Σπύρος Γκουτζάνης

Η ρήξη της περασμένης Τρίτης γύρω από τα Εργασιακά δείχνει τα όρια των προσωπικών σχέσεων στην πολιτική.
Η αστική αβρότητα και η προσωπική καλλιέργεια έδεσαν στην αρχή τη σχέση του Αντώνη Σαμαρά με τον Φώτη Κουβέλη. Το πρωθυπουργικό επιτελείο εκθείαζε τη σοβαρότητα και την υπευθυνότητα του Φώτη  Κουβέλη εν αντιθέσει με τον πληθωρικό και ενίοτε κυκλοθυμικό και απρόβλεπτο Βαγγέλη Βενιζέλο. Ο Αντώνης Σαμαράς έλεγε με συμπάθεια ότι ο Φώτης σηκώνει το περισσότερο βάρος στην κυβέρνηση, κάτι σαν το αριστερό του μάτι μετά την εγχείρηση.

Φυσικά οι πιο δύσπιστοι απορούσαν για πόσο καιρό μπορεί να συμβιβαστεί η «σοφτ Αριστερά» του Φώτη Κουβέλη (η συνέχεια της Αριστεράς των σαλονιών, που είχε πει παλαιότερα ο Ανδρέας Παπανδρέου) με τη νεοφιλελεύθερη στα οικονομικά και συντηρητική στα κοινωνικά και εθνικά ζητήματα Δεξιά του Αντώνη Σαμαρά. Η ΔΗΜ.ΑΡ. άφησε να περάσουν η σκλήρυνση στο Μεταναστευτικό και η ένταση της καταστολής και αντιπαρήλθε ακόμη και τις καταγγελίες για βασανισμούς πολιτών στα κεντρικά της Αστυνομίας.

Μέχρι που ήρθαν τα Εργασιακά. Για τη νεοφιλελεύθερη αντίληψη της Ν.Δ. η αγορά εργασίας στην Ελλάδα μέχρι την αρχή του χρόνου ήταν σοβιέτ, όπως είχε πει ο αρμόδιος υπουργός Εργασίας. Οι απαιτήσεις της τρόικας δεν τη βρίσκουν αντίθετη. Για εκείνη προέχει η διαμόρφωση όρων επιχειρηματικότητας χωρίς κανένα πλαίσιο προστασίας των εργαζομένων. «No rules» σε μια αγορά-ζούγκλα, με τους εργαζομένους να ρίχνονται στα θηρία. Δεν είναι τυχαίο ότι οι πιο ακραία νεοφιλελεύθεροι της Ν.Δ. είναι είτε παιδιά του κομματικού σωλήνα που ποτέ δεν δούλεψαν για τις τεράστιες περιουσίες που απολαμβάνουν είτε «γόνοι» οι οποίοι ποτέ δεν ρίχτηκαν δίχως την προστασία του «μπαμπά» στον κόσμο της εργασίας.

Για την Αριστερά, όμως, έστω και στη σοφτ εκδοχή της ΔΗΜ.ΑΡ., τα εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα είναι βασικό στοιχείο της πολιτικής ταυτότητας. Αποτελούν αναπόσπαστο μέρος εκείνου του ευρωπαϊκού πολιτισμού που επικαλείται για να νομιμοποιήσει τη συμμετοχή της στην κυβέρνηση. Η κατάργηση των εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων τοποθετεί την Ελλάδα εκτός Ευρώπης ως πολιτισμικής ενότητας.

Εκεί φάνηκαν και τα όρια των προσωπικών σχέσεων. Με την ευγένεια που τον διακρίνει, ο Κουβέλης προειδοποίησε ότι δεν μπορεί να δεχθεί τις αλλαγές στα Εργασιακά. Ο Σαμαράς πάλι δεν το κατάλαβε και θεώρησε ότι μετά το επικοινωνιακό παιχνίδι, με το οποίο ο κ. Κουβέλης θα πιστωνόταν τα εύσημα κοινωνικής ευαισθησίας, θα πήγαιναν παρακάτω. Δεσμεύτηκε άλλωστε και στη Σύνοδο Κορυφής ότι η ενότητα της κυβέρνησής του είναι ισχυρή. Υπάρχει και η τρόικα που δεν έχει τέτοιες ευαισθησίες και θέλει πλήρη κατάργηση κάθε εργασιακού δικαιώματος. Την πρώτη φορά που ο Φώτης Κουβέλης είπε ότι δεν ψηφίζει, οι τρεις ελεγκτές άρχισαν να μαζεύουν τα πράγματά τους για να φύγουν και τους κράτησε ο Στουρνάρας.

Κάπως έτσι τα πράγματα έφθασαν σε αδιέξοδο. Για τον Φώτη Κουβέλη είναι μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα. Αν επιμείνει, παίρνει το ρίσκο να μη δοθούν τα λεφτά. Αν κάνει πίσω, χάνει το φύλλο συκής που καλύπτει τη συμμετοχή του στη μνημονιακή κυβέρνηση. Ο,τι και να κάνει, η ρήξη στις σχέσεις του με τον Αντώνη Σαμαρά είναι δεδομένη και μαζί της έχει υπονομευθεί η μακροημέρευση της τρικολόρ κυβέρνησης.