Παναγιώτης Σαββίδης

«Βλαχάρα, φάγατε τόσα εκατομμύρια» γιουχάισαν τη Βίκη Σταμάτη, σύζυγο του Άκη Τσοχατζόπουλου,  πλήθος κόσμου λίγο πριν οδηγηθεί στον ανακριτή στο κτίριο 6 της πρώην Σχολής Ευελπίδων, προκειμένου να απολογηθεί.

Βρίσκω ατυχέστατο τον χαρακτηρισμό «Βλαχάρα» που της απέδωσε το πλήθος, που έχει απόλυτο δίκαιο να είναι αγανακτισμένο, αλλά μακάρι να ήταν πραγματική «βλαχάρα» η κυρία Σταμάτη και «Βλάχος» με «Β» κεφαλαίο ο παραλίγο πρωθυπουργός της χώρας τη δεκαετία του 1990 , σύζυγός της.

Όπως πολλοί γνωρίζουν, οι μεγαλύτεροι Εθνικοί Ευεργέτες ήταν Βλάχοι. Να ξεκινήσω από τον Γεώργιο Αβέρωφ (1818-1899) από το Μέτσοβο. Σε αυτόν οφείλουμε, μεταξύ άλλων, το Παναθηναϊκό στάδιο που τελέστηκαν οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1896.

Όλο το συγκρότημα της πρώην Σχολής Ευελπίδων. Οι (κατεδαφισμένες πλέον) Φυλακές Αβέρωφ. Το Ωδείο Αθηνών κ.α. Σημαντικότερη όμως προσφορά του Αφέρωφ, ήταν η χρηματοδότηση ναυπήγησης του θρυλικού θωρηκτού «Γ. Αβέρωφ» με το οποίο στους βαλκανικούς πολέμους του 1012- 1913 εδραιώθηκε η ελληνική κυριαρχία στο ανατολικό Αιγαίο.

Στον Βλάχο Απόστολο Αρσάκη (1792-1874), από την Πρεμετή της Βορείου Ηπείρου, οφείλουμε το Αρσάκειο  Εκπαιδευτήριο, από το οποίο έχουν φοιτήσει γόνοι  εύπορων οικογενειών της Αθήνας.

Στους ευεργέτες Ευάγγελο Ζάππα (1800-1865) και Κωνσταντίνο Ζάππα (1813-1895), η Αθήνα διαθέτει σήμερα το Ζάππειο Μέγαρο και τους παρακείμενους κήπους, καθώς και τα περίφημα Ζάππεια εκπαιδευτήρια της Κωνσταντινούπολης.

Ο Γεώργιος Σινάς (1783-1856), από το Νις της Σερβίας, στήριξε οικονομικά τη νεοϊδρυθείσα Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, χρηματοδότησε την ανέγερση του Αστεροσκοπείου, της Μητρόπολης Αθηνών, του Οφθαλμιατρείου. Στην Βιέννη έχτισε το ναό της Αγίας Τριάδος για τους εκεί Έλληνες. Σε δικές του εκτάσεις, είναι χτισμένο σήμερα το ελληνικό χωριό Μπελογιάννης στην Ουγγαρία.

Νικόλαος Στουρνάρας (1806-1853). Ευεργέτης από το Μέτσοβο. Χρηματοδότησε με τη διαθήκη του την «σύσταση Πολυτεχνείου στην Ελλάδα», καθώς και με χρήματα του Τοσίτσα και του Γεώργιου Αβέρωφ κτίστηκε το Πολυτεχνείο Αθηνών.

Υπάρχουν πολλοί ακόμη Βλάχοι, στους οποίους η σύγχρονη Ελλάδα οφείλει πολλά και σίγουρα η Αθήνα θα ήταν πολύ «φτωχότερη» εάν δεν υπήρχαν αυτοί και οι ευεργεσίες τους. Και να σκεφτεί κανείς, πως πολλοί από αυτούς δεν πάτησαν ποτέ το πόδι τους στην Ελλάδα ή οι δωρεές τους υλοποιήθηκαν μετά θάνατον.

Αλήθεια, πόσους ευεργέτες έχουμε μετρήσει στην εποχή μας. Ελάχιστους. Μετριούνται πλέον στα δάκτυλα του ενός χεριού (πρόσφατο παράδειγμα η αγορά του ασημένιου κυπέλλου που απονεμήθηκε στον μαραθωνοδρόμο Σπύρο Λούη, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 από το ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», μετά από δημοπρασία στο εξωτερικό, ώστε το κειμήλιο να παραμείνει στην Ελλάδα).

Σίγουρα στους σύγχρονους ευεργέτες δεν ανήκουν η «βλαχάρα» κυρία Σταμάτη και ο έγκλειστος στον Κορυδαλλό σύζυγος της Άκης Τσοχατζόπουλος, που ξεκίνησε επί Χούντας με το ΠΑΚ για να καταλήξει στις … σοσιαλιστικές σουίτες του «Four Seasons»... «Ευεργέτες» υπήρξαν ο Άκης και η Βίκυ Τσοχατζόπουλου, όχι για την χώρα και τους Έλληνες, αλλά μόνο για τους εαυτούς τους και τα παιδιά των παιδιών τους.