Πόλεμος στην Ουκρανία: Πώς μεταφράζονται για τους Ουκρανούς πολίτες οι απαιτήσεις της Μόσχας - Δείτε χάρτες
Τι θα κάλυπτε γεωγραφικά σε Αγγλία, Ιταλία, Γαλλία και ΗΠΑ η πιθανή αποδοχή των όρων της Ρωσίας από την Ουκρανία για κατάπαυση πυρός - Πώς έχουν διανεμηθεί στην Ευρώπη οι εκτοπισμένοι Ουκρανοί πρόσφυγες
Σε ένα από τα ελάχιστα σαφή σχέδια για κατάπαυση του πυρός που κυκλοφόρησαν δημοσίως, πρόταση που σύμφωνα με το Reuters εστάλη πρόσφατα στην Ουκρανία από τις Ηνωμένες Πολιτείες ζητά την de jure αναγνώριση της ρωσικής προσάρτησης της Κριμαίας και de facto αναγνώριση της κατοχής εκτεταμένων περιοχών της ανατολικής Ουκρανίας. Το σχέδιο θεωρείται απρόσμενα ευθυγραμμισμένο με τις απαιτήσεις της Μόσχας.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι επιβεβαίωσε τη Δευτέρα - μετά τις συζητήσεις της περασμένης Παρασκευής στην Κωνσταντινούπολη - ότι η Ρωσία απαιτεί ως προαπαιτούμενο για κατάπαυση πυρός και έναρξη διαπραγματεύσεων, την αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων από πέντε ολόκληρες περιφέρειες της χώρας. Πρόκειται για εδάφη όπου πριν την έναρξη του πολέμου διέμεναν περίπου 11 εκατομμύρια πολίτες – σχεδόν το ένα τέταρτο του σημερινού πληθυσμού της Ουκρανίας.
Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της έκτασης και του πληθυσμού που ζητείται από το Κίεβο να παραχωρήσει, αναλογικά συγκρίσιμες περιοχές παρουσιάζονται από τον Guardian σε χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες, ξεκινώντας από το βορειοανατολικό τους άκρο.
«Δεν θα επιστρέψουν ποτέ – Η ζωή υπό ρωσική κατοχή είναι φρίκη»
Για εκατομμύρια εκτοπισμένους Ουκρανούς, η αποδοχή μιας τέτοιας πρότασης σημαίνει πως δεν θα μπορέσουν ποτέ να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Οι συγγενείς και φίλοι που έμειναν πίσω θα παραμείνουν υπό το κατασταλτικό καθεστώς της Ρωσίας.
Η Ορυσία Λουτσέβιτς, ερευνήτρια στο ινστιτούτου διεθνών ερευνών Chatham House, τονίζει πως «υπάρχει ισχυρό εθνικό αίσθημα ότι η Ρωσία θα συνεχίσει να διεκδικεί περισσότερα. Κάθε παραχώρηση τροφοδοτεί το θηρίο. Οι Ουκρανοί γνωρίζουν καλά πως η ζωή υπό κατοχή είναι τρομακτική. Δεν θα δεχτούν ποτέ τη νομική αναγνώριση αυτών των εδαφών ως κάτι άλλο από παράνομη και βάναυση προσάρτηση».
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ, τρία εκατομμύρια Ουκρανοί είναι εσωτερικά εκτοπισμένοι και άλλοι 6 εκατομμύρια έχουν καταφύγει στο εξωτερικό. Το ερώτημα που τίθεται, καθώς ο Βλαντίμιρ Πούτιν φέρεται να επιθυμεί τη διεξαγωγή εκλογών με στόχο την απομάκρυνση του Ζελένσκι, είναι: πού και πώς θα ψηφίσουν αυτοί οι άνθρωποι; Ως κάτοικοι περιοχών που έχουν εγκαταλείψει εδώ και χρόνια;
Κλείσιμο
Η Λουτσέβιτς προειδοποιεί: «Οι εκλογές απαιτούν σοβαρή προετοιμασία, ώστε να διασφαλιστεί η αξιοπιστία τους. Αν διεξαχθούν πρόωρα και άτακτα, οι Ουκρανοί θα αμφισβητήσουν το αποτέλεσμά τους. Αυτό είναι ακριβώς που θέλει ο Πούτιν – μια αποτυχημένη πολιτεία με χάος και ανικανότητα διακυβέρνησης. Η πίεση για πρόωρες εκλογές από ΗΠΑ και Ρωσία μοιάζει με παρέμβαση στην κυριαρχία της Ουκρανίας».
Η αβεβαιότητα φρενάρει την ανασυγκρότηση
Το μεγαλύτερο πρόβλημα για την Ουκρανία με τις υπό διαπραγμάτευση προτάσεις είναι η έλλειψη σαφούς τερματισμού του πολέμου – μια αίσθηση «ημιτελούς υπόθεσης» που παγώνει τις επενδύσεις και την ανοικοδόμηση. Από ρωσικής πλευράς, ένας Πούτιν που δεν έχει υποστεί ήττα είναι πιθανό να επανέλθει, όπως έκανε και μετά το 2014.
Ο Μουτζτάμπα Ραχμάν, διευθυντής Ευρώπης στον όμιλο αναλύσεων Eurasia Group, τονίζει: «Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν θα υπάρξει αξιόπιστη εγγύηση ασφάλειας που θα επιτρέψει την επιστροφή του ιδιωτικού κεφαλαίου. Η μόνη εγγύηση που δεν έχει αμφισβητήσει ο Πούτιν είναι το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ. Αυτός είναι και ο λόγος που οι Ουκρανοί επιμένουν στην ένταξή τους».
ΕΕ, ΝΑΤΟ και οικονομική σταθερότητα
Η Λουτσέβιτς σημειώνει ότι οι ρωσικές κατοχές δημιουργούν εστίες αποσταθεροποίησης, παρεμποδίζουν τις μεταρρυθμίσεις και αποθαρρύνουν τις άμεσες ξένες επενδύσεις. Η ένταξη στην ΕΕ αποτελεί για τους Ουκρανούς όχι μόνο γεωπολιτικό στόχο αλλά και εργαλείο εκσυγχρονισμού και πάταξης της διαφθοράς. Όπως λέει, η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ θεωρείται από τον ουκρανικό λαό ως μία από τις μεγαλύτερες νίκες της περιόδου.