Θάνος Παπαδόπουλος

Με χλεύασαν, θεωρώντας ότι έλεγα μια ακόμη παραξενιά απ ' αυτές που τους έλεγα που και που για να τους προκαλώ. Θύμωσα με την άγνοιά τους και τους είπα οργισμένος: 
- Αν θέλετε, να σας δώσω βιβλιογραφία να ενημερωθείτε.

Δεν απάντησαν. Δεν είχαν καμία όρεξη να εγκαταλείψουν την παλαιά διαθήκη του σταλινισμού και ν'  αρχίσουν πολιτικές και ιδεολογικές αναζητήσεις που θα τάραζαν τον πνευματικό τους βάλτο και την παλαιοημερολογίτικη πίστη τους! 

Ψήγματα φιλελεύθερου κομμουνισμού βρίσκουμε στις ιδέες της Ρόζας Λούξεμπουργκ περί δημοκρατίας και δικαιωμάτων της μειοψηφίας. Αλλά εκείνος που έβαλε τις βάσεις του φιλελεύθερου σοσιαλισμού και της φιλελεύθερης Αριστεράς είναι ο Ιταλός σοσιαλιστής, διανοούμενος και αγωνιστής Carlo Rosselli (1899-1937).

Τον Rosselli τον συνέλαβε το φασιστικό καθεστώς του Μουσολίνι  το 1926 και τον φυλάκισε. Το 1928-29 όντας εξόριστος στο νησί Λίπαρι έγραψε το βιβλίο "Φιλελεύθερος Σοσιαλισμός" όπου οραματίζεται την ενότητα σοσιαλισμού και φιλελευθερισμού, δηλαδή την ενότητα ελευθερίας και κοινωνικής δικαιοσύνης. Κατορθώνει να αποδράσει από τα δεσμά του και φεύγει παράνομα στο Παρίσι, όπου ιδρύει την αντιφασιστική οργάνωση Giustizia e Liberta. To 1936 πολεμά επικεφαλής της ιταλικής ταξιαρχίας στον ισπανικό εμφύλιο εναντίον του Φράνκο. Το 1937 δολοφονείται στη Γαλλία μαζί με τον αδελφό του Νέλο από τους φασίστες της οργάνωσης La Cagoule. 

Στα βήματα του Rosselli βρέθηκαν και άλλοι διανοούμενοι στην Ιταλία και στη Γαλλία, οι: Νorberto Bobbio, Monik Cante Sperber, Vadia Urbinati, Edgar Morin, Serge Andier και πολλοί άλλοι. Ο πιο επιφανής όμως εισηγητής του φιλελεύθερου σοσιαλισμού ήταν ο Αλμπερτ Αϊνστάιν: "Πρέπει να μπολιάσουμε τον σοσιαλισμό με τις βασικές αρχές της φιλελεύθερης σκέψης" (1ο τεύχος Monthly Review, 1949).Στη Λιθουανία μετά την απελευθέρωση από τη σοβιετική κατοχή δημιουργήθηκε το κόμμα "Κοινωνικοί Φιλελεύθεροι", ενώ στην Ολλανδία υπάρχει το κόμμα "Αριστεροί φιλελεύθεροι D66".

Στην Ελλάδα, όσο κι αν φαίνεται περίεργο, είχαμε "Κόμμα Αριστερών Φιλελευθέρων" πολύ νωρίς. Οι "Αριστεροί Φιλελεύθεροι" ιδρύθηκαν στο βουνό στη διάρκεια της Αντίστασης κατά των Γερμανών. Το ίδρυσαν τον Μάιο του 1944 οι στρατηγοί Νεόκοσμος Γρηγοριάδης και Σταμάτης Χατζημπέης, που συμμετείχαν στο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Οι Αριστεροί Φιλελεύθεροι ονομάστηκαν από τον λαό Βενιζελοκομμουνιστές, καθώς οι δύο στρατηγοί ήταν παλαιοί βενιζελικοί που πήραν μέρος και στο κίνημα της Εθνικής Άμυνας του Ελευθέριου Βενιζέλου (Αύγουστος 1916-Ιούνιος 1917).

Το κόμμα των Αριστερών Φιλελευθέρων ήταν από τα ιδρυτικά κόμματα της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς (ΕΔΑ) στις 3 Αυγούστου 1951 με πρόεδρο τον Ιωάννη Πασαλίδη του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Επίσης στην ίδρυση της ΕΔΑ συμμετείχαν το Δημοκρατικό Κόμμα του Μιχάλη Κύρκου και ο Δημοκρατικός Συναγερμός. Το έργο της ΕΔΑ υπήρξε σπουδαίο έως τη δικτατορία της Χούντας (21 Απριλίου 1967). Από τη μια υπεράσπισε τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα των εργαζόμενων τάξεων και εκπαίδευσε την Αριστερά στη Δημοκρατία.

Αυτός είναι ο λόγος εξάλλου που τη μισεί το ΚΚΕ, αντί να τιμά την ιστορία της.
Ο Γιώργος Καμίνης, δήμαρχος Αθηναίων, δήλωσε πρόσφατα: " Είμαι βαθιά αριστερός και βαθιά φιλελεύθερος και αμετανόητα δημοκράτης". Ο Μίμης Ανδρουλάκης δήλωσε πριν αποσυρθεί από την ενεργό πολιτική "Είμαι φιλελεύθερος κομμουνιστής". Ο Μάνος Ματσαγιάννης στον λόγο του στη "Φιλελεύθερη Συμμαχία" είχε δηλώσει "Φιλελεύθερος Σοσιαλιστής. Βέβαια ο πιο επιφανής υποστηρικτής του φιλελεύθερου σοσιαλισμού υπήρξε ο καθηγητής Ξενοφών Ζολώτας.

