Το «Ποτάμι» κρατά κοντά τον ΣΥΡΙΖΑ με τη ΝΔ

Φουσκώνει το «Ποτάμι» και στο ορμητικά ανοδικό ρεύμα που σχηματίζει παίρνει μαζί του ψηφοφόρους από όλους τους πολιτικούς χώρους που το καθιστούν βασική δύναμη στον χώρο του Κέντρου, καθώς αφήνει μακράν πίσω του την πασοκική «Ελιά», που εμφανίζει μικρή ανάκαμψη, και πολύ περισσότερο τον τρίτο πόλο της ΔΗΜ.ΑΡ. που καταβαραθρώνεται.

Ο νεοπαγής σχηματισμός του Σταύρου Θεοδωράκη αποδεικνύεται πολυσυλλεκτικός και κατακτά ήδη την τρίτη θέση στη σειρά κατάταξης των κομμάτων εν όψει των ευρωεκλογών, εκτινασσόμενος από το 5,7% που είχε μία βδομάδα νωρίτερα στο 8,8%. Οπως προκύπτει από έρευνα της κοινής γνώμης που διεξήγαγε για λογαριασμό του «ΘΕΜΑτος» η εταιρεία Alco, το «Ποτάμι» φλερτάρει με διψήφιο ποσοστό, καθώς στην αναγωγή επί των εγκύρων η δύναμή του υπολογίζεται στο 9,8%. Το «Ποτάμι» παρουσιάζει ισχυρή ανοδική τάση και εμφανίζεται, όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά οι εκλογικοί αναλυτές, ως «βασικός εκφραστής της αστικής δυσαρέσκειας απέναντι στο υφιστάμενο πολιτικό σύστημα». Και αυτό καθώς προς το νέο κόμμα στρέφονται ψηφοφόροι της Ν.Δ. οι οποίοι προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για την κυβερνητική πολιτική ήταν αποφασισμένοι να ψηφίσουν ακόμη και τον ΣΥΡΙΖΑ.

Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, όμως, σύμφωνα με τα ποιοτικά στοιχεία της δημοσκόπησης της Alco, όπως και άλλων ερευνών που γίνονται αυτή την περίοδο, «μοιάζει να εκπροσωπεί το παλαιό» και «δεν αποτελεί ελκυστική επιλογή» για το τμήμα των ψηφοφόρων που στρέφεται προς το «Ποτάμι». Ως αποτέλεσμα όλων αυτών παρατηρείται έντονος πολυκερματισμός της ψήφου, που θυμίζει έντονα το σκηνικό των εκλογών του Μαΐου του 2012. Μάλιστα οι ειδικοί αναλυτές που μελετούν τις έρευνες εκτιμούν ότι με τις υπάρχουσες τάσεις με δυσκολία θα ξεπεραστεί το δημοσκοπικό φράγμα που δείχνει να δημιουργείται στην περιοχή του 20%. Τα δύο μεγαλύτερα κόμματα, η Νέα Δημοκρατία και ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος διατηρεί προβάδισμα 1,1% στην πρόθεση ψήφου, εμφανίζονται αποδυναμωμένα σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη δημοσκόπηση της ίδιας εταιρείας, καθώς το «Ποτάμι» δεν αντλεί πλέον μόνο κεντροαριστερούς ψηφοφόρους, όπως ήταν η αρχική αίσθηση, αλλά πλήττει ευθέως τον νέο δικομματισμό.

Πρώτος πολιτικός αρχηγός σε δημοτικότητα ο Σταύρος

Η κοινή γνώμη δείχνει να υποδέχεται με ιδιαίτερα θερμή προσδοκία το νέο κόμμα, καθώς τέσσερις στους δέκα πολίτες εκφράζονται θετικά για τη δημιουργία του, ενώ ακόμη πιο εντυπωσιακή είναι η δημοτικότητα που απολαμβάνει ο Σταύρος Θεοδωράκης, ο οποίος αποδεικνύεται ο πλέον δημοφιλής μεταξύ των πολιτικών αρχηγών. Ο ιδρυτής του νέου συνασπισμού, μάλιστα, είναι ο μόνος με θετικό ισοζύγιο, καθώς οι θετικές γνώμες για το πρόσωπό του φτάνουν στο 44%, που είναι το υψηλότερο ποσοστό, και οι αρνητικές γνώμες περιορίζονται στο 38%, που, επίσης, είναι το χαμηλότερο ποσοστό από όλους τους άλλους.

