Κωστής Πλάντζος

Τα σενάρια και οι ίντριγκες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, ξεπερνάνε πια και τις τούρκικες σαπουνόπερες: δύο οικονομικοί εισαγγελείς, δύο παραιτήσεις πολιτικών αξιωματούχων του υπουργείου Οικονομικών, καταγγελίες για διαφθορά και ποινικές διώξεις για διαπλοκή με κυκλώματα καυσίμων και λαθρεμπόρους. Ό,τι χρειάζεται δηλαδή για να χυθούν τόνοι μελάνης (και χολής) με ένα νέο σκάνδαλο, την ώρα που η χώρα βουλιάζει και οι μισθοί έχουν στηθεί και πάλι στο απόσπασμα.

Μήπως όμως η ίντριγκα δεν σταματάει εδώ; Μήπως στη χώρα όπου βασιλεύουν τα συστήματα «4-4-2» και αρώματα σήψεως, η υπόθεση Καπελέρη και η ποινική του δίωξη βολεύει πολλούς για να καλυφθούν «πίσω από τον σκόνη» για την ευθύνη τους στη διάλυση της χώρας.

Με δυο λόγια, για όποιον έχει χάσει την «υπόθεση του έργου» όπως την παρακολουθήσαμε επί δύο μήνες μέσα από φημολογίες, διώξεις και δημοσιεύματα, είναι περίπου η εξής: οι έλεγχοι του ηλεκτρονικού συστήματος Τaxis «έπιασαν» λαθρέμπορους καυσίμων.  Αντί να πληρωθούν όμως τα πρόστιμα, «πάγωσαν» με εντολή του γ.γ. του υπουργείου Γιάννη Καπελέρη. Για το λόγο αυτό λέγεται πως «φαγώθηκε» ένας άλλος γ.γ. του υπουργείου, ο κ. Διομήδης Σπινέλης που, ως αρμόδιος για το Taxis, αποκάλυψε τις κομπίνες των κυκλωμάτων. Τα δημοσιεύματα προκάλεσαν εισαγγελική έρευνα και δίωξη σε βάρος του κ.Καπελέρη, επειδή το δημόσιο δεν εισέπραξε εκατομμύρια ευρώ από πρόστιμα, ενώ ο έτερος γραμματέας κ.Σπινέλης (που κατήγγειλε και τα συστήματα «4-4-2» μετά την παραίτησή του) αναδεικνύεται σε «δον Κιχώτη» στην προάσπιση των συμφερόντων του δημοσίου και του λαού.

Στα «τούρκικα σενάρια» το έργο τελειώνει όταν οι καλοί  νικούν τους κακούς. Τις δύσκολες ώρες που ζουν οι Έλληνες, τα σενάρια αυτά έχουν πέραση. Πέραση όμως έχουν και εκείνα που κρύβουν συνομωσίες, απιστίες και μεγάλες ανατροπές.

Εθισμένος πια και εγώ σε τέτοια τα «κακά» σενάρια –με όσα βλέπουμε και ακούμε- λέω ότι πάντα πρέπει να ψάχνω και την άλλη πλευρά. Και σκέφτομαι και ανάποδα. Αλλά με στοιχεία! Σκέφτομαι λοιπόν και μιαν άλλη άποψη, που δεν είναι δυνατόν να τη σκεφτεί πχ η μάνα μου ή η θεία μου, όταν ακούνε άλλους να μιλάνε για λαθρεμπόρους, «συστήματα Ήφαιστος» και πράγματα που δεν καλοξέρουν:

