Γρ. Νικολόπουλος

Τίποτα δεν λειτουργούσε, όλα ήταν κλειστά, παντού. Αυτή τη φορά αν δεν είχες διαβάσει ή ακούσει περί απεργίας, δεν θα την καταλάβαινες. Τα σούπερ μάρκετ δούλεψαν κανονικά χωρίς να απεργούν οι υπάλληλοί τους, οι τράπεζες ανοιχτές με τους συμμετέχοντες στην απεργία υπαλλήλους να περιορίζονται στο 2%, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν, τα καταστήματα όλα ανοιχτά κανονικότατα, στη ΔΕΗ απήργησε το 3,58% των εργαζομένων, στα ΕΛΤΑ το 15,28%, στην ΕΥΑΘ το 8,80%. Ολοι οι άλλοι εργάστηκαν κανονικά.

Ο ιδιωτικός τομέας, τον οποίο υποτίθεται ότι αφορούσε η απεργία αφού σε αυτούς αναφέρεται το εργασιακό νομοσχέδιο, αγνόησε την πρόσκληση των συνδικαλιστών και δεν απέργησε. Δεν απέργησαν οι ιδιωτικοί υπάλληλοι επειδή δεν κατάλαβαν ότι το νομοσχέδιο πλήττει τα δικαιώματά τους; Επειδή δεν τους ενοχλούν οι αλλαγές του νομοσχεδίου; Επειδή θεωρούν ότι υπάρχουν νέες ρυθμίσεις που τους ευνοούν; Επειδή βλέπουν με αισιοδοξία το επαγγελματικό μέλλον τους; Ποιος ξέρει;

Πάντως όχι ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ που δήλωσε έξω από τη Βουλή πως ό,τι και να κάνει η κυβέρνηση, οι εργαζόμενοι με τις δυναμικές τους κινητοποιήσεις θα στείλουν το νομοσχέδιο στα σκουπίδια. Το αντίθετο μάλλον συμβαίνει, τις απόψεις του κ. Κουτσούμπα φαίνεται να στέλνουν στα σκουπίδια, όχι το νομοσχέδιο.

Οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα βλέπουν έναν άλλο κόσμο από αυτόν που βλέπουν οι συνδικαλιστές. Βλέπουν την αλλαγή των εργασιακών σχέσεων και των εργασιακών συνθηκών να συντελείται ήδη λόγω της τεχνολογίας και των ανοιχτών ευρωπαϊκών συνόρων. Βλέπουν φυσικά τους κινδύνους από τις αλλαγές, την κατάργηση επαγγελμάτων, την απασχόληση ξένων που ζουν εδώ, την αύξηση του ανταγωνισμού σε όλες τις δουλειές.
Από την άλλη όμως βλέπουν και πόσο διευκολύνεται η δουλειά τους από την τεχνολογία, βλέπουν νέα επαγγέλματα να ανοίγουν στη θέση πολλών παλιών που κλείνουν, βλέπουν τους ψηφιακούς νομάδες να δουλεύουν από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, βλέπουν την ελευθερία που τους προσφέρει το ελαστικό ωράριο, αντιλαμβάνονται ότι δεν εργάζονται με απλήρωτες υπερωρίες ούτε τους υποχρεώνει κανείς να το κάνουν -με εξαιρέσεις φυσικά-, βλέπουν τον τζίρο των επιχειρήσεων στις οποίες εργάζονται να επανέρχεται σταδιακά μετά την πανδημία, βλέπουν κάτι να κινείται στην οικονομία και στην κοινωνία και έχουν μια πιο αισιόδοξη εικόνα από αυτή που τους πλασάρουν οι συνδικαλιστές.

Το ότι ο κόσμος αλλάζει δεν μπορεί ασφαλώς να το παραδεχτεί το ΚΚΕ, αφού επισήμως πιστεύει ακόμη στον σταλινισμό και αρνείται κάθε εξέλιξη. Πλην του κομματικού του στρατού όμως δεν πείθει κανέναν άλλο.

Φυσικά το νομοσχέδιο δεν είναι άριστο. Μπορεί να γίνει κατάχρηση ισχύος από τους εργοδότες στη διευθέτηση του ωραρίου με ατομική συμφωνία με τον κάθε εργαζόμενο, μπορεί κάποιος να μην πληρώσει τις υπερωρίες, μπορεί κάποιος να κάνει κατάχρηση της εργασίας την Κυριακή εις βάρος κάποιου εργαζόμενου. Πράγματι υπάρχουν αυτοί οι κίνδυνοι και θα υπάρξουν τέτοιες περιπτώσεις.

Για αυτές τις περιπτώσεις υπάρχουν πάντα οι καταγγελίες στην Επιθεώρηση Εργασίας και η Δικαιοσύνη. Δεν είναι όμως αυτά που ενοχλούν τους συνδικαλιστές. Είναι τα άρθρα του νομοσχεδίου που περιορίζουν τις δυνατότητές τους να αναγκάζουν σε απεργία τους εργαζόμενους που δεν θέλουν να απεργήσουν. Τα συμφέροντα των συνδικαλιστών θίγονται, όχι τα συμφέροντα των εργαζομένων.

Από την άλλη μεριά, δεν μπορεί καμία κυβέρνηση να μη λαμβάνει υπόψη της τις εξελίξεις που συντελούνται παγκοσμίως, τόσο μέσω της τεχνολογίας όσο και μέσω των παγκόσμιων οικονομικοπολιτικών αλλαγών. Και οι εργασιακές σχέσεις αναγκαστικά αλλάζουν, όπως και οι δεξιότητες των εργαζομένων και των εργοδοτών.

Η πανδημία, για παράδειγμα, έφερε τόσες αλλαγές στις συνθήκες εργασίας όσες δεν έφεραν δεκαετίες συνδικαλιστικών αγώνων ανά τον κόσμο. Η τηλεργασία ήρθε για να μείνει σε πάρα πολλούς κλάδους. Οι ηλεκτρονικές πωλήσεις θα είναι το μέλλον. Ο περιορισμός της παρουσίας στο γραφείο είναι δεδομένος, η διεύρυνση του ωραρίου, έστω και online, είναι ήδη δεδομένη σε μερικά επαγγέλματα. Οι δεξιότητες που απαιτούν οι εργασίες είναι άλλες από αυτές που χρειάζονταν στο παρελθόν. Οι αμοιβές επίσης θα αλλάξουν τόσο ως προς τον τρόπο με τον οποίο διαμορφώνονται όσο και ως προς το ύψος τους. Η «πληρωμή» με ρεπό βέβαια δεν μπορεί να χαρακτηριστεί πρόοδος, θα πρέπει εκεί να βρεθεί μια άλλη λύση.

Δεν μπορούμε όμως να μείνουμε στο παρελθόν, αναγκαστικά κινούμαστε προς το μέλλον και αυτό κάνει και το νομοσχέδιο. Αν κάποιος θέλει να το δει ως οπισθοδρόμηση, αυτό είναι στην κρίση του, αλλά τουλάχιστον ας προτείνει κάτι προοδευτικό αντί αυτού που έφερε η κυβέρνηση. Δεν το βλέπουμε όμως αυτό. Δεν βλέπουμε εναλλακτικές προτάσεις που να λύνουν προβλήματα. Βλέπουμε μόνο αντίδραση παλαιού τύπου, απεργία, πορεία, φασαρία, μπλοκάρισμα των δρόμων, κλείσιμο των λιμανιών.

Το αν είναι αυτά οπισθοδρόμηση ή όχι, το αν τα ζητάει η κοινωνία, το αν τα ζητάνε οι εργαζόμενοι για τους οποίους υποτίθεται ότι γίνονται το δείχνει αφενός η μηδαμινή συμμετοχή στις κινητοποιήσεις και αφετέρου η έντονη ενόχληση των πολιτών και των εργαζομένων σε κάθε περίπτωση που η καθημερινότητά τους ανατρέπεται από τους «αγωνιστές». «Πηγαίνετε να βρείτε καμιά δουλειά», φώναζαν οι επιβάτες στους συνδικαλιστές στα λιμάνια πριν από λίγες ημέρες. Αυτή ήταν η αυθόρμητη απάντηση στους «σωτήρες» συνδικαλιστές.