Η θετική απήχηση που φαίνεται να έχει το «Ποτάμι» διαχέεται σε όλο το πολιτικό φάσμα, αφού ακόμη και ψηφοφόροι κομμάτων όπως αυτοί του ΚΚΕ ή της Χρυσής Αυγής, που δεν το προτιμούν στην πρόθεση ψήφου, έχουν, έστω και μειοψηφικά, θετική γνώμη για το νέο κόμμα. Τη θετικότερη υποδοχή επιφυλάσσουν, σε ποσοστό 52%, όσοι στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές ψήφισαν ΔΗΜ.ΑΡ. και ακολουθούν με 43% οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ και των ΑΝ.ΕΛ., με 39% της Ν.Δ., με 36% του ΣΥΡΙΖΑ, με 27% της Χρυσής Αυγής και με 16% του ΚΚΕ.

Κόβει μονάδες από ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ.

Το κόμμα, πάντως, που εμφανίζεται να πλήττεται περισσότερο από το φούσκωμα του «Ποταμιού» είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, καθώς ο νέος σχηματισμός προσελκύει το 8,3% όσων ψήφισαν πριν από 21 μήνες το κόμμα του κ. Αλέξη Τσίπρα, ποσοστό που σε εθνική κλίμακα είναι μεγαλύτερο από 2 εκατοστιαίες μονάδες (2,23% για την ακρίβεια). Περισσότερο από 1,5 ποσοστιαία μονάδα (και για την ακρίβεια 1,66%) αντιπροσωπεύει, εξάλλου, το 5,6% των ψηφοφόρων της Ν.Δ. που στρέφονται προς το «Ποτάμι».

Αξιοσημείωτες είναι και οι μετακινήσεις ψηφοφόρων από άλλα κόμματα που φτάνουν σε ποσοστό 16,1% από όσους ψήφισαν ΠΑΣΟΚ ή ΔΗΜ.ΑΡ., ενώ μικρή, της τάξης του 5,1%, είναι η εισδοχή από όσους επέλεξαν τους Ανεξάρτητους Ελληνες και μηδενική από τους ψηφοφόρους του ΚΚΕ και της Χρυσής Αυγής.

Το «Ποτάμι», όμως, παρασέρνει στην κάλπη του το 21% όσων ψήφισαν κάποιο από τα μικρότερα κόμματα, καθώς και το 14,2% όσων απείχαν - εύρημα που αν επιβεβαιωθεί και σε επόμενες έρευνες θα καταδείξει τον ενθουσιασμό που φαίνεται να προκαλεί το νέο κόμμα σε πολίτες που είναι απογοητευμένοι και αποστασιοποιημένοι από το σύνολο του υφιστάμενου πολιτικού προσωπικού. Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, ότι, όπως προκύπτει από τις απαντήσεις που έδωσαν οι συμμετέχοντες στην έρευνα της Alco, ένας στους τρεις πολίτες (33%) πιστεύει ότι το «Ποτάμι» αποτελεί μια διαφορετική πρόταση στην πολιτική. Η πεποίθηση αυτή διατρέχει οριζόντια τις κομματικές προτιμήσεις, με πιο θετικούς όσους ψήφισαν στις τελευταίες εκλογές ΔΗΜ.ΑΡ., η οποία υφίσταται αποδεκατισμό από την εμφάνιση του νέου κόμματος και κινδυνεύει να μείνει κάτω από τον πήχη του 3%, η υπέρβαση του οποίου είναι η προϋπόθεση για να ελπίζει σε μια ευρωέδρα. Επίσης, αξιοπρόσεκτη από τους αναλυτές είναι η εξισορρόπηση που παρατηρείται στη διάρθρωση του εκλογικού σώματος το οποίο στρέφεται προς το νέο κόμμα. Ενώ αρχικά υπερεκπροσωπούνταν οι γυναίκες και οι νεότερες ηλικίες που μπορεί να χαρακτηριστούν από ορισμένους «απολίτικοι», βαθμιαία στη δεξαμενή του «Ποταμιού» επέρχεται ισορροπία ανάμεσα στα φύλα και στις ηλικιακές ομάδες, αλλά και στις αστικές και αγροτικές περιοχές.      

