Καταρχάς να ξεκαθαρίσω ότι σε αντίθεση με τον δημόσιο τομέα, ο ιδιωτικός δεν είναι ένα ενιαίο σύνολο. Αποτελείται από εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις, διαφόρων κλάδων, διαφόρων δυνατοτήτων και μεγέθους, διαφόρων νοοτροπιών. Δεν είναι όλοι ίδιοι και δεν φέρονται όλοι με ενιαίο τρόπο.

Οι περισσότεροι αντέχουν στωικά τις ατυχίες και προσπαθούν να επιβιώσουν προστατεύοντας τις επιχειρήσεις τους, τις θέσεις εργασίας, τα εισοδήματα, τους πελάτες και τους προμηθευτές τους. Στον βαθμό που μπορεί ο καθένας. Αλλοι γκρινιάζουν και κλαίγονται, άλλοι αισχροκερδούν πάνω στην ανάγκη της κοινωνίας. Η ανακοίνωση του υπουργού Εργασίας Γιάννη Βρούτση ότι μέσα στον Μάρτιο χάθηκαν 43.000 θέσεις εργασίας, πολλές από τις οποίες ήταν απολύσεις, είναι ανατριχιαστική. Δεν έχει καμία σχέση μια απόλυση που έγινε για λόγους χαμηλής απόδοσης, κακής συμπεριφοράς, αδιαφορίας, ή ακόμη και περικοπών σε καιρό ηρεμίας, με μια απόλυση που έγινε μέσα σε περίοδο πανδημίας και ανθρωπιστικής κρίσης.

Ο κορωνοϊός θα προκαλέσει τεράστια ζημιά στην οικονομία και στις επιχειρήσεις, αλλά ακόμη δεν ξέρουμε πόσο θα κρατήσει. Υπάρχουν βάσιμες ελπίδες ότι μέχρι το καλοκαίρι η πανδημία θα περιοριστεί. Υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις ότι διάφορα υπάρχοντα φάρμακα σε κοκτέιλ αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τις περισσότερες περιπτώσεις. Υπάρχουν μέτρα οικονομικής ανακούφισης από όλες τις κυβερνήσεις του κόσμου και από τους διεθνείς οργανισμούς.

Η παγκόσμια οικονομική ισορροπία ανατρέπεται ίσως προσωρινά, ίσως για περισσότερο καιρό, μετά τον κορωνοϊό όμως πολλά θα έχουν αλλάξει και θα επιστρέψουμε σε μια νέα κανονικότητα, όχι σε αυτήν που είχαμε πριν.
Αν είναι μόνιμη η καταστροφή, θα καταστραφούμε όλοι ανεξαρτήτως οικονομικού επιπέδου. Αν είναι προσωρινή, θα υπάρξουν ρυθμίσεις διευκόλυνσης -πολλές από αυτές ανακοινώθηκαν ήδη-, ενώ θα υπάρξουν και άλλες σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Ολοι στηρίζονται από το κράτος, και όμως κάποιοι δεν ικανοποιούνται με τίποτα. Σε λίγο θα ζητάνε να πάρουν υπό μορφή δώρου και τα διαφυγόντα κέρδη! Αυτά είναι αδιανόητες καταστάσεις.

Το μόνο που πρέπει να κάνουν οι επιχειρηματίες σε περιπτώσεις ανθρωπιστικής κρίσης όπως αυτή που ζούμε είναι να κρατήσουν τους εργαζόμενους, να συνεχίσουν να τους πληρώνουν όσο διαθέτουν ρευστότητα, να αφήσουν πίσω όσα το κράτος και οι τράπεζες τους επιτρέπουν και να δουν πώς θα επιβιώσει η επιχείρησή τους, χάνοντας φυσικά μεγάλο μέρος ή και ολόκληρο τον τζίρο της για λίγους μήνες.

Η κρίση είναι ανθρωπιστική και όχι απλώς οικονομική. Και στην ανθρωπιστική κρίση η αλληλοβοήθεια και ο αλτρουισμός είναι τα μόνα ζητούμενα και εκτιμητέα.

Καθώς η κυβέρνηση πήρε και παίρνει μέτρα, ήρθε τώρα η ώρα του ιδιωτικού τομέα να δράσει. Αυτό σημαίνει ότι οι ισχυρές επιχειρήσεις που έχουν πλεόνασμα κερδών και κεφαλαίων θα πρέπει να προχωρήσουν άμεσα σε χρηματοδοτήσεις προς το κράτος για να καλύψουν τις ανάγκες των υγειονομικών αρχών, αλλά και όλες τις πρόσθετες ανάγκες που δημιουργούνται από την πανδημία.

Πολλοί επιχειρηματίες προβλέπουν ότι αν ξεπεραστεί το πρόβλημα θα υπάρξει ταχύτατη ανάπτυξη, όπως εκτινάσσονται τα συμπιεσμένα ελατήρια, και ότι θα καλυφθεί σύντομα μέρος των απωλειών που θα έχουν προκληθεί.
Το ζήτημα, λοιπόν, είναι να έχουν επιβιώσει όλοι, για να έρθει μετά η ανάπτυξη και όχι να δημιουργηθούν τώρα ανίατες βλάβες στις εργασιακές σχέσεις και στην οικονομία.

Ο επιχειρηματικός κόσμος θέλει και μπορεί να βοηθήσει, αλλά πολλοί είναι προβληματισμένοι για το τι πρέπει να κάνουν.

Μαθαίνουμε ότι αρκετοί αναζητούν υλικά για να προσφέρουν και δεν βρίσκουν διότι η παγκόσμια ζήτηση υπερβαίνει την παγκόσμια παραγωγή σε μάσκες, αντισηπτικά, φάρμακα και αναπνευστήρες. Δεν είναι δουλειά τους να βρουν τα υλικά οι ίδιοι. Ας ενημερώσουν τον κ. Τσιόδρα και την κυβέρνηση ότι διαθέτουν άμεσα το «Χ» ποσό που έχουν αποφασίσει και ας αναζητήσουν οι κρατικές υπηρεσίες αυτά που χρειάζονται. Οι ίδιοι απλώς θα πληρώσουν τις αγορές αυτές.

Ας μην ξεχνάμε ότι δεν είναι μόνο τα υλικά που χρειάζεται η χώρα. Είναι οι μισθοί των γιατρών, των νοσοκόμων, των βοηθών, είναι οι επιδοτήσεις των ανέργων, είναι η στήριξη των περιοχών που καταστρέφονται.
Δεν ζητάμε από τους επιχειρηματίες να βρουν αναπνευστήρες, να βοηθήσουν με χρήμα ζητάμε. Το πρόβλημα ούτως ή άλλως θα το λύσουν άλλοι, οι ειδικοί επιστήμονες, το ειδικευμένο προσωπικό, οι εθελοντές που δοκιμάζουν εμβόλια και φάρμακα, οι στρατιωτικοί και λιμενικοί που φυλάνε τα σύνορα και όσοι συμμετέχουν σε αυτή τη δύσκολη μάχη. Ο καθένας, όμως, πρέπει να βοηθήσει από το μετερίζι του.