Γ. Χ. Παπαγεωργίου

Οι νέοι Ευρωπαϊκοί πόλεμοι άρχισαν και προς το παρόν διεξάγονται με επιτόκια, δάνεια και εκθέσεις αξιολόγησης.
Το ρήγμα στην Ευρωζώνη ανάμεσα στο Βορρά και τον Νότο κάθε μέρα μεγαλώνει λόγω της κρίσης και χθές έγινε γνωστό ότι Ιταλία, Γαλλία και Ισπανία εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση απαιτώντας να παρέμβουν άμεσα οι μηχανισμοί στήριξης για τα ομόλογα, τα οποία σφυροκοπούνται από τις αγορές.

Η πληροφορία για την ανακοίνωση διαψεύστηκε αργότερα, αλλά τελικά ίσως αυτό να μην έχει και τόσο μεγάλη σημασία, αφού θεωρήθηκε απόλυτα φυσιολογικό και λογικό οι τρεις αυτές χώρες, βλέποντας την επερχόμενη καταστροφή, να σχηματίζουν μέτωπο απέναντι στη Γερμανία.

Το επιτόκιο για δεκαετή δανεισμό της Ισπανίας κινείται γύρω από το 7%, ενώ η Γερμανία, αλλά και άλλες πλεονασματικές χώρες (η Φινλανδία, η Ολλανδία και η Αυστρία) δανείζονται με επιτόκια πολύ χαμηλότερα, έως και μηδενικά για χρονικό διάστημα μέχρι δύο χρόνων.

Η ίδια εικόνα και στα χρηματιστήρια. Ζημιές ο Νότος, κέρδη ο Βορράς.

Την ώρα που οι αγορές σφυροκοπούν τα ισπανικά και τα ιταλικά ομόλογα, οι Λατίνοι τα βάζουν με τους Τεύτονες και ζητούν να ενεργοποιηθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το ταμείο διάσωσης (EFSF) για να εκτονώσουν την πίεση. Αν τα επιτόκια δεν πέσουν, είναι βέβαιο ότι η Ισπανία θα χρειαστεί στήριξη και για τον κρατικό δανεισμό -πέρα από τα χρήματα που θα πάρει για να σώσει τις τράπεζες της χώρας.

Εάν δεν γίνει κάτι σύντομα, κάτι μεγάλο, σημαντικό και δραστικό που θα βάλει την κρίση σε άλλη κατεύθυνση, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα οδηγηθούν σε σύρραξη μεταξύ τους και η ευρωπαϊκή ενοποίηση θα δώσει τη θέση της σε ανταγωνιζόμενους εθνικισμούς.

Με τη Γερμανία όμως τα βάζουν και οι ΗΠΑ, όπως και οι αναπτυσσόμενες χώρες. Βραζιλία, Ρωσσία, Ινδία, Κίνα βλέπουν την Ευρώπη να βυθίζεται στην ύφεση και ανησυχούν για τις εξαγωγές τους και μεταφέρουν την πίεση προς την Ευρώπη μέσω του ΔΝΤ.
.
Η αμερικανική εταιρεία αξιολόγησης Moodys υποβάθμισε Γερμανία, Oλλανδία και Λουξεμβούργο ανακοινώνοντας ότι διατηρούν μεν την ανώτερη  βαθμολογία για την πιστοληπτική τους ικανότητα (ΑΑΑ), αλλά η προοπτική τους είναι αρνητική.

Είναι λογικό να υποθέτει κάποιος ότι το γεγονός αντανακλά και την πίεση των ΗΠΑ προς τη Γερμανία να βάλει νερό στο κρασί της, ώστε να σωθεί το ευρώ όπως προτιμούν οι Αμερικανοί (οι οποίοι πάντως ετοιμάζονται για όλα τα σενάρια).

Αλλά είναι γεγονός ότι η Moodys πάτησε και πάνω σε μια αλήθεια: Η Γερμανία θα πληρώσει ούτως ή άλλως το λογαριασμό. Είτε θα εγγυηθεί τα χρέη των υπολοίπων (με ευρωομόλογο), είτε θα πληρώνει τα σπασμένα της διάλυσης. Και επειδή το ευρωομόλογο θα της κοστίσει φθηνότερα, η πλειονότης της  Γερμανικής ελίτ (πολιτικοί, βιομήχανοι, τραπεζίτες) είναι σταθερά προσανατολισμένοι υπέρ του ευρώ.

Κι αν ο αντικαγκελάριος Ρέσλερ τα βάζει κατά καιρούς με την Ελλάδα, για να χαϊδέψει τα αυτιά των Γερμανών ψηφοφόρων που του γύρισαν την πλάτη, πλειάδα πολιτικών (όπως ο καγκελάριος της Αυστρίας Βέρνερ Φάϊμαν)  και αναλυτών προειδοποιούν ότι εάν η Ελλάδα φύγει οι συνέπειες θα είναι ανυπολόγιστες.

Το γεγονός είναι ότι η Ελλάδα έχει γίνει το κλωτσοσκούφι στο διεθνές παιχνίδι ισορροπιών οι οποίες αλλάζουν βίαια και κάθε πλευρά μπαίνει στον πειρασμό να τη χρησιμοποιήσει κατά το δοκούν. Αλλοτε  για να δικαιολογήσει τα λάθη που έγιναν στην αντιμετώπιση της κρίσης, κι άλλοτε για να πάρει ψήφους στις εκλογές.

Επιπλέον, οι απειλές για αποβολή της Ελλάδας ή για διάλυση της ευρωζώνης είναι σε σημαντικό βαθμό και μια πολιτική πίεση για να περνά κάθε πλευρά τις επιδιώξεις της και να εφαρμόζονται οι σκληρές και ανάλγητες πολιτικές που συμπιέζουν το βιοτικό επίπεδο των πολιτών. Η αρχή γίνεται από τις χώρες της Περιφέρειας αλλά οι ίδιες πολιτικές επεκτείνονται σταδιακά παντού.

Στο κάτω-κάτω, είναι αντικειμενικά δύσκολο να διαλυθεί το ευρώ. Ακόμα κι αν τα πράγματα φτάσουν στα άκρα, η ΕΚΤ ανά πάσα στιγμή μπορεί να παρέμβει και να ρίξει 1-2 τρισ. ευρώ στις αγορές, ή να “σκουπίσει” τα ισπανικά και ιταλικά ομόλογα από την αγορά για να κατεβάσει τα επιτόκιά τους.
Ας ελπίσουμε ότι στο θέατρο των επιχειρήσεων των νέων Ευρωπαϊκών πολέμων η Ελλάδα δεν θα φτάσει να θεωρηθεί κάποια στιγμή “παράπλευρη απώλεια”.