Βασ. Αναστασόπουλος

Όλα αυτά, τουλάχιστον, μέχρι να έρθει η κρίση. Μέχρι να μπει η οικονομία σε μια ατέρμονη περιδίνηση, η οποία καλά κρατεί εδώ και μια πενταετία και φως στο τούνελ ακόμα να φανεί. Το ζήτημα είναι ότι, αυτή ακριβώς η ύφεση, η οικονομική κρίση, έγινε αιτία κι αφορμή και για μια ευρύτερη κρίση αξιών. Και ανέδειξε περίτρανα, μεταξύ άλλων, όχι μόνο την ένδεια πνευματικών ανθρώπων στον τόπο ετούτο, αλλά και την ολοκληρωτική απουσία ικανών πολιτικών ανδρών -ηγετών, αν προτιμάτε.

Και μπορεί οι πολιτικοί αρχηγοί των ημερών μας ελάχιστους φανατικούς να πείθουν πια για τις προθέσεις και τις ικανότητές τους, δεν άκουσα όμως και δεν είδα κανέναν να αναπολεί και να αναζητά, π.χ., τον Βενιζέλο (τον Ελευθέριο, ασφαλώς), τον «Γέρο της Δημοκρατίας», τον Ανδρέα Παπανδρέου ή τον Κωνσταντίνο Καραμανλή που, καλώς ή κακώς, θεωρούνται από πολλούς ως τα πολιτικά «τοτέμ» αυτού του τόπου.

Τουναντίον, συνάντησα νοσταλγούς της Χούντας των Συνταγματαρχών, που «πίνουν νερό» στο όνομα του Παπαδόπουλου και του Μεταξά, που ανατρέχουν στα χρόνια της δικτατορίας, για να υπερθεματίσουν ότι τότε το κράτος λειτουργούσε σωστά, οι νόμοι εφαρμόζονταν και η κοινωνία ευημερούσε.

Μη χειρότερα, δε, μίλησα με ανθρώπους που, επιχειρώντας ίσως άτοπες συγκρίσεις, έβαζαν στο ζύγι την περίοδο της βασιλείας από τη μια πλευρά και αυτήν της προεδρευομένης κοινοβουλευτικής δημοκρατίας από την άλλη, κι έβγαζαν κερδισμένη την πρώτη. «Καλύτερα ο βασιλιάς, απ' όλους αυτούς τους λωποδύτες που μας κυβερνούν 30 χρόνια» έγραψε πρόσφατα ένας αναγνώστης, με αφορμή το θέμα που δημοσιεύσαμε για τις διακοπές του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου στη Μάνη.

Σ' αυτό το σημείο μας οδήγησε η απαξίωση των θεσμών, η ανεπάρκεια σε πολιτικές και πολιτικούς, η έλλειψη αξιοπιστίας, η συναλλαγή της δήθεν πολιτικής «ελίτ» με το γιγαντωμένο κράτος από τη μία και με μια ολιγαρχία προνομιούχων, από την άλλη.

Έκανε κι ένα καλό η κρίση: μας έβγαλε από το λήθαργο, στον οποίο ζούσαμε τόσα χρόνια. Μα, το να ανατρέχουμε σε περιόδους της ιστορίας τόσο σκοτεινές για το έθνος μας και να ποθούμε να βγουν από τη ντουλάπα οι σκελετοί του παρελθόντος, για να επανεκκινήσουν το κράτος από την αρχή, δεν είναι τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από... κατάντια. Από κατάντια, ναι, και από μιζέρια, που έγιναν δυστυχώς χαρακτηριστικά γνωρίσματα των καιρών μας.

Κατά την ταπεινή μου άποψη, ένα σωστό κράτος δεν χρειάζεται πολιτικούς αρχηγούς και αρχηγίσκους, μα μόνο -εγχώριους- τοποτηρητές, που να διασφαλίζουν την απρόσκοπτη εφαρμογή του Συντάγματος και το σεβασμό στους νόμους.

Κι αν έχουμε ανάγκη να πιστέψουμε σε κάποιον, ας πιστέψουμε στον Έλληνα, στον εαυτό μας, στο συνάνθρωπό μας -και όχι σε κάθε λαοπλάνο. Και ας κρατήσουμε καλά σφαλισμένο το χρονοντούλαπο της ιστορίας, για να μην τη δούμε να επαναλαμβάνεται σαν φάρσα...