Στοιχείο 1ον) Το «σύστημα Ήφαιστος» δεν έπιασε ποτέ τους πραγματικούς λαθρεμπόρους –αν το είχε κάνει θα είχαμε γλιτώσει πολλά δισεκατομμύρια από «θυσίες». Είναι ένα ηλεκτρονικό σύστημα όπου οι βενζινοπώλες πρέπει να καταγράφουν μέσα σε 14 μέρες τι πετρέλαιο αγόρασαν και τι πούλησαν. Το έφτιαξε η κυβέρνηση της ΝΔ το 2009 για να εισπράττουν οι βενζινοπώλες τον ειδικό φόρο από το κράτος, επειδή αγόραζαν πετρέλαιο θέρμανσης με ολόκληρο το φόρο αλλά τον πουλούσαν με μειωμένο στους πολίτες. Στη συνέχεια το σύστημα ΗΦΑΙΣΤΟΣ με τις επιστροφές φόρου καταργήθηκε, ως προωληματικό. Η υποχρέωση υποβολής δηλώσεων όμως έμεινε και θεσπίστηκαν δρακόντεια μέτρα για τη συμμόρφωση των διακινητών πετρελαίου. Οι βενζινοπώλες όμως δεν είχαν κίνητρο να καταχωρούν πωλήσεις γιατί δεν έπαιρναν λεφτά πίσω. Σταμάτησαν να το κάνουν γιατί ήταν μια γραφειοκρατική υποχρέωση που κόστιζε και απαξιώθηκε.

Στοιχείο 2ον) Για την περίοδο 2009-2010, συνολικά 3417 πρατηριούχοι βγήκαν «παράνομοι» επειδή έστελναν λανθασμένα ή εκπρόθεσμα στοιχεία. Όσοι το χειρίζονταν όμως –υπηρεσιακοί, λογιστές και επαγγελματίες βενζινοπώλες- λένε πως το ίδιο το σύστημα ΗΦΑΙΣΤΟΣ ήταν λάθος και είχε πολλά τρωτά. Διαρκώς κατέρρεε, ενώ οι διορθώσεις εμφανίζονταν εκπρόθεσμα. Αυτά είναι καταγεγραμμένα και στις επίσημες ανακοινώσεις των βενζινοπωλών.

Στοιχείο 3ον) Ο κ.Καπελέρης δεν «έσβησε» πρόστιμα για λαθρεμπορία, αλλά έδωσε εντολή στις υπηρεσίες να αναμένουν οδηγίες πώς θα αντιμετωπιστούν όλες αυτές οι ποινές, στο βαθμό που πρόκειται για τυπικές παραβάσεις (εκπρόθεσμη υποβολή δηλώσεων) και όχι λαθρεμπορία. Δύο έγγραφα (του επικεφαλής του ΣΔΟΕ κ.Διώτη από 5/8/11 και του ... λαλίστατου μετά την απομάκρυνσή του από το υπουργείο κ. Σπινέλλη στις 19/9/11) μιλούν απλά για... εκπρόθεσμες δηλώσεις.

Στοιχείο 4ον) Για τι «δρακόντειες» ποινές μιλάμε; Για μέχρι 500.000 ευρώ πρόστιμα και «λουκέτα» σε περίπου 3000 από τα 3.417 πρατήρια της χώρας –σχεδόν τα 7 στα 10 δηλαδή- που υπέπεσαν σε παραβάσεις το 2009-2010 και από συνολικά 3532 το 2011! Γιατί να κλείσουν; Επειδή βρέθηκαν εκπρόθεσμοι –έστω και για λίγα λεπτά- για δεύτερη φορά στην ίδια σαιζόν.

Στοιχείο 5ον) Ποιος ζήτησε να «παγώσουν» οι βαριές ποινές; Ο Γιάννης Καπελέρης, είναι η προφανής απάντηση. Στις 26 Αυγούστου 2011 ο κ. Καπελέρης έδωσε εντολή να παγώσουν οι κυρώσεις, γιατί επρόκειτο να μειωθούν για όλους με νέο νόμο -που όμως ακόμα περιμένουμε. Αλλά στις 12/7/2011, ένα μήνα νωρίτερα δηλαδή, ο ίδιος ήταν που ζητούσε και είχε δώσει εγγράφως εντολή να επιβληθούν κανονικά οι βαριές ποινές: «παρακαλούμε για τις ενέργειές σας στον καταλογισμό των οικείων προστίμων» έγραφε και υπέγραφε. Τι μεσολάβησε και άλλαξε στάση ο κ.Καπελέρης; Οι εισηγήσεις άλλων γραμματέων του υπουργείου.

