Γ. Χ. Παπαγεωργίου

Μέσα σε λίγες ημέρες ακούστηκαν από διάφορες πλευρές αντιρρήσεις για την πολιτική της λιτότητας που οδηγεί σε αδιέξοδο όλο και περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης. Στη Γαλλία η κριτική του πρώην υπουργού Οικονομικών Αρνό Μοντεμπούρ για τη γερμανικής έμπνευσης λιτότητα έφερε κυβερνητική κρίση και ανασχηματισμό, ενώ για πρώτη φορά κατά των πολιτικών αυτών εκφράστηκε και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι.
 
Παρ’ όλα αυτά, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έσπευσε να απαντήσει για μεν τις εξελίξεις στη Γαλλία ότι πρόκειται για εσωτερικές διαμάχες οι οποίες τελικά οδήγησαν στην εξαγωγή των σωστών συμπερασμάτων, για δε τις δηλώσεις Ντράγκι ότι… παρερμηνεύτηκαν. Παρουσίασε ακόμη ως success stories τα προγράμματα στις χώρες των μνημονίων.
 
Αλλα λόγια να αγαπιόμαστε, δηλαδή, από τη γερμανική πλευρά, ένδειξη ότι δεν σκοπεύει να αλλάξει ρότα και ότι θα συνεχίσει να προωθεί τις ίδιες καταστροφικές πολιτικές σαν να μη συμβαίνει τίποτα.
Η αλήθεια είναι όμως ότι τα πράγματα πάνε από το κακό στο χειρότερο και γι’ αυτό έφτασε ο πρόεδρος της ΕΚΤ να επισημάνει για πρώτη φορά το πρόβλημα, ζητώντας επί της ουσίας λιγότερες περικοπές στους προϋπολογισμούς και περισσότερες επενδύσεις.
 
Στην πραγματικότητα ο κ. Ντράγκι έριξε βόμβα όταν δήλωσε ότι πρέπει να αναθεωρηθεί η δημοσιονομική πολιτική στην Ευρωζώνη, σηματοδοτώντας μια νέα περίοδο στην πολιτική της ΕΚΤ. Τα έβαλε με το δόγμα των χαμηλών ελλειμμάτων και της λιτότητας στην οποία εμμένει η Γερμανία τα τελευταία χρόνια, έστω και αν οδηγεί τις περισσότερες χώρες σε έναν φαύλο κύκλο.
 
Ο κεντρικός τραπεζίτης της Ευρωζώνης ξεκαθάρισε επίσης ότι η ΕΚΤ θα δράσει με αντισυμβατικά μέτρα, όπως το λεγόμενο «τύπωμα χρήματος», όπως έκανε τα τελευταία χρόνια η αμερικανική Κεντρική Τράπεζα στηρίζοντας την οικονομία των ΗΠΑ.
 
Με λίγα λόγια, ο κ. Ντράγκι έδειξε με σαφήνεια ότι είναι θορυβημένος από την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας, βλέπει τα πράγματα να χειροτερεύουν λόγω της έντασης στην Ουκρανία, ετοιμάζεται να ρίξει με το «μπαζούκας», αλλά προειδοποιεί ότι αυτά δεν αρκούν και θα πρέπει οι κυβερνήσεις να λάβουν μέτρα, χαλαρώνοντας τα λουριά της λιτότητας στους προϋπολογισμούς για να τονωθεί η οικονομία.

 
Πρόκειται για μια άκρως σημαντική παρέμβαση, ιδιαίτερα εάν αναλογιστούμε τα περιορισμένα περιθώρια δράσης που έχει η ΕΚΤ και τα ασφυκτικά όρια που θέτει το καταστατικό της, το οποίο της επιβάλλει να διατηρεί χαμηλό πληθωρισμό, χωρίς να της δίνει αρμοδιότητα για την πορεία της πραγματικής οικονομίας. Αντίθετα, η αμερικανική Κεντρική Τράπεζα έχει αποστολή και την ενίσχυση της απασχόλησης.
 
Για να φτάσει λοιπόν να μιλάει έτσι ο κ. Ντράγκι, είναι βέβαιο ότι το πρόβλημα είναι πολύ σοβαρότερο απ’ ό,τι φαίνεται και μεγεθύνεται από την ένταση που καταγράφεται στα γεωπολιτικά μέτωπα.
 
Η Γερμανία μπορεί να σφυρίζει αδιάφορα προς το παρόν, καθώς μέχρι σήμερα οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν ναι μεν οδήγησαν σε αδιέξοδο πολλές χώρες-μέλη, αλλά έφεραν κέρδη για τη γερμανική οικονομία. Η χώρα αυτή ήταν ο μεγάλος κερδισμένος από την εισαγωγή του ευρώ και βρήκε στην κρίση μια ευκαιρία να εδραιώσει την ηγεμονία της έναντι των υπόλοιπων χωρών της Ευρωζώνης.
 
Ο κόμπος, όμως, φτάνει στο χτένι. Ενα σήμα κινδύνου ήταν η άνοδος των ευρωσκεπιτικιστών στις ευρωεκλογές. Τώρα, η αμφισβήτηση εκδηλώνεται σε κυβερνητικό επίπεδο σε χώρες όπως η Ιταλία και η Γαλλία, ενώ στον χορό μπήκε και η ΕΚΤ.
 
Εάν δεν αλλάξει κατεύθυνση η Ευρωζώνη, η οικονομική κατάσταση θα επιδεινωθεί και η συνοχή της θα αμφισβητηθεί σοβαρά.