Sonia Sieff: «Το γυμνό είναι εμπειρία τέχνης και πολιτικής»
Eνα βράδυ στην Αθήνα, ανάμεσα σε κεριά, βαριές κουρτίνες και φίνα κρασιά, με τη Γαλλίδα δημιουργό που ονειρεύεται να φωτογραφίσει σύντομα στο ελληνικό φως
Η Αθήνα εκείνο το βράδυ είχε τη μυρωδιά της προσμονής του φθινοπώρου. Το «Mona», το ξενοδοχείο-καταφύγιο στο κέντρο της πόλης, είχε μεταμορφωθεί σε θεατρικό σκηνικό. Κεριά σκόρπια σε κάθε γωνιά, η μουσική χαμηλή, η ατμόσφαιρα μια μαγεία. Το House of Shila παρουσίασε την pop-up έκθεση «Rendez-Vous!» με έργα της Σόνια Σιέφ για μία μόνο βραδιά, κι όμως, η ενέργεια έμοιαζε με τελετουργία που θα μπορούσε να κρατήσει για πάντα. Το κοινό ήταν όσο μποέμ μπορεί να γίνει η πόλη: καλλιτέχνες και φιλότεχνοι απ’ όλους τους χώρους, που ήρθαν να γνωρίσουν από κοντά τη Γαλλίδαφωτογράφο. Ηταν σαν να ξύπνησε για λίγο η Αθήνα των ταινιών του ’60, με μια νότα από Παρίσι και την αίσθηση νύχτας χωρίς τέλος.
[OLIVIER COURSIER]
Η Σόνια Σιέφ βλέπει τη φωτογραφία σαν αφήγηση. «Οταν φωτογραφίζω, έχω πάντα ένα σενάριο, ένα mood, μια ατμόσφαιρα. Δεν είναι ποτέ ένα κλεμμένο στιγμιότυπο», μου λέει, κι έτσι εξηγείται πώς κάθε εικόνα της μοιάζει με καρέ από ταινία. Η κάμερά της σκηνοθετεί, αλλά με την τρυφερότητα του αυθόρμητου. Από μικρή στα κινηματογραφικά πλατό, έμαθε να αφηγείται ιστορίες με φως. Στα περιοδικά μόδας τελειοποίησε την ικανότητα να αναδεικνύει το σώμα και την προσωπικότητα. Στα προσωπικά της projects, ανακάλυψε το δικό της ύφος: φωτογραφία που συνδυάζει οικειότητα, αισθησιασμό και σεβασμό για το ανθρώπινο σώμα.
Η φωτογραφία της Σόνια Σιέφ συνδυάζει οικειότητα, αισθησιασμό και σεβασμό για το γυναικείο και το ανδρικό σώμα
«Η τεχνική μαθαίνεται. Το δύσκολο είναι να κάνεις τον άλλο να σου παραδοθεί, να δείξει τον εαυτό του όπως είναι»
Το πρώτο της βιβλίο, «Les Françaises» (Rizzoli, 2017), ήταν ένας ύμνος στη γυναικεία μορφή. Γυμνές καθημερινές γυναίκες, με βλέμμα φεμινιστικό, ερωτικό, αλλά ποτέ χυδαίο: «Φωτογράφισα φίλες, στον δικό τους χώρο, στη δική μου χώρα. Ηταν σαν ένας περίπατος στη ζωή μου». Στο «Rendez-vous!» (Rizzoli, 2024) στράφηκε στο ανδρικό γυμνό. Πενήντα άνδρες, φωτογραφημένοι σε Ευρώπη και Αφρική, σε υπνοδωμάτια και τοπία, σε στιγμές ηρεμίας και παιχνιδιού. «Γι’ αυτό το πρότζεκτ ταξίδεψα μόνη σε όλη την Ευρώπη. Ηθελα να δω τι σημαίνει να είσαι άνδρας σήμερα». Πέρα από τέχνη, το γυμνό για εκείνη είναι πολιτική. «Το να γδύνεσαι μπροστά στον φακό σημαίνει πολλά και για το μοντέλο και για τον φωτογράφο. Για τις γυναίκες, που έχουν υπάρξει γυμνές στην τέχνη για αιώνες, είναι κάτι σχεδόν φυσικό. Για τους άνδρες, όμως, υπάρχει ακόμη δρόμος. Χρειαζόμαστε περισσότερη τέχνη γύρω από το ανδρικό γυμνό».
