Μπάμπης Κούτρας

Η δημιουργία ενός κοινού Ταμείου Ανάκαμψης «νέας γενιάς» όπως το βάφτισε η Κομισιόν, αποτελεί μια ιστορική, στρατηγικής σημασίας απόφαση. Και μόνο το γεγονός ότι παρακάμφθηκε η αιώνια δυστοκία της Ε.Ε. να εκδώσει ομόλογα θα αρκούσε να πείσει τους καχύποπτους ότι η Ευρώπη μπορεί να αλλάξει σελίδα. Ας μην ξεχνάμε ότι πριν από λίγο διάστημα υπήρξαν αλλεπάλληλα ναυάγια στις απόπειρες συνεννόησης για την έκδοση «κορωνο-ομολόγου». Η αδιάλλακτη στάση των Γερμανών και λοιπών «άτεγκτων» Βορείων φαινόταν ότι θα ανάψει το φιτίλι για την τελειωτική ανατίναξη του ενωμένου ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Ευτυχώς ο γαλλογερμανικός «άξονας» αυτή τη φορά έγινε μοχλός θετικών εξελίξεων, μια και η πρόταση της φον ντερ Λάιεν θεμελιώθηκε κατ’ ουσίαν πάνω στο σχέδιο που επεξεργάζονταν Μέρκελ και Μακρόν.

Θεραπεύτηκε η Ευρώπη από τις χρόνιες λανθάνουσες φυγόκεντρες τάσεις της; Είναι, άραγε, το Ταμείο Ανάκαμψης ο θεμέλιος λίθος για τη συγκρότηση των «Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης»; Για να πιστέψει κάποιος κάτι τέτοιο θα πρέπει να είναι υπερβολικά καλοπροαίρετος, αν όχι αφελής. Το χάσμα ανάμεσα στις 27 οικονομίες δεν εξαλείφεται επειδή η Ε.Ε. «εξαγοράζει» μέρος του ελλείμματος των χωρών. Η πρόεδρος της Κομισιόν τόνισε ότι «η ισόρροπη ανάκαμψη όλων των κρατών-μελών της Ε.Ε. είναι ζήτημα κεφαλαιώδους σημασίας». Αυτό όμως είναι ένας ευσεβής πόθος. Ολοι γνωρίζουμε πως η Γερμανία θα επανεκκινήσει ταχύτερα την οικονομία της από την Ιταλία ή την Ελλάδα, ενώ η παγίως μονόχνοτη και αντι-ενωτική Ολλανδία αντιστρατεύεται το συνολικό σχέδιο σωτηρίας και στηρίζει μόνο το σκέλος που αφορά τον δανεισμό των χωρών και όχι τις επιχορηγήσεις. Ο πιο σημαντικός αστερίσκος είναι το γεγονός ότι το χρήμα είναι προγραμματισμένο να φτάσει το 2021. Συνεπώς έχουμε μπροστά μας ένα δύσκολο δεύτερο εξάμηνο του 2020, στη διάρκεια του οποίου χώρες οι οποίες έχουν πληγεί βάναυσα από την κρίση, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας με τη «βαριά βιομηχανία» του τουρισμού βαριά τραυματισμένη, καλούνται να διασχίσουν αχαρτογράφητα και ταραγμένα νερά.

Ωστόσο, η Ελλάδα, αναλογικά, βρίσκεται ανάμεσα στα πλέον ευνοούμενα κράτη ως προς το τι έχει να λαμβάνει από το Ταμείο Ανάκαμψης. Τα 32 δισ. ευρώ που θα διατεθούν στην εθνική μας οικονομία δεν είναι σε καμία περίπτωση ευκαταφρόνητα. Αντιθέτως. Αντιστοιχούν σε άνω του 15% του ΑΕΠ και, σε συμβολικό επίπεδο, επιβεβαιώνουν ότι το κύρος της Ελλάδας έχει αναβαθμιστεί μετά την επιτυχημένη αντιμετώπιση της πανδημίας. Η Ε.Ε. αναγνωρίζει το μέγεθος της ζημιάς που υπέστη η χώρα μας -κυρίως στον τομέα του τουρισμού- και αποφασίζει να στηρίξει αναλόγως. Αυτό δεν προέκυψε μόνο από την... καλή καρδιά της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Η επιτυχία στη διαχείριση της πανδημίας και η επίμονη διεκδίκηση όσων δικαιούται η χώρα ως ισότιμο μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης έφεραν αποτέλεσμα. Εχει δίκιο ο Κυριάκος Μητσοτάκης όταν λέει ότι «τα 32 δισ. ευρώ είναι απότοκο της εμπιστοσύνης που δείχνει πια η Ευρώπη προς την Ελλάδα, απτή αναγνώριση της μεγάλης αξιοπιστίας που η χώρα μας ανέκτησε τον τελευταίο χρόνο». Και, εκ των υστέρων βεβαίως, γίνεται ακόμη πιο έντονη η διαφορά με τη νοοτροπία και τα πολιτικά «ήθη» της προηγούμενης κυβέρνησης: από τη μία ο νυν πρωθυπουργός σε διαρκή συντονισμό με την Ε.Ε. που, παρά τις ατέλειες και τις εσωτερικές δυσαρμονίες, καταφέρνει να σώσει την παρτίδα. Και από την άλλη, ο Αλέξης Τσίπρας, ένας πολιτικός που οπισθοχωρεί στη μιζέρια και την εσωστρέφεια ενός ακόμη άστοχου «Ζαππείου».