Γ. Χ. Παπαγεωργίου

Η πολιτική αντιπαράθεση για την οικονομία συνήθως δημιουργεί την εντύπωση ότι έχουμε να διαλέξουμε μεταξύ παραδείσου και κολάσεως. Καταστροφολογία από τη μια πλευρά, πανηγυρισμοί από την άλλη. Δυστυχώς, είναι μια χρόνια παθογένεια της ελληνικής πολιτικής σκηνής και μια ένδειξη πολιτικής ανωριμότητας, η οποία γίνεται ακόμα πιο εμφανής αν λάβουμε υπόψη ότι η χώρα κινείται στο ασφυκτικό πλαίσιο το οποίο οριοθετεί αφενός η υπερχρέωση αλλά και η συμμετοχή στην Ευρωζώνη.

Η Ελλάδα μπαίνει σε νέα φάση ύστερα από οκτώ χρόνια μνημονίων, η οποία έχει διαφορετικές απαιτήσεις και επιβάλλει διαφορετικές πολιτικές συμπεριφορές.
Η αλήθεια είναι ότι δεν έχουμε πλέον μνημόνιο, αλλά ούτε και ανοιχτό πεδίο δράσης κατά το δοκούν.

Θα υπάρχουν, όμως, σημαντικοί βαθμοί ελευθερίας στην άσκηση της οικονομικής πολιτικής και επιλογή των μέσων με τα οποία θα πραγματοποιούνται οι στόχοι. Αυτό είναι ένα αντικειμενικό γεγονός το οποίο δηλώνουν εμφατικά και οι δανειστές, ενώ το γνωρίζουν και οι αγορές. Οι τελευταίες, βέβαια, καιροφυλακτούν και δεν αποκλείεται να αποδειχθούν αυστηρότερες.

Η ουσία, όμως, είναι ότι υπάρχουν ευκαιρίες για να γίνουν ορισμένα βασικά πράγματα.

Αλλωστε, ο καιρός των ψευδαισθήσεων έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Ολοι έχουν πλέον κατανοήσει ότι δεν μπορούμε να επιστρέψουμε στην ανάπτυξη με δανεικά, στην ευνοιοκρατία και τη μιζοκρατία, ούτε και να αγνοήσουμε τους περιορισμούς που υπάρχουν λόγω του ευρώ.

Η λογική τού «εμείς απέναντι στους άλλους» στην πολιτική είχε νόημα (στρεβλό μεν, αλλά νόημα) όταν ο στόχος ήταν η κατάκτηση της εξουσίας από ένα κόμμα για να διαχειριστεί το κράτος και να μοιράσει προσλήψεις και μπίζνες με δανεικά.

Κάτι καινούριο πρέπει να χτιστεί, και αυτό θα έπρεπε να είναι το αντικείμενο της πολιτικής αντιπαράθεσης και όχι μόνο.

Η κρίση είναι καταστροφή, αλλά την ίδια στιγμή φέρνει όλες τις πλευρές αντιμέτωπες με τον εαυτό τους, τις ωθεί να αναζητήσουν νέες διεξόδους.

Κανονικά, λοιπόν, η πολιτική συζήτηση δεν θα έπρεπε να είναι για το αν τελικά θα περικοπούν κι άλλο οι συντάξεις, αλλά για το πώς θα γίνουν... αυξήσεις στις συντάξεις. Πώς θα χτίσουμε αυτό το περίφημο «νέο παραγωγικό μοντέλο» ώστε να δημιουργηθούν δουλειές, εισοδήματα και κέρδη, τα οποία θα επιτρέψουν να ξαναστήσουμε το κράτος πρόνοιας και την κοινωνική ασφάλιση στα πόδια τους.

Πώς θα διευκολύνουμε την παραγωγική δράση, πώς θα ανοίξουμε τον δρόμο στην υγιή επιχειρηματικότητα χωρίς να βασιστούμε στο χαμηλό εργατικό κόστος, αλλά στην υψηλή ποιότητα και την καινοτομία.

Πώς θα προστατεύσουμε τα δημόσια αγαθά και την εργασία, σε έναν κόσμο όπου ο διεθνής ανταγωνισμός είναι αδυσώπητος και μάλιστα θα επιβαρυνθεί από τον εμπορικό πόλεμο που ξεκινά.

Είναι προφανές ότι ουδείς έχει έτοιμες τις απαντήσεις σε τέτοιες προκλήσεις. Δεν υπάρχει κάποια αυθεντία, πολιτική ή οικονομική, η οποία έχει μια συνταγή την οποία θα εφαρμόσει αν έρθει στην εξουσία.

Ο μόνος τρόπος για να βρούμε τις απαντήσεις είναι να εξελιχθεί η ελληνική κοινωνία σε ένα «έξυπνο σύστημα» το οποίο θα είναι σε θέση να παράγει στόχους, ιδέες και πολιτικές για την επόμενη μέρα.

Συνολικά, η κοινωνία, οι δυνάμεις της εργασίας, των επιχειρήσεων και οι τεχνοκράτες θα πρέπει να συζητήσουν ανοιχτά και καθαρά, να διαπραγματευτούν, να συγκρουστούν, αλλά τελικά να συνεννοηθούν για πέντε βασικά πράγματα τα οποία θα μας πάνε όλους μπροστά.