Φρίντα Κάλο: Τα μυστικά φιλμ της ζωής της

Είναι στη λίστα με τις πιο επιδραστικές γυναίκες όλων των εποχών. Και τι σπάνιο! Η αναγνώριση αυτής της δύναμης δεν έγινε μετά τον θάνατό της, αλλά ενόσω ήταν στη ζωή - και δεν αφορά μόνο το καλλιτεχνικό της έργο, αλλά και την ισχυρή θέληση που επέδειξε ενάντια σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες διαβίωσης. Η Φρίντα Κάλο είναι ένα ολόκληρο ξεχωριστό κεφάλαιο στην ιστορία της Παγκόσμιας Τέχνης και, σίγουρα, αστείρευτη πηγή έμπνευσης για βιογράφους, κινηματογραφιστές, αλλά και για τους εκατομμύρια θαυμαστές της σε ολόκληρο τον κόσμο. Η είδηση, λοιπόν, ότι μέρος ενός μυστικού αρχείου που είχε παραμείνει κλειδωμένο για πολλές δεκαετίες σε ένα μπάνιο στην περίφημη Casa Azul (το Μπλε Σπίτι όπου έμενε στην Πόλη του Μεξικού) ήρθε στο φως και πρόκειται να ταξιδέψει ανά τον κόσμο ενθουσίασε τους πάντες.




Και ποια πόλη και ποιος χώρος της Ελλάδας θα μπορούσε να φιλοξενήσει καλύτερα τη Φρίντα Κάλο και το άναρχο πνεύμα της από τη συμπρωτεύουσα και το εξαιρετικό MOMus - Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης; Για τρεις μήνες οι χώροι της Αποθήκης Α' στην προβλήτα Α' του λιμανιού θα γεμίσουν από 241 σπάνια φωτογραφικά στιγμιότυπα της ζωής της στο πλαίσιο της έκθεσης «Frida Kahlo - Her Photos», ενώ τέσσερα από αυτά βλέπετε στις σελίδες του αφιερώματός μας. Οι αδημοσίευτες φωτογραφίες αντιπροσωπεύουν διαφορετικές περιόδους και πρόσωπα στη ζωή της προκειμένου να γίνει γνωστή μια νέα προοπτική στην ταραχώδη ζωή της.



Η ιστορία της αποκάλυψης έχει ως εξής: όταν εκείνη πέθανε το 1954, ο σύζυγός της Ντιέγκο Ριβέρα δώρισε το σπίτι τους στην Πόλη του Μεξικού και τον μεξικανικό λαό ώστε να μετατραπεί σε μουσείο για τη ζωή και το έργο της. Αυτή ήταν η αρχή του Μουσείου Φρίντα Κάλο, ενός από τα πιο δημοφιλή μουσεία στον κόσμο. Ο Ριβέρα έδωσε μεν τα έργα τέχνης και τα αντικείμενά της στο μουσείο, αλλά ζήτησε ένα μέρος τους να μείνει μακριά από τα περίεργα μάτια των ανθρώπων.



Αυτός είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο αυτό το προσωπικό αρχείο, το οποίο περιελάμβανε περισσότερες από 6.000 φωτογραφίες, μερικά σχέδια, γράμματα, φάρμακα και ρούχα, παρέμεινε κλειστό για πέντε ολόκληρες δεκαετίες, κλειδωμένο σε ένα μπάνιο στην Casa Azul, αποκτώντας μια σχεδόν μυθική αύρα.

Το αρχείο αποκαλύφθηκε το 2003 και έκτοτε μέρος του περιοδεύει ανά τον κόσμο αποκαλύπτοντας συνεχώς κρυφές πτυχές της πολυσχιδούς, απρόβλεπτης και κινηματογραφικά ενδιαφέρουσας προσωπικότητας της Κάλο. Τον μυστηριώδη βίο και την πολιτεία της μπορούμε συνοπτικά να καταγράψουμε στα παρακάτω γεγονότα που την κατατάσσουν αυτόματα στους μύθους της ποπ κουλτούρας.



Της άρεσε να κλέβει χρόνια από την ηλικία της όχι για να λέει ότι είναι μικρότερη, αλλά για να καυχιέται ότι γεννήθηκε μαζί με τη Μεξικανική Επανάσταση του 1910: στην πραγματικότητα είχε γεννηθεί το 1907. Ηταν πολύ καλή μαθήτρια και ως μικρό κορίτσι ήθελε να γίνει γιατρός και όχι καλλιτέχνις. Στην προσωπική της ζωή είχε έναν εξαιρετικά ταραχώδη γάμο με τον Ντιέγκο Ριβέρα, που περιελάμβανε αρκετές εξωσυζυγικές σχέσεις, ένα διαζύγιο και έναν δεύτερο γάμο μεταξύ τους.

Η Κάλο ήταν αμφιφυλόφιλη και μετά τον γάμο της είχε σχέσεις και με τα δύο φύλα. Οι πολιτικές της πεποιθήσεις ήταν αριστερές και ήταν μέλος του Μεξικανικού Κομμουνιστικού Κόμματος συμμετέχοντας ενεργά σε πολιτικά ζητήματα εκείνης της εποχής. Ως πολιτική ακτιβίστρια, προσέφερε άσυλο στον Λέοντα Τρότσκι και τη σύζυγό του. Αγαπούσε πολύ τα ζώα και είχε πολλά κατοικίδια - μάλιστα μία από τις φωτογραφίες της έκθεσης στο MOMus την απαθανατίζει με τον αγαπημένο της σκύλο. Στο σπίτι της, τη θρυλική Casa Azul, φιλοξενούσε διάφορα εξωτικά ζώα, συμπεριλαμβανομένων πιθήκων και παπαγάλων που συχνά εμφανίζονται και στους πίνακές της. Και βέβαια, η τέχνη της ήταν έντονα προσωπική. Ενώ συχνά την κατηγοριοποιούσαν στους σουρεαλιστικούς καλλιτέχνες, η ίδια απέρριπτε αυτή την ταμπέλα δηλώνοντας ότι η τέχνη της ήταν άμεση έκφραση των δικών της εμπειριών και βασάνων.



Αυτός ήταν και ο λόγος που σπάνια χαμογελούσε στις αυτοπροσωπογραφίες της, στις οποίες εμφανιζόταν με στωική ή μελαγχολική έκφραση αντανακλώντας τον σωματικό και συναισθηματικό της πόνο. Το ατύχημα που είχε εξαιτίας της σύγκρουσης ενός τραμ και του λεωφορείου στο οποίο επέβαινε σημάδεψε τη ζωή και την τέχνη της. Μάλιστα, μετά τον ακρωτηριασμό του ποδιού της σχεδίασε μια μοναδική και περίτεχνη προσθετική μπότα για να εκφράσει το προσωπικό της στυλ και να αντιμετωπίσει την αναπηρία της. Και όταν πια η υγεία της είχε επιδεινωθεί, έφτασε στην πρώτη της ατομική έκθεση στην Πόλη του Μεξικό σε κρεβάτι νοσοκομείου, συνοδευόμενη από ασθενοφόρο 



Φωτογραφίες: Diego Rivera & Frida Kahlo Archives. Bank of Mexico, Fiduciary in the Diego Rivera and Frida Kahlo, Museum Trust
afp/visualhellas.gr, getty images/ideal image.