Γρ. Νικολόπουλος

Κατ’ αρχάς, ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση εμφανίζονται αποφασισμένοι να προχωρήσουν γρήγορα σε μεταρρυθμίσεις αλλά και σε αποφάσεις που αναβάλλονται επί χρόνια και δίνουν σαφώς ένα μήνυμα στην ελληνική και διεθνή επενδυτική και επιχειρηματική κοινότητα ότι κάτι αλλάζει. Οι αποφάσεις αυτές και οι μεταρρυθμίσεις που αναμένεται να περάσουν από τη Βουλή μέσα στο καλοκαίρι, σύμφωνα με τον κυβερνητικό προγραμματισμό, αναμένεται να αλλάξουν θετικά το κλίμα στην οικονομία και να επιταχύνουν τις επενδύσεις και την ανάπτυξη.

Πέραν της αποφασιστικότητας που δείχνει να έχει η κυβέρνηση, θετική έκπληξη αποτελεί και η επιλογή υπουργών και στελεχών από διάφορους πολιτικούς χώρους. Ο Μητσοτάκης δεν χρησιμοποίησε μόνο στελέχη και πολιτικούς της Νέας Δημοκρατίας, αντίθετα επέλεξε να συνεργαστεί με αναγνωρισμένης επιτυχίας στελέχη άλλων κομμάτων, όπως του ΚΙΝ.ΑΛ. και του Ποταμιού. Επιλογή του προφανώς είναι να λειτουργήσει υπερκομματικά και ενδεχομένως στο μέλλον να επιδιώξει ευρύτερες πολιτικές συναινέσεις σε συγκεκριμένα ζητήματα και μέσα στη Βουλή. Η κυβέρνηση αυτή μοιάζει κεντρώα και όχι δεξιά και αυτό είναι ένα πολύ καλό νέο για τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα.

Το άλλο καλό νέο είναι ότι, σύμφωνα με τις δηλώσεις του πρωθυπουργού, υπάρχει ένα χρονοδιάγραμμα έξι μηνών και με πολύ συγκεκριμένα καθήκοντα για κάθε υπουργό. Αυτό σημαίνει ότι όλοι οι υπουργοί θα βρεθούν υπό αξιολόγηση σε έξι μήνες και πρέπει να έχουν ολοκληρώσει τις υποχρεώσεις που ανέλαβαν. Αυτό το είδος διοίκησης εισάγει την αξιολόγηση στην πολιτική σκηνή, πράγμα απαραίτητο για να περάσει η αξιολόγηση σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες. Διότι, αν κρίνεται και αξιολογείται με ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια ο υπουργός, είναι λογικό το σύνολο των εργαζομένων στο υπουργείο του να κρίνεται αναλόγως.

Επειδή ο υπουργός κρίνεται και αξιολογείται από την επίτευξη των στόχων που του έχουν τεθεί, δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει ημέτερους και κολλητούς συμβούλους και στελέχη, αλλά είναι αναγκασμένος να επιλέξει αυτούς που θα βγάλουν τη δουλειά, άρα τους πιο άξιους. Η αξιοκρατία, λοιπόν, ξεκινάει από πάνω και τεκμηριώνεται με το αποτέλεσμα και όχι με την κομματική ταυτότητα. Αυτό και μόνο αποτελεί μεταρρύθμιση σε μια χώρα όπου ο υπουργός κρίνεται αποκλειστικά και μόνο από τη δημοφιλία που πετυχαίνει μέσω τηλεοράσεως και από την εντύπωση που επικρατεί γύρω από το πρόσωπό του και όχι από το έργο του. Ολα αυτά θα τα ελέγχει ο έμπειρος νομικός καθηγητής και υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης και θα τα συντονίζει ο υπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Ακης Σκέρτσος, που έχει μεγάλη διοικητική εμπειρία.

Βεβαίως, όλα αυτά είναι αρχικές εκτιμήσεις και το αποτέλεσμα θα κρίνει αν πέτυχε το σύστημα Μητσοτάκη. Και φυσικά, για να πετύχει αυτό το σύστημα, αναμένουμε ότι σε έξι μήνες μετά την αξιολόγηση του έργου των υπουργών θα υπάρξει και η ανάλογη επιβράβευση ή τιμωρία. Δηλαδή δεν αποκλείεται σε έξι - επτά μήνες να δούμε τον πρώτο ανασχηματισμό της κυβέρνησης αν κάποιοι από τους υπουργούς δεν αποδώσουν τα αναμενόμενα.

Οσον αφορά τα περιθώρια που υπάρχουν για αλλαγές στην πολιτική που επιβάλλει η δημοσιονομική σταθερότητα, αυτά πρέπει όλοι πλέον να έχουν αντιληφθεί ότι είναι περιορισμένα. Υπάρχουν, όμως, διότι αυτό που συμβαίνει σε όλα τα Eurogroup είναι ένα παζάρι μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών. Και το διακύβευμα σε αυτό το παζάρι δεν πρέπει να είναι μόνο το πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά και η μακροπρόθεσμη προοπτική της δημοσιονομικής πορείας η οποία συνδέεται με τις μεταρρυθμίσεις. Η θέση των ξένων είναι σαφής: κάντε ό,τι θέλετε, αλλά μη ξεφύγετε στα δημοσιονομικά. Και αυτό είναι κάτι που η κυβέρνηση Μητσοτάκη, όπως και όλες οι μελλοντικές, δεν πρέπει να ξεχνούν. Ο ισοσκελισμένος προϋπολογισμός, ή ακόμη καλύτερα ο προϋπολογισμός μικρών πλεονασμάτων, είναι αναγκαία προϋπόθεση για την ανάπτυξη της χώρας και την ευημερία.

Μια χώρα η οποία δεν διαθέτει δικό της νόμισμα, δεν μπορεί να τυπώσει χρήμα ή να υποτιμήσει το νόμισμά της είναι αναγκαίο να μην έχει ελλείμματα ώστε να μη χρειάζεται να καταφύγει σε δανεισμό για να τα καλύψει. Ιδιαίτερα μια υπερχρεωμένη χώρα που με την πρώτη κυβερνητική στραβοτιμονιά θα ακούσει τις πόρτες των αγορών να κλείνουν με γδούπο και θα βρεθεί μπροστά στην πτώχευση. Συνεπώς, στα δημοσιονομικά δεν μπορεί να ξεφύγουμε από τα προγράμματα, ακόμη κι αν δεν υπήρχε η επιτήρηση των δανειστών. Αυτό όμως που μπορούμε να κάνουμε είναι μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση οι οποίες θα μειώσουν τις δαπάνες του Προϋπολογισμού και έτσι θα επιτρέψουν και τη μείωση των φόρων ώστε να διευκολυνθεί η ανάπτυξη.

Οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές θα ξεκινήσουν σύντομα και εξαρτάται από τον υπουργό Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα πόσο πειστικός θα είναι ώστε να πετύχει περιθώρια ελευθερίας που θα ευνοήσουν την ανάπτυξη χωρίς να θέσουν σε κίνδυνο τη δημοσιονομική σταθερότητα.