Η διαφορετικότητα κυριαρχεί στο «Rendez-vous!», όπου επιλέγει σώματα που σπάνια εμφανίζονται στα περιοδικά: διαφορετικές ηλικίες, διαφορετικά σχήματα, διαφορετικά χρώματα δέρματος. «Ηθελα μια πανοραμική εικόνα των ανδρών της Ευρώπης. Δεν με ενδιέφερε η τελειότητα. Με ενδιέφερε η αλήθεια». Η τεχνική για εκείνη είναι δεδομένη. «Αυτό μαθαίνεται. Το δύσκολο είναι η εμπιστοσύνη», υπογραμμίζει. «Το να κάνεις τον άλλο να παραδοθεί, να δείξει τον εαυτό του όπως είναι». Εκεί κρύβεται και η αισθησιακή διάσταση των εικόνων της: η στιγμή που ένα σώμα με τις ατέλειες και την ιστορία του παραδίδεται στον φακό της.
Το House of Shila παρουσίασε την pop-up έκθεση «Rendez-Vous!» με έργα της Σόνια Σιέφ για μία μόνο βραδιά στο αθηναϊκό ξενοδοχείο «Mona»
«Οταν φωτογραφίζω, έχω πάντα ένα σενάριο, ένα mood, μια ατμόσφαιρα. Δεν είναι ποτέ ένα κλεμμένο στιγμιότυπο»
Η Ελλάδα δεν της είναι ξένη. «Ερχομαι εδώ και 30 χρόνια. Για μένα η Ελλάδα έχει μια ποιητική ψυχή που δεν μπορώ να την περιγράψω με λόγια. Το φως εδώ είναι από τα ωραιότερα στον κόσμο. Είναι όνειρό μου να φωτογραφίσω στο ελληνικό φως. Δεν τα κατάφερα λόγω πανδημίας. Αλλά θέλω το επόμενο εγχείρημά μου να πραγματοποιηθεί εδώ», λέει και μόνο η ιδέα φέρνει στο μυαλό εικόνες από σώματα που γίνονται γλυπτά υπό τη λάμψη του ήλιου, σκιές που σμιλεύουν το δέρμα σαν αρχαίοι καλλιτέχνες.
Από μικρή στα κινηματογραφικά πλατό, η Γαλλίδα φωτογράφος έμαθε να σκηνοθετεί με την αίσθηση του αυθόρμητου
Κόρη του Ζανλούπ Σιέφ, ενός από τους πιο εμβληματικούς φωτογράφους του 20ού αιώνα, η Σόνια κουβαλά μια βαριά κληρονομιά, που όμως δεν δείχνει να τη βαραίνει. Αυτή την εποχή ετοιμάζει ένα ντοκιμαντέρ για τον πατέρα της, αλλά και την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της για τον φεμινισμό: «Θέλω να τρέχω projects μικρά και μεγάλα, φωτογραφία και σινεμά, βιβλία και εκθέσεις. Η εικόνα είναι το πεδίο μου. Οσο υπάρχουν ιστορίες να ειπωθούν, θα βρίσκομαι πίσω από έναν φακό».
Η Σόνια Σιέφ άφησε πίσω της μια Αθήνα πιο ερωτική, πιο ελεύθερη, πιο τολμηρή. Για μια νύχτα, η πόλη μύρισε επιθυμία κι εκείνη έγινε η οικοδέσποινα μιας μυστικής συνάντησης. Ενα πραγματικό «ραντεβού» εκεί όπου η τέχνη γίνεται εμπειρία και το γυμνό πολιτική πράξη και παιχνίδι μαζί ◆
