Τουρκία: Το κρατικό ταμείο επενδύσεων «κρατικοποιεί» πάνω από 1.000 επιχειρήσεις- «Καταπολέμηση διαφθοράς» επικαλείται ο Ερντογάν

Πάνω από 1.000 ιδιωτικές εταιρείες έχουν περάσει το τελευταίο διάστημα υπό τον έλεγχο του Κρατικού Επενδυτικού Ταμείου της Τουρκίας (TMSF), με το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ταγίπ Ερντογάν να επικαλείται την καταπολέμηση της διαφθοράς. Ωστόσο, αυξάνονται οι φόβοι πως πρόκειται για μια συντονισμένη επιχείρηση δήμευσης περιουσιών πολιτικών αντιπάλων.

Σύμφωνα με τους Financial Times, το κρατικό ταμείο έχει εξελιχθεί σε έναν από τους μεγαλύτερους επιχειρηματικούς ομίλους της Τουρκίας, ελέγχοντας επιχειρήσεις που εκτείνονται από τα μέσα ενημέρωσης και την ενέργεια μέχρι και την ποδοσφαιρική ομάδα Κασίμπασα. Οι περισσότερες κατασχέσεις αφορούν περιουσίες προσώπων που θεωρούνται πολιτικοί αντίπαλοι, καθώς συνδέονται με έρευνες για διαφθορά που στοχεύουν κυρίως στελέχη της αντιπολίτευσης.

Μέσα σε έναν χρόνο, οι εταιρείες υπό τον έλεγχο του TMSF αυξήθηκαν από 675 σε 1.056, επιβεβαιώνοντας τη ραγδαία διεύρυνση της επιρροής του ταμείου.

Ανησυχία για τα κίνητρα

Στους επιχειρηματικούς κύκλους επικρατεί ανησυχία για τα πραγματικά κίνητρα πίσω από τις κινήσεις αυτές. Όπως δήλωσε ο επίκουρος καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Sabancı, Μπερκ Εσέν, «το AKP χρησιμοποιεί εδώ και καιρό το TMSF ως εργαλείο για τη ρύθμιση της οικονομίας και τη διοχέτευση πόρων σε φιλικές εταιρείες, αποκλείοντας όσες θεωρεί εχθρικές».

Η κυβέρνηση, πρόσθεσε, «προσπαθεί να αναμορφώσει το ποιος ελέγχει την οικονομία και να αναδιατάξει τη δομή της επιχειρηματικής τάξης».

Πλήγμα στο κεμαλικό κεφάλαιο

Ένα μεγάλο μέρος του επιχειρηματικού κόσμου εξακολουθεί να στηρίζει το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), το οποίο βρίσκεται πλέον στο στόχαστρο των Αρχών. Η σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης και ηγέτη του CHP, Εκρέμ Ιμάμογλου, τον Μάρτιο, με κατηγορίες για διαφθορά, σηματοδότησε την απαρχή μιας νέας φάσης καταστολής. Στη συνέχεια, οι διώξεις επεκτάθηκαν και σε στελέχη, μέλη και επιχειρηματίες που συνδέονται με το κόμμα.

Παράλληλα, για να αποδείξει πως οι έρευνες δεν έχουν πολιτικά κίνητρα, το καθεστώς Ερντογάν διέταξε τη σύλληψη 19 διάσημων προσώπων της τουρκικής σόουμπιζ για χρήση ναρκωτικών — οι περισσότεροι εκ των οποίων αφέθηκαν ελεύθεροι χωρίς κατηγορίες, ενισχύοντας τις υποψίες περί «επικοινωνιακού θεάτρου».

Ενίσχυση του TMSF με νέα νομικά «όπλα»

Το TMSF, που ιδρύθηκε το 1983 για την προστασία καταθέσεων, απέκτησε εκτεταμένες εξουσίες μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016, όταν κατασχέθηκαν πάνω από 1.300 εταιρείες που θεωρήθηκαν συνδεδεμένες με το δίκτυο του Φετουλάχ Γκιουλέν. Οι περισσότερες από αυτές είτε πωλήθηκαν σε κυβερνητικούς συμμάχους είτε έμειναν υπό κρατική διαχείριση.

Τον περασμένο Φεβρουάριο, νέοι κανονισμοί ενίσχυσαν ακόμη περισσότερο το νομικό πλαίσιο του Ταμείου, επιτρέποντας την κατάσχεση περιουσιών με συνοπτικές διαδικασίες και αρκεί μια «ισχυρή υποψία» για ξέπλυμα χρήματος. Στο πλαίσιο αυτό, η fintech εταιρεία Papara κατασχέθηκε με την κατηγορία ότι χρησιμοποιήθηκε για παράνομο τζόγο, με τον ιδρυτή της να αντιμετωπίζει ποινή έως 28 ετών.

Ο φόβος της επιχειρηματικής κοινότητας

«Ο φόβος των επιχειρηματιών είναι πως πρόκειται όχι για επιχείρηση «καθαρών χεριών», αλλά για πλήρη επίθεση στον επιχειρηματικό κόσμο», δήλωσε ο αναλυτής Ατίλα Γεσιλάδα. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο Ερντογάν «ενδέχεται να προσπαθεί είτε να διοχετεύσει κεφάλαια στο Δημόσιο μέσω του TMSF είτε να μεταφέρει τον έλεγχο του πλούτου σε έμπιστα χέρια».

Με περιουσιακά στοιχεία αξίας 328 δισ. τουρκικών λιρών υπό διαχείριση, το TMSF αποτελεί σήμερα κρίσιμο μοχλό πολιτικής ισχύος, ενώ ο Ερντογάν στέλνει το ξεκάθαρο μήνυμα πως «κανείς δεν είναι αλώβητος».


Ειδήσεις σήμερα:

Το τηλεφώνημα που «ξεκλειδώνει» ποιος είναι ο ηθικός αυτουργός των φόνων στη Φοινικούντα

Δημόσιες εκτελέσεις από τη Χαμάς μετά την υπογραφή της συμφωνίας για τη Γάζα - Στόχος οι «συνεργάτες του Ισραήλ»

Τέλος εποχής για το MTV: Η ιστορία του μουσικού καναλιού - φαινόμενο και τα πιο δημοφιλή βίντεο κλιπ όλων των εποχών