Δημήτρης Παγαδάκης

Μοιάζει σχεδόν ακατόρθωτο, αλλά παλεύεται. Ο πρωθυπουργός πορεύεται σε δύσβατο ανήφορο διπλά φορτωμένος. Να συντηρήσει, από τη μια, τη χώρα στο κλονισμένο κλαμπ του ευρώ και, παράλληλα, να τη διατηρήσει οικονομικά ζωντανή στo πλαίσιo ενός δημοκρατικού κράτους. Δεν είναι το ευκολότερο. Ούτε ο ίδιος είναι πρόσκοπος. Ανιχνεύει προσθέσεις με αίσθηση ευθύνης, αλλά δεν δένει με όρκους και κόμπους τις υποσχέσεις του. Παρότι είναι παρηγορητική η διαβεβαίωσή του ότι το σκληρό πακέτο περικοπών αποτελεί τον έσχατο πόνο για την καταπονημένη κοινωνία, ως δήλωση δεν διασφαλίζει τίποτα. Δεν ανακουφίζει καν όσους αδύναμους υφίστανται κατ’ επανάληψη τα ανυπόφορα μέτρα. Ούτε ως προσδοκία μοιάζει καθησυχαστική για τα θύματα της νέας εξοντωτικής λιτότητας, αφού δεν συνοδεύτηκε από τη συνήθη πρωθυπουργική επίκληση της βοήθειας της Παναγίας.

Ταυτόχρονα, η κυβέρνησή του ζορίζεται επίσης διπλά: καλείται να αποδειχτεί πειστική τόσο προς τον λαό όσο και προς τους πιστωτές, υλοποιώντας επειγόντως δεσμεύσεις και προς τους δύο. Πράγμα ζαλιστικό όσο και η ισορροπία σε δύο βάρκες. Εξαιτίας, άλλωστε, του ενστίκτου πολιτικής επιβίωσης των κυβερνητικών συνιστωσών, στο μέτωπο των διαρθρωτικών αλλαγών η κυβέρνηση δεν έχει να επιδείξει καμία μεταρρύθμιση. Εκτός από μία: την αντιμεταρρύθμιση στα ΑΕΙ. Το χειρότερο, όμως, είναι ότι η κυβερνητική ρητορική εκφυλίζεται σε μια παραληρηματική έκθεση αλαλούμ επιχειρημάτων που υπονομεύει κάθε εγχείρημα διάσωσης και κάθε προσπάθεια ανάκαμψης. Γεγονός που αποκαλύπτει τα  συμπτώματα της στρεβλής σχέσης μεταξύ πολιτικής τέχνης και τεχνικής διαχείρισης της εξουσίας. Εκεί ακριβώς όπου δοκιμάζονται οι αντοχές των ηγεσιών των δύο μικρότερων κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση. Πιέζονται από τις κοινοβουλευτικές τους ομάδες λόγω των αποκλίσεων από τις προεκλογικές τους δεσμεύσεις και τις προγραμματικές συμφωνίες που συνυπέγραψαν. Γνωρίζουν, ακόμα, ότι αν κάπου στραβώσουν αμετάκλητα οι εξελίξεις θα χαθεί κάθε ευκαιρία επιδιόρθωσης ή ανασκευής της στοίχισής τους υπέρ του μνημονίου. Μοιραία, ως όμηροι προκάτ φόβων και ιδεοληψιών ρετάρουν.

Ωστόσο, η τρέχουσα πολιτική συγκυρία δεν κρίνεται στο πεδίο μιας τυπικής κυβερνητικής συναίνεσης. Οχι γιατί είναι άκομψο να γκρινιάζουν οι κυβερνητικοί εταίροι πάνω από τον θρήνο των φτωχοποιημένων πολιτών, αλλά διότι η απειλή είναι μεγαλύτερη από την επιθυμία δικαίωσής τους. Ετσι κι αλλιώς, η επόμενη πράξη του δράματος θα παιχτεί οριακά στη σύγκρουσή τους με το -μασκαρεμένο πίσω από έναν ψευδεπίγραφο φιλοευρωπαϊσμό- λόμπι της δραχμής. Αναπόφευκτα, εκεί όπου απαιτούνται υπερβάσεις περιττεύουν πλέον για όλους οι προφάσεις και η κατανομή συλλογικών ενοχών. Εξάλλου, όπως δήλωσε αυτοκριτικά ο πρωθυπουργός, «ουδείς αναμάρτητος». Και οι επόμενες κρίσιμες πολιτικές μάχες δεν θα διεξαχθούν με κόνξες, πείσματα και νάζια. Κάθε απώλεια θα είναι δυσαναπλήρωτη, αλλά και «ουδείς αναντικατάστατος».