H Νίκη της Σαμοθράκης αποκτά νέο χέρι και φτερό

Το δεξί χέρι και το δεξί φτερό της Νίκης της Σαμοθράκης που βρέθηκε στο νησί της Σαμοθράκης το 1863 και από το 1884 βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου, θα αποκατασταθεί.
Το εκπληκτικό έργο, που χρονολογείται γύρω στο 190 π.Χ., έχει ύψος 2,75 μ. μαζί με τα φτερά ή 5,58 μ. μαζί με τη μαρμάρινη πλώρη πλοίου όπου είναι στερεωμένο.

Η Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών ζήτησε -και πήρε ομόφωνα- τη θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου ως προς την παραγωγή εκμαγείων μαρμάρινων θραυσμάτων της Νίκης της Σαμοθράκης, αρμοδιότητας της ΙΘ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων. Σκοπός η ψηφιακή σάρωση των θραυσμάτων, από τα οποία θα παραχθούν τα εκμαγεία που θα ταξιδέψουν στο Λούβρο, το οποίο έχει προγραμματίσει και τον καθαρισμό του αγάλματος.

Στο ναό των “Μεγάλων Θεών” της Σαμοθράκης βρέθηκε αυτή η Νίκη και άλλες δύο. Τα κομμάτια του γλυπτού βρέθηκαν τμηματικά και στην αρχή η Νίκη εκτίθετο στο Λούβρο δίχως τον κορμό και τα φτερά της αλλά και δίχως την πλώρη, τα κομμάτια της οποίας οι Γάλλοι ειδικοί στην αρχή είχαν εκλάβει ότι ανήκαν σε τύμβο και τα είχαν αφήσει στη Σαμοθράκη.

Συγκεκριμένα, η ανεύρεση άρχισε το 1863 και ενώ έσκαβαν σε μια χαράδρα στις 15 Απριλίου του 1863, στα βόρεια του νησιού, ένας Έλληνας εργάτης φώναξε στον πρέσβη της Γαλλίας Σαμπουαζό που επέβλεπε την ανασκαφή, «Κύριε, εύραμεν μια γυναίκα!» - ήταν η μισή Νίκη της Σαμοθράκης.

Ο Σαμπουαζό ήρθε αμέσως σε επικοινωνία με τον πρέσβη της πατρίδας του στην Κωνσταντινούπολη και εκείνος φρόντισε η Υψηλή Πύλη να δώσει τότε έγκριση για να αποπλεύσει γαλλικό πολεμικό πλοίο και να φορτώσει τη Νίκη της Σαμοθράκης για τη Γαλλία -η Σαμοθράκη είχε σημαντική αυτονομία, αλλά ανήκε ακόμα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Το άγαλμα έφτασε στο Λούβρο στις 11 Μαΐου του 1864 και δύο χρόνια μετά εκτέθηκε για πρώτη φορά μετά τις απαραίτητες εργασίες – χωρίς όμως ακόμα να μπορεί να εκτεθεί το επάνω μέρος του κορμού και τα φτερά.

Το άγαλμα βρέθηκε σε πολλά κομμάτια γιατί στα ελληνιστικά χρόνια οι καλλιτέχνες δούλευαν το γλυπτό τους τμηματικά εξαρχής – στην αρχαία Ελλάδα δούλευαν χωριστά μόνον το κεφάλι και τα άκρα που εξείχαν.

Ο άγνωστος λοιπόν γλύπτης είχε επεξεργαστεί το έργο του κατά τμήματα τα οποία τελικά είχε ενώσει, οπότε στο σεισμό με την κατακρήμνιση του γλυπτού, αυτό έσπασε πολύ πιο εύκολα σε πολλά κομμάτια.

Το άγαλμα αποτελείται από ένα μεγάλο κομμάτι κάτω από το στήθος μέχρι τα πόδια, από ένα δεύτερο κομμάτι που είναι ο άνω κορμός, το αριστερό φτερό (το δεξί προστέθηκε αντιγράφοντας το αριστερό) και από το κεφάλι – αυτό δεν βρέθηκε ποτέ από όσο γνωρίζουν οι ειδικοί.

Τα χέρια, τα φτερά και τα πόδια, όπως και πολλά κομμάτια του ενδύματος, σμιλεύονταν τότε χωριστά και μετά το άγαλμα συναρμολογείτο. Τα φτερά ήταν από δύο μεγάλα μάρμαρα που ήταν συνδεδεμένα στην πλάτη χωρίς εξωτερική στήριξη και αυτό δημιουργούσε πρόβλημα ισορροπίας στο άγαλμα, το οποίο ο γλύπτης ωστόσο έλυσε χρησιμοποιώντας την πλώρη ως αντίβαρο.