Στοιχείο 6ον) Ο κ. Διώτης του ΣΔΟΕ τονίζει ότι «η αυστηρότητα στόχευε στην εξασφάλιση της εμπρόθεσμης καταχώρισης, επειδή από 1-1-2011 δεν υπήρχε πλέον το κίνητρο της επιστροφής της διαφοράς του Ειδικού Φόρου πετρελαίου κίνησης και θέρμανσης». Αναγνωρίζει μάλιστα ότι «συνιστούν απλές τελωνειακές παραβάσεις» και ζητά να απαλλαγεί από τέτοιες γραφειοκρατικές διαδικασίες το ΣΔΟΕ, εκτός φυσικά αν υπάρχουν «ενδείξεις-στοιχεία που δημιουργούν αμφιβολία για τη νομιμότητα της συναλλαγής» ώστε να γίνει έλεγχος για λαθρεμπορία.

Στοιχείο 7ον) Και ο γγ κ.Σπινέλης όμως, που εμφανίζεται πως «τον φάγανε» τα κυκλώματα των καυσίμων στα οποία ήθελε να επιβάλει τις βαριές ποινές που προβλέπει ο νόμος, τονίζει με έγραφο του στις 19/9/11 ότι «προέκυψε προβληματισμός σχετικά με την αυστηρότητα των κυρώσεων, με αποτέλεσμα την αδυναμία επιβολής τους. Προφανώς η αυστηρότητα στόχευε στην εξασφάλιση της εμπρόθεσμης καταχώρησης, όμως είχε σαν αποτέλεσμα την αδυναμία εφαρμογής της στην πράξη».

Στοιχείο 8ον) Ενόψει της «αδυναμίας εφαρμογής» των αυστηρών ποινών στην πράξη, ετοιμάστηκε άλλη διάταξη νόμου με ελαφρύτερα πρόστιμα, της τάξεως των 200-2.000 ευρώ (αντί 70.000-400.000) όπως αναλογικά ισχύει και για όλες τις άλλες εκπρόθεσμες υποβολές δηλώσεων από φορολογουμένους (εισόδημα, ΦΠΑ κλπ). Αυτή η διάταξη θα έκρινε και ποιοι πάνε για λουκέτο και ποιοι όχι. Ενώ ήταν έτοιμη, το «πάγωμα» κράτησε σχεδόν 5 μήνες και ενώ η διάταξη περιελήφθη τελικώς στο πολυνομοσχέδιο που διέρρευσε την εβδομάδα αυτή, φαίνεται πως απεσύρθη και πάλι.

Έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα, προσωπικώς αμφιβάλω και  αν τελικώς θα ισχύσει η αναστολή των προστίμων. Ίσως δηλαδή δούμε στην πράξη να κλείνουν μαζικά χιλιάδες βενζινάδικα. Δεν είναι πρόβλεψη, απλά μια ακόμα διάσταση σε ένα τέτοιο δραματικό σενάριο όπου τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται.

Στο φινάλε-φινάλε όμως, η δικαστική έρευνα θα δείξει αν πρόκειται για «καραμπινάτη» υπόθεση κουκουλώματος για να μην πληρώσουν στο κράτος τα πρόστιμα 7.581.961 ευρώ (ή 2,5 εκατ. ευρώ στην πραγματικότητα, αφού μετά από απλό αίτημά τους για διοικητική επίλυση μειώνονται αυτομάτως στο 1/3) οι περίπου 3500 πρατηριούχοι. Ή αν θα μπει στο αρχείο και αν πρόκειται για ... σύστημα «1-1-3000», δηλαδή: να μπει «ένας» στη φυλακή, να εμφανιστεί «ένας» (του συστήματος Παπακωνσταντίνου) ως καταγγέλλων και τιμητής, και να κλείσουν οι περίπου 3000 από τους συνολικά 5000 επαγγελματίες της αγοράς.

Η συνέχεια «του έργου» επί της οθόνης –για όποιον ενδιαφέρεται- τους προσεχείς μήνες...