Η «Ελιά» δεν αρέσει ούτε στο ΠΑΣΟΚ

Η θετική προαίρεση της κοινής γνώμης για το «Ποτάμι» γίνεται εναργέστερη στη σύγκριση με την «Ελιά», η οποία, παρότι βοηθάει ελαφρώς στην ανάκαμψη του ΠΑΣΟΚ, δεν φαίνεται να συγκινεί ευρύτερες μάζες πέρα από τον πολιτικό χώρο που αποτελεί τη βασική συνιστώσα της. Η «Ελιά» εμφανίζει αυξημένη επίδοση σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα της Alco στην οποία είχε μετρηθεί το ΠΑΣΟΚ, φτάνοντας από το 3,8% στο 5,1%, αλλά, όπως εξηγούν αναλυτές, δεν αναπτύσσει ιδιαίτερα ανοδική δυναμική.



Στο ερώτημα, εξάλλου, για το πώς κρίνουν οι πολίτες την πρωτοβουλία για τη δημιουργία της «Ελιάς» μόνο το 13% απαντά θετικά, έναντι του συντριπτικά μεγαλύτερου 68% που εκφράζει αρνητική γνώμη. Μάλιστα, ακόμη και μεταξύ των παλαιών ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ, το εγχείρημα κρίνεται αρνητικά από το 47%, έναντι του 42% που εκφράζεται θετικά.

Υπερέχουν κυβέρνηση και Σαμαράς

Παρά την αναδιάταξη του σκηνικού που προκαλεί η ορμητική είσοδος του «Ποταμιού», η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς εμφανίζονται να διατηρούν τα ηνία και να εξισορροπούν τη μικρή υπεροχή που αποσπά ο ΣΥΡΙΖΑ στην πρόθεση ψήφου. Ειδικότερα, ο κ. Σαμαράς θεωρείται από το 35% των ερωτηθέντων περισσότερο αξιόπιστος πρωθυπουργός, έναντι του 28% που πιστεύει το ίδιο για τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Τσίπρα. Επίσης, ο νυν πρωθυπουργός, με ποσοστό 31%, έχει τις περισσότερες θετικές γνώμες μεταξύ όλων των πολιτικών αρχηγών των κοινοβουλευτικών κομμάτων. Ακολουθούν με 29% ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, με 24% οι κύριοι Φώτης Κουβέλης (ΔΗΜ.ΑΡ.) και Πάνος Καμμένος (ΑΝ.ΕΛ.), με 21% ο κ. Δημήτρης Κουτσούμπας (ΚΚΕ), με 12% ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος (ΠΑΣΟΚ) και με 9% ο κ. Νίκος Μιχαλολιάκος (Χρυσή Αυγή).

Η κυβέρνηση έχει ελαφρά υπεροχή στην -αρκετά χαμηλή πάντως- ικανοποίηση που προκαλεί η απόδοσή της στο 22% των πολιτών, καθώς είναι μία μονάδα μικρότερη (21%) η ικανοποίηση της κοινής γνώμης από τη δράση του ΣΥΡΙΖΑ. Σε ό,τι αφορά, τέλος, τα ευρήματα για την πρόθεση ψήφου, αξιοπρόσεκτη είναι η σταθεροποίηση της Χρυσής Αυγής στο 6,9%, η ανοδική τάση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, που βρίσκεται στο 1,4%, καθώς και του «άλλου», στο οποίο συμπεριλαμβάνεται και ο νεοσύστατος σχηματισμός Ενωση για την Πατρίδα και τον Λαό του κ. Βύρωνα Πολύδωρα, που η συγκεκριμένη έρευνα της Alco τον μέτρησε στο 0,7%.

What is this Stavros?