Ο Κώστας Σημίτης στην οκταετία 1997-2004 εφάρμοσε με την κυβέρνησή του ένα μετριοπαθές πρόγραμμα φιλελεύθερου σοσιαλισμού και κατάφερε να επιτύχει μέση ετήσια ανάπτυξη πάνω από 3,8% του ΑΕΠ. Έτσι κατάφερε να ανακόψει την πτώχευση της Ελλάδας στα 1998-1999 και να μας βάλει στην Οικονομική Νομισματική Ένωση της Ευρώπης (ΟΝΕ) και στο ευρώ. Η επιτυχημένη δημοσιονομική και αναπτυξιακή του πολιτική του επέτρεψαν να οργανώσει την Ολυμπιάδα του 2004 και να κάνει όλα τα έργα της, όπως και όλα τα μεγάλα έργα (Μετρό, Αεροδρόμιο, ΠΑΘΕ, Γέφυρα Ρίο - Αντίρριο, Αττική οδό), καθώς και τα μικρότερα που άλλαξαν την όψη της χώρας.

Το "Ποτάμι" ήταν η τελευταία απόπειρα συνένωσης της Ανανεωτικής Αριστεράς με τους προοδευτικούς φιλελεύθερους, αλλά κατέληξε να γίνει μια "συνιστώσα" της Δημοκρατικής Συμπαράταξης υπό την Φώφη Γεννηματά, που έχει ως βασικό σύνθημα τις "Αξίες της Αλλαγής"! Αλλά, ποτέ δεν εξήγησε ποιες είναι αυτές - ούτε καν τις απαρίθμησε.

Η παραδοσιακή Αριστερά σταλινικής καταγωγής πέθανε μέσα στην περιφρόνηση και την ανυποληψία της. Πέθανε πριν το τέλος του 20ου αιώνα που τη δημιούργησε με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, της ΚΟΜΕΚΟΝ και του Συμφώνου Βαρσοβίας. Πέθανε όταν οι Λαϊκές Δημοκρατίες της ανατολικής Ευρώπης μόλις απελευθερώθηκαν από τη σοβιετική κατοχή προσχώρησαν μαζικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ.

Οι Λαϊκές Δημοκρατίες που ακολούθησαν το σταλινικό μοντέλο του Κρατικού Καπιταλισμού χωρίς Αγορά βυθίστηκαν στη φτώχεια, στην υπανάπτυξη, στην κατάργηση των πολιτικών, οικονομικών, συνδικαλιστικών και κοινωνικών δικαιωμάτων των εργαζομένων Τάξεων. Οι ίδιες χώρες όταν εγκατέλειψαν τον Κρατικό Καπιταλισμό χωρίς Αγορά και φιλελευθεροποίησαν την οικονομία τους γνώρισαν ταχύτατη ανάπτυξη όπως η Κίνα, το Βιετνάμ, η Καμπότζη κλπ. Η εισαγωγή της Αγοράς, ξένων κεφαλαίων και Τεχνολογίας φέρνουν την ανάπτυξη.

Η Αγορά δεν καταργείται με Νόμους και Διατάγματα. Επειδή η Αγορά υπήρχε πριν τον καπιταλισμό, από τον καιρό της  δουλοκτησίας και της φεουδαρχίας, αλλά και του ασιατικού τρόπου παραγωγής. Η Αγορά μόνο ρύθμιση απαιτεί για να υπάρχει ο ανταγωνισμός και να μην είναι ασύδοτα τα καρτέλ και οι πολυεθνικές. 

Η Αριστερά του 21ου αιώνα ή θα γίνει απόλυτα δημοκρατική, φιλελεύθερη κι ευρωπαϊκή, επιστρέφοντας  στις βασικές αρχές της για ελευθερία, δημοκρατία και κοινωνική δικαιοσύνη ή θα γίνει το θεμέλιο για να αναρριχώνται στην εξουσία δημαγωγοί και λαϊκιστές, εθνικιστές και ρατσιστές. Ακόμη χειρότερη εκδοχή είναι να γίνει η στοά που θα οδηγεί τις εργαζόμενες τάξεις απογοητευμένες στην αγκαλιά της οπισθοδρομικής κι αντιδραστικής Δεξιάς, αν δεν μεταμορφωθεί η ίδια σε οπισθοδρομική κι αντιδραστική Δεξιά, που θα τη φωτίζει μια ταμπέλα με νέον που θα γράφει "Αριστερά"! 

Υστερόγραφο: 
Αναφέρω παρακάτω τα ονόματα Ελλήνων δημοσιολόγων και δημοσιογράφων που έγραψαν για τη Φιλελεύθερη Αριστερά. Ζητώ προκαταβολικά συγγνώμη από όσους δεν μπόρεσα να ανακαλύψω: 

Διονύσης Βινιεράτος, Θοδωρής Γεωργακόπουλος, Θανάσης Γιαλκέτσης, Χρήστος Γκιάτας, Νίκος Δήμου, Πέτρος Δίπλας, Αυγουστίνος Ζενάκος, Δημήτρης Καδιανάκης, Μιχάλης Μητσός, Τάκης Μίχας, Γιώργος Νίκολης, Γιάννης Παπαδόπουλος, Γιώργος Παράσχος, Γιώργος Σιακαντάρης, Δημήτρης Ταταρούνης, Δημήτρης Τσιόδρας…

*O Θάνος Παπαδόπουλος είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας