Γ. Χ. Παπαγεωργίου

Τρία συμπεράσματα βγαίνουν από τη θύελλα της περασμένη εβδομάδας:

1. Στην Ε.Ε. δεν μπορείς να κάνεις διαπραγμάτευση «κόντρα». Πρέπει να σεβαστείς μια μακρά μεταπολεμική παράδοση συνεννόησης και συνεργασίας. Γι’ αυτό και ο αιφνιδιασμός (όπως τελικά αποδείχτηκε) των εταίρων με το δημοψήφισμα ήταν λάθος. Στην ευρωπαϊκή νομική και πολιτική πραγματικότητα ο τύπος είναι και η ουσία. Και ο τύπος παραβιάστηκε. Αν είχε μεθοδευτεί σωστά, η «απειλή» δημοψηφίσματος θα είχε λειτουργήσει διαφορετικά γιατί είναι απολύτως ορθή πολιτικά! Αποδείχτηκε, όμως, ότι είχαν λάθος και όσοι υποστήριζαν ότι είχαμε τα προηγούμενα χρόνια τη δυνατότητα να «εκβιάσουμε» τους εταίρους απειλώντας τους με την... πτώχευσή μας, η οποία θα τους τρόμαζε και θα τους ανάγκαζε σε υποχώρηση λόγω των προβλημάτων που θα τους προκαλούσε. Οπως αποσαφήνισαν οι Ευρωπαίοι, αν χρειαστεί είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν και την ελληνική πτώχευση. Κι αν δεν είναι έτοιμοι ακόμα να μας διώξουν, θα αρχίσουν να ετοιμάζονται και γι’ αυτό σε βάθος χρόνου.

2. Η Ευρώπη δεν έχει ακόμη απάντηση για την κρίση. Τα πράγματα χειροτερεύουν συνεχώς (η Ιταλία είναι πλέον στο κέντρο) και βολεύει όλους να τα φορτώσουν στη μικρή και ασήμαντη Ελλάδα - έστω και ακρωτηριάζοντάς τη. Οσο μπάχαλο κι αν είναι -στ’ αλήθεια- η χώρα μας, δεν φταίει μόνο εκείνη για την κατάρρευση του οικονομικού μοντέλου των τελευταίων 30 χρόνων και για την ανεπάρκεια των ισχυρών να την αντιμετωπίσουν.
Προχθές στις Κάννες υποτίθεται ότι θα προωθείτο ένα διεθνές σχήμα για μια απάντηση στην κρίση, αλλά δεν έφερε αποτέλεσμα. Χωρίς αυτό να αποτελεί δικαιολογία για κανέναν, έγινε σαφές ότι συμφέρει αρκετούς να φορτώσουν το παγκόσμιο πρόβλημα στη μικρή και ασήμαντη Ελλάδα και στην αδυναμία της να κάνει το υποτιθέμενο «σωστό».

3. Η δυνατότητα «επαναδιαπραγμάτευσης» σε ό,τι αφορά το «κόστος» (μείωση δημόσιου τομέα, εσωτερική υποτίμηση, πολιτικός έλεγχος) που απαιτούν οι εταίροι για να μας στηρίξουν είναι οριακή, αν όχι ανύπαρκτη. Αν δεν εφαρμόσουμε τους κανόνες, δεν υπάρχει σωτηρία. Κι όσο οι συντηρητικές πολιτικές ισορροπίες στην Ευρώπη δεν αλλάζουν, οι κανόνες θα παραμείνουν οι πολιτικές του μνημονίου (λιτότητα) που βυθίζουν όχι μόνο την Ελλάδα και την υπόλοιπη περιφέρεια σε ύφεση, αλλά απειλούν να παρασύρουν και όλη την Ευρώπη στην ίδια πορεία. Από την άλλη, όμως, έγινε εξίσου σαφές ότι παρόλο που το ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης είναι ασαφές και ανεπαρκές, είναι και το μόνο που μπορούμε να έχουμε μέχρι στιγμής. Η πολιτική δεν θα αλλάξει και το κόστος θα είναι τεράστιο.

Αναδημοσίευση από το Πρώτο Θέμα (06/11/11)