Ξένοι διπλωμάτες στην Αθήνα, κομματικά επιτελεία στις πρωτεύουσες της Ευρώπης, παράγοντες των Βρυξελλών και διεθνείς αναλυτές αναζητούν απεγνωσμένα πληροφορίες για το «Ποτάμι», που το φούσκωμά του απειλεί να ανατρέψει το πολιτικό σκηνικό

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον του διεθνούς παράγοντα προκαλούν το φαινόμενο της δημιουργίας του «Ποταμιού» και η ραγδαία δημοσκοπική εκτίναξη του κόμματος που ίδρυσε ο Σταύρος Θεοδωράκης και το οποίο προβάλλει ως δύναμη ανατροπής του υφιστάμενου πολιτικού σκηνικού.

Ξένοι διπλωμάτες στην Αθήνα, αλλά και παράγοντες που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε μεγάλες πρωτεύουσες όπως η Ουάσινγκτον, οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο αναζητούν πληροφορίες που θα τους βοηθήσουν να αναλύσουν το νέο σκηνικό που φαίνεται να δημιουργείται στη χώρα μας εν όψει των ευρωεκλογών της 25ης Μαΐου και των εξελίξεων που μπορεί να σηματοδοτήσουν το αποτέλεσμά τους.

«What is this Stavros?» είναι το ερώτημα που τίθεται όλο και συχνότερα από διεθνείς αναλυτές που ενδιαφέρονται για τα ελληνικά δρώμενα, ενώ με το φαινόμενο «Ποτάμι» άρχισαν να ασχολούνται και τα έγκυρα ξένα μέσα ενημέρωσης, με αποκορύφωμα το εκτεταμένο δημοσίευμα του Reuters, στο οποίο επισημαινόταν ότι ο γνωστός δημοσιογράφος «καβάλησε το αντικαθεστωτικό κύμα». Η διαφαινόμενη υψηλή επίδοση του νέου κόμματος στην επικείμενη ευρωκάλπη και η προοπτική να εκλέξει δύο και υπό προϋποθέσεις τρεις ευρωβουλευτές κινητοποιεί και τα επιτελεία των υποψηφίων για την Κομισιόν που μετρούν έδρα-έδρα τους συσχετισμούς που θα δημιουργηθούν από τις κάλπες και θα είναι καθοριστικοί για την επικράτηση είτε του Γερμανού σοσιαλδημοκράτη κ. Μάρτιν Σουλτς, είτε του συντηρητικού Λουξεμβούργιου κ. Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.

Πηγές από τις Βρυξέλλες αναφέρουν ότι ειδικά στο επιτελείο του κ. Σουλτς, ο οποίος αφιέρωσε πολύ χρόνο για να πείσει το ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜ.ΑΡ. να κατέβουν υπό την κοινή ομπρέλα του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, επικρατεί προβληματισμός για την υποστήριξη που μπορεί να βρει τελικά η υποψηφιότητά του από τη χώρα μας. Γι’ αυτό και υπήρξαν εισηγήσεις για ανοίγματα και προς το «Ποτάμι», κάτι που δύσκολα θα βρει ανταπόκριση από τον Σταύρο Θεοδωράκη, ο οποίος εξαρχής είχε δηλώσει ότι οι αποφάσεις για την ένταξη των ευρωβουλευτών του θα παρθούν μετά τις εκλογές και αφού λάβει τις απαραίτητες εγγυήσεις από τους Ευρωπαίους ιθύνοντες.

Αυστηρή αξιολόγηση, χωρίς κανέναν πρώην

Η πολυσυλλεκτικότητα, εξάλλου, των υποστηρικτών που ακολουθούν το ανοδικό ρεύμα που δημιουργεί το «Ποτάμι» είναι ένας ακόμη σημαντικός λόγος για τον οποίο ο Σταύρος Θεοδωράκης δεν προτίθεται να διαλέξει στρατόπεδο κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, στην οποία ο ίδιος και οι συνεργάτες του θα απευθύνονται στο σύνολο του εκλογικού σώματος και όχι σε συγκεκριμένες ομάδες.

Προς την ίδια κατεύθυνση, άλλωστε, κινείται και η υπό άκρα μυστικότητα αυστηρή αξιολόγηση που γίνεται στα πρόσωπα τα οποία έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να στελεχώσουν το ευρωψηφοδέλτιο του κόμματος, το οποίο, όπως λέγεται, θα απαρτίζεται αποκλειστικά από νέα και άφθαρτα στελέχη «χωρίς κομματικό παρελθόν», όπως είναι ένα από τα πρώτα συνθήματα του «Ποταμιού».

