Γιώργος Χελάκης

Κι όταν μιλάμε για πολιτική αναφερόμαστε στην καθημερινότητα των απλών ανθρώπων. Εκείνων που πληρώνουν τα κοστοβόρα εισιτήρια για να τους παρακολουθήσουν από τις εξέδρες. Εκείνων που τους χαζεύουν τρώγοντας ποπ-κορν μπροστά στην τηλεόραση. Εκείνων που καταναλώνουν τα προϊόντα τα οποία διαφημίζουν οι χρυσοπληρωμένοι παίκτες του ΝΒΑ. Με τον τρόπο αυτό οι καλοπληρωμένοι επαγγελματίες παίκτες μοιάζει να επιστρέφουν στην κοινωνία ένα μέρος της περιουσίας που απόκτησαν ακριβώς γιατί ενυπάρχει μια κοινωνία που τους παρακολουθεί και τους θαυμάζει. Που τους ακολουθεί και υιοθετεί τις συμπεριφορές και τις προτιμήσεις τους.

Με τον τρόπο αυτό πηγαίνει περίπατο και το στερεότυπο που άνθισε στην χώρα μας τις εποχές της χούντας των Συνταγματαρχών ότι ο αθλητισμός δεν έχει καμιά σχέση με την πολιτική. Υπάρχουν πολλοί τρόποι που ο αθλητισμός μπερδεύεται με την πολιτική. Κάποτε, τον καιρό του ψυχρού πολέμου το ανατολικό μπλοκ πρόβαλλε τις αθλητικές επιτυχίες ως ένδειξη υπεροχής του σοσιαλιστικού συστήματος. Στην χώρα μας είχε στηθεί βιομηχανία επίτευξης αθλητικών επιδόσεων, επιτυχιών και μεταλλίων για να στηριχτεί το φληνάφημα της εποχής Σημίτη περί «ισχυρής Ελλάδας». Οι περισσότεροι από εκείνους τους πρωταθλητές χρεώθηκαν δυστυχώς με ποινές για ντόπινγκ ή ποινές αποφυγής ελέγχων για ντόπινγκ. Αφήνω κατά μέρος τις γελοιότητες που επανήλθαν πρόσφατα στη χώρα μας με αφορμή τον αγώνα ποδοσφαίρου ανάμεσα στον ΠΑΟΚ και την τουρκική Μπεσίκτας ότι η νίκη της ελληνικής ομάδας θα ήταν ενός είδους εκδίκηση για την μεταχείριση που επιφύλαξαν οι Τούρκοι στην Αγιά-Σοφιά.

Σε όλες αυτές τι περιπτώσεις ο αθλητισμός έχει σχέση με την πολιτική. Ακόμα και οι πολιτικοί που διακήρυσσαν το αντίθετο έτρεχαν να φωτογραφηθούν πρώτοι-πρώτοι δίπλα στους Ελληνες αθλητές που επέστρεφαν στο αεροδρόμιο με το μετάλλιο στο στήθος. Στην προκειμένη περίπτωση η κατάσταση διαφέρει. Αστέρες του ΝΒΑ όπως ο Λεμπρόν Τζέιμς και ο Γιάννης Αντετοκούνμπο είχαν πάρει δημόσια θέση διαμαρτυρόμενοι για την δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ από αστυνομικούς. Ορισμένοι μάλιστα πήραν μέρος και στις διαδηλώσεις. Μετά την αγριότητα του πυροβολισμού μαύρου πολίτη πισώπλατα με έξι σφαίρες η αργή και η αγανάκτηση ξεχείλισαν. Οι Μιλγουόκι Μπακς αποφάσισαν σε ένδειξη διαμαρτυρίας να μην κατέβουν στον πέμπτο αγώνα των πλέι οφ κι έμειναν κλειδωμένοι στα αποδυτήρια. Η στάση τους γενικεύτηκε.

Ετσι φτάσαμε στην απεργία της αγριόγατας. Η αγριόγατα έβγαλε τα νύχια της και τα έδειξε προς τον ίδιο τον Ντόναλντ Τραμπ σε μια περίοδο που κορυφώνει με το συνέδριο του Κόμματος του την προεκλογική εκστρατεία για την επανεκλογή του. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι οι επαγγελματίες παίκτες του ΝΒΑ συγχρόνισαν τον βηματισμό τους με μια μεγάλη μερίδα της κοινωνίας που αντιδρά για την έξαρση της αστυνομικής βίας. Προφανώς όσοι αντιδρούν, διαδηλώνουν και έρχονται αντιμέτωποι με την βία δεν είναι η πλειοψηφία των Αμερικανών πολιτών. Μια μεγάλη μερίδα μάλιστα υιοθετεί τις πρακτικές της αστυνομίας και δεν ενοχλείται από την επίδειξη υπέρμετρης αστυνομικής βίας έμαθε τώρα ότι υπάρχει και άλλη άποψη. Μια άποψη που δεν την υιοθετούν όσοι πλήττονται από την βία αλλά κι εκείνοι που ζουν σε επαύλεις με την μέγιστη δυνατή ασφάλεια.

Το μήνυμα είναι τόσο ισχυρό που μπορεί να συγκριθεί μόνο με με τις υψωμένες γροθιές των μαύρων Αμερικανών αθλητών όταν ανέβηκαν στο βάθρο των νικητών της σκυταλοδρομία 4Χ400 στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1968 στο Μεξικό. Πέρασαν από τότε πενήντα δυο χρόνια για να ξαναστείλει ο αθλητισμός ένα τόσο ισχυρό κοινωνικό μήνυμα. Για να ξανασυνδεθεί με τις αγωνίες και τη φρίκη που ζουν Αμερικανοί πολίτες στην ίδια τους της χώρα. Το μήνυμα όμως είναι οικουμενικό. Ο αθλητισμός ως κοινωνικό φαινόμενο δείχνει την δύναμή του. Τον κοινωνικό χαρακτήρα του. Ανάμεσα στους πρωτεργάτες αυτής της ενέργειας βρίσκεται ένας Έλληνας αθλητής. Ένα παιδί που βίωσε τον ρατσισμό και την μισαλλοδοξία στην πατρίδα του και τώρα θέλει να ενώσει τη (δυνατή) φωνή του με όσους ξεσηκώνονται ενάντια στον εκφασισμό της κοινωνίας. Γιατί όσα γίνονται στην Αμερική γίνονται (τηρουμένων των αναλογιών) και στην Ελλάδα…