Τάσος Καραμήτσος

Καταστράφηκαν ζωές και καριέρες, ίσως χάθηκαν παραπάνω από μία γενιές, αλλά φυσικά προέκυψαν και πολλά καλά από αυτή τη βίαιη, βιαιότατη παρέμβαση στην καθημερινότητα όλων σχεδόν των πολιτών της χώρας.

Πρώτα απ’ όλα ας ελπίσουμε ότι κατέρρευσε για πάντα ο μύθος ότι υπάρχει η εύκολη λύση, το τζάμπα και το χαλαρό. Οτι μπορούμε να δανειζόμαστε είτε ως κράτος για να βολεύουμε τους πελάτες-ψηφοφόρους, είτε ως ιδιώτες από μια τράπεζα και να την πληρώνουμε όποτε γουστάρουμε ή να μην την πληρώνουμε καν, βαφτίζοντας το χρέος μας επαχθές.

Ο μύθος αυτός, που κατέρρευσε με δραματικό τρόπο για όλους μας, έχει κυρίως πολιτικό περιεχόμενο, αφού στη χώρα μας, όπως είναι γνωστό, για όλα τα στραβά φταίνε πάντα όλοι οι άλλοι πλην ημών. Το «μαζί τα φάγαμε» σημάδεψε έναν πολιτικό (ασήμαντο σήμερα ότι αυτός είναι ο Πάγκαλος) που διέπραξε το ανοσιούργημα της ειλικρινούς καταγραφής μιας κυρίαρχης νοοτροπίας πέραν κομμάτων και πολιτικής που οδήγησε τη χώρα στα βράχια.

Αυτό δεν σημαίνει ότι το πολιτικό σύστημα είναι απλώς συνυπεύθυνο για την κατάρρευση της Ελλάδας από το 2009 και μετά. Αντιθέτως, οι πολιτικοί έχουν την πρώτη και μεγαλύτερη ευθύνη, αφού αυτοί καθοδηγούν τους πολίτες που ψηφίζουν και επικυρώνουν την πολιτική τους. Οχι μόνο γιατί δημιούργησαν τις βάσεις για μια χρεοκοπία που αποφεύχθηκε κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, μετά από θυσίες και πλήρη ενεχυρίαση της χώρας, αλλά γιατί άργησαν τρομακτικά να υιοθετήσουν όλες τις αλλαγές που έπρεπε να γίνουν. Από μνημόνια πέρασαν και οι Ιρλανδοί και οι Πορτογάλοι, ακόμα και οι Ισπανοί, των οποίων τα κόμματα υιοθέτησαν πολιτικές μαζί με τους δανειστές-εταίρους που έθεσαν την κρίση υπό έλεγχο.

Το πρώτο μνημόνιο ήταν κάτι σαν πειραματικό: δεν εφαρμόστηκε σωστά και η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ «λάκισε» για να γλιτώσει, με αποτέλεσμα να μην το γλιτώσει, αλλά και να το διαλύσει κιόλας. Το δεύτερο μνημόνιο εφαρμόστηκε αρκετά καλά, αλλά με καθυστέρηση, και μετά από έναν περίπου χρόνο, με το που άρχισε δηλαδή να αποδίδει, ήρθαν οι «πονηρίδηδες» της Αριστεράς για να πουλήσουν το παραμύθι με τον δράκο της αντίδρασης. Σημειώστε ότι στην περίπτωση αυτή οι δράκοι ήταν οι ίδιοι οι δανειστές μας, οι οποίοι καθ’ όλη τη διάρκεια των μνημονίων μάς δάνεισαν περί τα 280 δισ. ευρώ. Δεν έχει δανειστεί χώρα παραπάνω ποτέ στην Ιστορία.

Οι πολίτες, μαθημένοι στην εύκολη λύση της τελευταίας 30ετίας (κυρίως ΠΑΣΟΚ), πρόθυμοι να πιστέψουν στην πολύ βολική συνωμοσιολογία, πίστεψαν σε έναν ταλαντούχο στην πολιτική παρλαπίπα και ευπαρουσίαστο νέο παιδί που στο πίσω μέρος του μυαλού τους τούς θύμιζε τον Ανδρέα.

Τα υπόλοιπα είναι γνωστά επειδή είναι γεγονότα και όχι κρίση και ανάλυση. Αφού ο Τσίπρας και η απολύτως άσχετη στενή του παρέα πειραματίστηκαν για έξι μήνες, επανεξελέγησαν από τον «πονηρίδη» μέσο Ελληνα, που έως τον Σεπτέμβριο του 2015 είχε δει τον λογαριασμό αλλά (ως συνήθως) δεν τον είχε πληρώσει ακόμα, άρα δεν τον κατάλαβε. Και τον λογαριασμό και τον Τσίπρα.

Το τρίτο μνημόνιο δεν είναι αλήθεια ότι οφείλεται αποκλειστικά στη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Και κάτι συντάξεις θα έκοβαν ακόμα και φυσικά όλα τα διαρθρωτικά μέτρα (αγορά εργασίας, ιδιωτικοποιήσεις κ.λπ.) έπρεπε να ληφθούν. Μόνο που σε καμία περίπτωση όλα αυτά που έπρεπε να γίνουν δεν θα κόστιζαν περί τα 100 δισ. ευρώ στη χώρα αν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. δεν πειραματιζόταν.

Σήμερα η Ελλάδα τυπικά βγαίνει από τα μνημόνια, αλλά όλα τα μέτρα και των τριών μνημονίων θα ισχύουν στο ακέραιο. Δεν θα έχει πλέον καμία κυριαρχία επί των περιουσιακών της στοιχείων και φυσικά για την ώρα δεν έχει ούτε μία τράπεζα που να λειτουργεί ως πιστωτικό ίδρυμα ανάπτυξης της οικονομίας. Η ανάπτυξη που φαίνεται ετησίως να δημιουργείται είναι τόσο ισχνή που δεν φτάνει ούτε σε 30 χρόνια για να ξαναγυρίσει στα επίπεδα προ του 2010 το παραγόμενο προϊόν.

Αλλά ας μην ξεχνάμε ότι γλιτώσαμε τη χρεοκοπία που θα ισοδυναμούσε με ό,τι βλέπουμε σήμερα στη Βενεζουέλα και, για να μην πηγαίνουμε μακριά, με ό,τι μπορεί να δούμε πολύ σύντομα στη γειτονιά μας, στην Τουρκία.
Συνεπώς, επειδή κανένα κράτος δεν πεθαίνει όσες χρεοκοπίες ή εθνικές ζημιές και να υποστεί, μηδέ εξαιρουμένης και της χώρας μας (τέσσερις φορές σε δύο αιώνες μάς συνέβη), βάζουμε το κεφάλι κάτω και δουλεύουμε. Αρκεί να μαθαίνουμε από τα λάθη μας.