«Το μεγάλο μας πρόβλημα είναι ποιους δεν θα πάρουμε», εκμυστηρεύεται ο πρώην δημοσιογράφος και επικεφαλής του σχήματος, ο οποίος θέλει, όπως λένε άνθρωποι του περιβάλλοντός του, «να αποκλείσει όλους τους πρώην που συνωθούνται στο “Ποτάμι” για να βρουν καινούριους ρόλους ή να ανακτήσουν αξιώματα που κατείχαν παλαιότερα».

Περιοδείες και δίκτυο εθελοντών

Βασικό μέλημα του επιτελείου που περιβάλλει τον επικεφαλής του νέου σχήματος αποτελεί η οργάνωση της προεκλογικής καμπάνιας που θα γίνει μέσω περιοδειών σε όλη την ελληνική επικράτεια. Η αρχή που έγινε αυτό το Σαββατοκύριακο από την Κρήτη θα συνεχιστεί το αμέσως προσεχές διάστημα στην Ηπειρο και στην Πελοπόννησο για να ακολουθήσουν οι υπόλοιπες περιφέρειες. Στον σχεδιασμό του Σταύρου Θεοδωράκη είναι να περιορίσει στο ελάχιστο τις δικές του τηλεοπτικές εμφανίσεις και να δώσει έμφαση στην παρουσίαση των προγραμματικών θέσεων του κόμματός του, που διαμορφώνονται με γρήγορους ρυθμούς και δεν θα περιορίζονται μόνο στα θέματα της γενικής πολιτικής. Με τον τρόπο αυτό ο ιδρυτής του «Ποταμιού» θέλει να αντικρούσει τις επικρίσεις που δέχεται ότι το κόμμα του είναι «τηλεοπτικό δημιούργημα» και «δεν έχει πρόγραμμα». Την οργάνωση της προεκλογικής καμπάνιας έχει αναλάβει ένα δίκτυο εθελοντών που έχει αρχίσει να δημιουργείται μέσω του Διαδικτύου και εκτείνεται σε όλη την Ελλάδα. Οι εθελοντές από κάθε περιοχή καταγράφουν τα τοπικά προβλήματα και αναλαμβάνουν την κινητοποίηση όσων θέλουν να συμμετάσχουν στις ομιλίες του Σταύρου Θεοδωράκη που θα γίνονται όπου οι καιρικές συνθήκες το επιτρέπουν σε ανοιχτούς χώρους ή σε κλειστές αίθουσες με χωρητικότητα 1.000 έως 2.000 ατόμων. Το αναπάντεχο για ορισμένους φούσκωμα του «Ποταμιού» γίνεται, πλέον, δεκτό με αμηχανία από το παραδοσιακό πολιτικό και μιντιακό σύστημα που αντέδρασε σπασμωδικά στην αρχική ανακοίνωση του Σταύρου Θεοδωράκη, προεξοφλώντας ότι θα είχε, κατά την έκφραση στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, την κατάληξη «διάττοντος αστέρα».

Εκτίμηση αναλυτών είναι ότι οι επικρίσεις που δέχθηκε το «Ποτάμι» από το παραδοσιακό σύστημα συνέβαλε τα μάλα στην ενίσχυσή του. Την παγίδα αυτή, πάντως, φαίνεται να αποφεύγει μέχρι στιγμής η κυβέρνηση, στο εσωτερικό της οποίας επικρατούν ψύχραιμες σκέψεις, σύμφωνα με τις οποίες η άνοδος του νέου σχήματος όχι μόνο δεν απειλεί, αλλά ενδεχομένως και να ενισχύει την κυβερνητική σταθερότητα.

Οι θέσεις του Σταύρου Θεοδωράκη, άλλωστε, όπως επισημαίνουν ορισμένα κυβερνητικά στελέχη, είναι υπέρ της υποχρεωτικής εξάντλησης της τετραετούς θητείας της Βουλής. Αλλοι επίσης σημειώνουν ότι ο διαφαινόμενος κατακερματισμός των κομματικών δυνάμεων «αποδραματοποιεί το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και απονομιμοποιεί τις φωνές για πρόωρες εκλογές».