Βασίλης Δαλιάνης

Έξι ηγέτες, επτά κρατών του ευρωπαϊκού Νότου. Συν ένας αρμόδιος υπουργός από την Ισπανία. Μία ημέρα πριν την ΔΕΘ. Την ίδια ημέρα που διεξήχθη το άτυπο Eurogroup στην Μπρατισλάβα Η “Διακήρυξη των Αθηνών της 1ης Συνόδου των Μεσογειακών Χωρών της Ε.Ε” και η άτυπη Σύνοδος των 27 στην Μπρατισλάβα. Η σύνοδος των “Ευρωμεσογειακών κρατών” ήταν, στην καλύτερη περίπτωση μια επικοινωνιακή τακτική κυρίως από τους δύο ηγέτες των μεγαλύτερων κρατών και οικονομιών. Της Γαλλίας και της Ιταλίας. 

Ο Πρόεδρος Ολάντ και ο πρωθυπουργός Ρέντσι, είχαν και έχουν τις δικές προτεραιότητες. Τις οποίες φαίνεται πως θα υποστηρίξει και ο ίδιος ο Πρόεδρος Γιούνκερ στην ομιλία του στο Στρασβούργο την επόμενη εβδομάδα για την “Κατάσταση της Ε.Ε.” Δηλαδή, την “χαλάρωση” των όρων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης που ζητούν η δεύτερη και η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης και δύο από τις επτά μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη, καθώς ο Πρόεδρος Ολάντ οδεύει προς τις προεδρικές εκλογές του 2017 και ο Ματέο Ρέντσι  προς το δημοψήφισμα για τη συνταγματική αναθεώρηση μέσα στους επόμενους μήνες. 

Η ελληνική πλευρά φρόντισε από την πρώτη στιγμή, τόσο μέσα από τα αμέτρητα δελτία Τύπου, όσο και από τις συνεντεύξεις του πρωθυπουργού Τσίπρα, τόσο στην εφημερίδα “Le Monde”, όσο και στο δίκτυο “Euractiv”, να τονίσει ότι “η συνάντηση των ηγετών των κρατών – μελών του Νότου και της περιφέρειας (sic) του ευρωπαϊκού Νότου, δεν απειλεί την ευρωπαϊκή συνοχή”. Η ίδια η  διακήρυξη των Μεσογειακών Χωρών της Ε.Ε. άλλωστε, δεν αναφέρει τίποτε πέρα από γενικές παραδοχές και ευχές για καλύτερη συνεργασία σε όλους του κρίσιμους τομείς, από το προσφυγικό και την ασφάλεια μέχρι τις πολιτικές ανάπτυξης. 

Σε αυτό το σημείο η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ φάνηκε να κατανοεί περισσότερο από κάθε άλλη φορά την ευρωπαϊκή πραγματικότητα, αφήνοντας μόνο για εσωτερική κατανάλωση, δηλώσεις για τον “περιορισμό της λιτότητας”. Άλλωστε, όσο και αν οι φωνές για περισσότερη ευελιξία στους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και ανάπτυξης αυξάνονται, ελάχιστη σημασία πρόκειται να έχει κάτι τέτοιο για την Ελλάδα, η οποία βρίσκεται βάσει κανονισμών σε ειδική εποπτεία και θα εξακολουθήσει να βρίσκεται «μέχρι την αποπληρωμή του 75% της ληφθείσας οικονομικής βοήθειας». 

Η ουσία της Συνάντησης για την Ελλάδα είναι σχεδόν αδύνατον να εντοπισθεί. Ο συμβολισμός είναι περισσότερο ισχυρός. Άλλωστε κανείς από τους δύο ηγέτες της δεύτερης και τρίτης οικονομίας της Ευρωζώνης, επιθυμεί να ανοίξει μέτωπο εναντίων άλλων κρατών – μελών, δημιουργώντας, δήθεν, νέες ισορροπίες με τα κράτη-μέλη του Ευρωμεσογειακού χώρου. Το παιχνίδι με τις μουσικές καρέκλες  διεξάγεται εντονότατο μετά και το βρετανικό δημοψήφισμα και δεν πρόκειται να έχουμε σαφείς ενδείξεις για την κατεύθυνση του, παρά μόνο μετά το 2017. Τόσο στις αρχές του χρόνου και μετά το "bras de fer" των πολιτικών ομάδων για την ανάδειξη του νέου Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όσο και μετά τις εκλογές στη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ολλανδία.