Δημήτρης Δανίκας

Ο δεύτερος λόγος είναι επειδή ο ίδιος “’αρπαξε” την σκυτάλη των μεγιστοτεράστιων αρχιμαστόρων του Ιταλικού Σινεμά, του σαράντα, του πενήντα και του εξήντα, και στη συνέχεια προέκτεινε την οπτική και την προβληματική τους. Αφού προηγουμένως, ως χαρισματικός d. J των εικόνων, πείραξε την αισθητική τους

Μα φυσικά ο Μπ. Μπ η αλλιώς Μπερνάρντο Μπερτολούτσι. Ανάμεσα στις είκοσι και τόσες σκηνοθεσίες του, δύο οι ταινιάρες που έχουν τοποθετηθεί στο Πάνθεον του Σινεμά Πάντα αναλλοίωτες και πάντα επίκαιρες

Πρώτη και ανώτερη το «Il Conformista» (Ο κονφορμίστας) με πρωταγωνιστή τον Ζαν Λουί Τρεντινιάν σε μια από τις τρεις καλύτερες στιγμές σε ολόκληρη την διαδρομή του. Αν κάποιος δει σήμερα αυτή την ιστορία, τόσο εμπνευσμένη και σχεδόν σουρεαλιστικά και ταυτόχρονα ρεαλιστικά «οικοδομημένη», θα νομίσει ότι έχει γυριστεί για το Σήμερα αλλά και για το Αύριο. Επίκαιρη όσο θα υπάρχουν-και είναι πολλοί ανάμεσά μας-που ευκόλως υποκλίνονται στην εξουσία πάσης φύσεως καθεστώτων. Ιδιαιτέρως των ολοκληρωτικών καθεστώτων

Δεύτερη και σχεδόν ισοδύναμη με τον «Κονφορμίστα» το «Ultimo Tango a Parigi». Το θρυλικό και ανεπανάληπτο «Τελευταίο τάνγκο στο Παρίσι». Εκεί που ο Μάρλον Μπράντο παραλίγο να πιαστεί στα χέρια με τον Μπερτολούτσι. Εκεί με το βούτυρο. Μια σκηνή που εν Ελλάδι, έκοψε η χουντική λογοκρισία. Εκεί όπου η απελπισμένη Μαρία Σνάιντερ καταλήγει στο πάτωμα, σοδομισμένη, ηδονικά, από έναν επίσης απελπισμένο αλλά και αυταρχικό Αμερικανό

Ο Μπερτολούτσι λοιπόν από ευκατάστατη οικογένεια της Πάρμας, στη Βόρεια Ιταλία. Αστόπαιδο εντελώς. Οπαδός του Κομμουνιστικού Κόμματος Ιταλίας. Οπως οι περισσότεροι, εκείνη την εποχή, Ιταλοί καλλιτέχνες. Με εξαιρετικές σπουδές στην αφρόκρεμα των Ιταλικών Πανεπιστημίων. Χαρισματικός. Τόσο χαρισματικός που σε ηλικία μόλις εικοσιτριών υπογράφει την πρώτη του κινηματογραφική σκηνοθεσία με τον τίτλο «Prima della Rivoluzione». Πριν την επανάσταση

Η επανάσταση, τελικά, δεν ήρθε. Αλλά και αυτή που είχε έρθει γκρεμίστηκε χωρίς να ανοίξει ρουθούνι. Ο Μπερτολούτσι, όπως και ο αγαπημένος του Ενρίκο Μπερλίνγκουερ, ο γραμματέας του κόμματος και εμπνευστής του ευρωκομμουνισμού, δεν δικαιώθηκε. Για τα ιδεολογικά του οράματα εννοείται.

Δεν πειράζει. Ορμητικός όπως ήταν. Ευέλικτος όπως ήταν. Ανήσυχος όπως ήταν. Καινοτόμος όπως ήταν. Επιδέξιος όπως ήταν. Το αποτέλεσμα των κινηματογραφικών του επιδόσεων η καλύτερη εκδίκησή του

Αφθονες διακρίσεις. Αφθονα βραβεία. Αφθονες επιτυχίες. Αφθονη δημοσιότητα. Αφθονη δόξα. Αφθονοι έρωτες. Αυτοκράτορας με τα όλα του. Γι αυτό όταν πληροφορήθηκα το φινάλε της ζωής του ένα πράγμα διέφυγε από τα χείλη μου: Αθάνατα τα έργα του, αθάνατη η πορεία του. Γιατί οι αυτοκρατορίες κάποτε γκρεμίζονται. Τα έργα των φωτισμένων αυτοκρατόρων ποτέ!