Αντώνης Πανούτσος

Τα τεφτέρια ήταν πολύτιμα. Κατέγραφαν τους πληθυσμούς διαφόρων περιοχών και τις φορολογικές απαιτήσεις που είχε η Μεγάλη Πόρτα. Ετσι μπορούμε να ξέρουμε ότι την πρώτη εποχή της σκλαβιάς διατηρήθηκε το βυζαντινό τιμαριωτικό σύστημα φορολόγησης και οι χωρικοί είχαν την υποχρέωση να δίνουν 10%-25% από την παραγωγή τους και να παρέχουν δωρεάν εργασία σε 65 εκτάρια χωράφια του άρχοντα ανά πρόσωπο. 

Υπήρχε και το harac (προφέρεται «χαράτς»), ένας φόρος που αφορούσε μόνο τους χριστιανούς και επιβαλλόταν ανάλογα με την έκταση του χωραφιού και ειδικοί φόροι, όπως των Βλάχων, που υποχρεούνταν να δίνουν ένα αρνί και ένα αρνάκι στην εορτή του Αγίου Γεωργίου. 
Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, πάντως, που ήταν χωρικοί, φορολογούνταν με το 10%-25% της παραγωγής και με την παροχή «εθελοντικής» εργασίας. Φέρτε μου μια κυβέρνηση που θα μου παίρνει έως 25% εφορία και θα με υποχρεώνει να γράφω μερικές σελίδες δωρεάν να την ψηφίσω αμέσως. 

Υπήρχαν βέβαια άλλες παράμετροι που προσέβαλαν την προσωπικότητα. Για παράδειγμα, ο χριστιανός δεν είχε δικαίωμα να μετακινείται με άλογο, να φοράει πράσινα ή να αναλαμβάνει υψηλές διοικητικές θέσεις. 

Επίσης, δεν υπήρχαν για εκείνον κρατικές παροχές. Σε επίπεδο καθαρά οικονομικό όμως, οι κεφαλικοί φόροι πρέπει να είναι ανέκδοτο μπροστά στους φόρους που επιβάλλονται σήμερα, χωρίς μάλιστα κανένας να ξεσηκώνεται, αφού το ποίημα μπορεί να λέει ότι «του Ελληνα ο τράχηλος ζυγόν δεν υπομένει» αλλά μια χαρά τον υπομένει τον ζυγό. Αν όχι ο τράχηλος, το πορτοφόλι. 

Παράδειγμα ο αυξημένος ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση και τα φροντιστήρια. Είναι εύκολο μεν κάποιος να πει «αφού θέλουν ιδιωτικό σχολείο να το πληρώσουν», πρέπει όμως να συνυπολογίσει και κάποιες παραμέτρους. Πρώτον, ότι αυτός που στέλνει τα παιδιά του στο ιδιωτικό σχολείο με τους φόρους του πληρώνει τα δημόσια σχολεία, μια υπηρεσία που ο ίδιος δεν χρησιμοποιεί. Λίγοι το αντιλαμβάνονται, αφού στον κόσμο έχει περάσει το σλόγκαν ότι η δημόσια παιδεία είναι δωρεάν. Δωρεάν θα ήταν η Παιδεία αν οι καθηγητές, δάσκαλοι, φύλακες και καθαρίστριες των σχολείων δεν πληρώνονταν. 

Πληρώνονται όμως και μάλιστα ένας μαθητής γυμνασίου κοστίζει στον φορολογούμενο 5.000 ευρώ, μόλις 2.000 ευρώ λιγότερα από έναν μαθητή του ιδιωτικού σχολείου. Τα φροντιστήρια, όπου ο μέσος μαθητής δίνει 3.500 ευρώ τον χρόνο, θα μπορούσαν να επιβαρυνθούν ως υπηρεσίες πολυτελείας αν κάποιος μπορούσε να εισαχθεί σε σχολή με υψηλά μόρια χωρίς φροντιστήριο. Από τη στιγμή που αυτό είναι πρακτικά αδύνατον, μια βασική υπηρεσία που δεν καλύπτεται από το κράτος φορολογείται ως πολυτέλεια. 

Με τους φόρους στα ύψη και την αδυναμία του φορολογούμενου να τους πληρώσει, το ελληνικό κράτος πρέπει να πάρει μέτρα ώστε «οι φορολογούμενοι να μην εξαφανιστούν», όπως είχε πει ο Βαγιαζήτ Β’, ο οποίος βλέποντας τη φορολογική αδυναμία των χριστιανών υπηκόων είχε μειώσει τις ποινές στο μισό, κατανόηση που μάλλον είναι απίθανο να επιδειχθεί από τους Ελληνες πολιτικούς.