Βασίλης Στεφανακίδης

Και αφορούν μόνο μέχρι τον Απρίλιο, ενώ είναι πανθομολογουμένως βέβαιο πως ούτε η υγειονομική ούτε η οικονομική κρίση τελειώνουν τον Μάιο.

Δεν θα ξυπνήσουμε ένα πρωί για να διαπιστώσουμε ότι αυτός ο εφιάλτης ανήκει οριστικά στο παρελθόν και από την επομένη θα επανέλθουμε όλοι στην κανονικότητα και στις ζωές μας.

Ακόμα και αν, με κάποιον μαγικό τρόπο, εξαφανιζόταν ο ιός από τη χώρα μας, αυτό δεν θα ήταν αρκετό αν δεν εξαφανιζόταν από όλο τον πλανήτη, καθώς δεν θα μπορούσαμε να έχουμε κλειστά σύνορα, θάλασσες και αέρα εις το διηνεκές. Η μόνη λύση είναι η εξεύρεση του φαρμάκου και του εμβολίου, κάτι που όμως προς το παρόν δεν έχει συμβεί και, όπως όλοι οι επιστήμονες ομολογούν, δεν πρόκειται να συμβεί (να βρεθεί και να παραχθεί σε τέτοιες ποσότητες που να καλυφθεί ο παγκόσμιος πληθυσμός) μέσα στη δίσεκτη χρονιά που διανύουμε.

Κατά συνέπεια, η οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα θα παραμείνουν υπό αυτοπεριορισμό τουλάχιστον για άλλους 7-8 μήνες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις ζωές όλων μας.

Ας μην κρυβόμαστε λοιπόν πίσω από το δάχτυλό μας κι ας μην έχουμε τη λανθασμένη εντύπωση ότι το κράτος μπορεί να μας θρέφει για πολύ ακόμα, γιατί απλούστατα δεν έχει και ούτε θα μπορεί σε λίγο να εισπράττει από μια οικονομία η οποία λειτουργεί με ένα 10% που ακόμα δουλεύει και, το κυριότερο, δεν θα μπορεί να δανείζεται εύκολα, πολλώ δε μάλλον αν βάλει χέρι στο απόθεμα ασφαλείας που έχει προβλεφθεί για την περίπτωση που οι αγορές προσφέρουν ακριβό χρήμα.

Η χώρα, με άλλα λόγια, δεν αντέχει να τρέχει με δημοσιονομικά ελλείμματα 5-6 δισ. μηνιαίως.

Οσο κι αν αποφεύγει τούτες τις κρίσιμες ώρες της μάχης με τον ιό να το αναφέρει η κυβέρνηση, είναι πασίδηλο ότι ο μεγάλος λογαριασμός που θα προκύψει θα πέσει στις πλάτες μας και πάλι.

Πρέπει κατά συνέπεια να αποδεχτούμε όλοι μας τη σκληρή πραγματικότητα και ότι όλοι θα χάσουμε από αυτή την κρίση και πως η επιστροφή στη δημοσιονομική κανονικότητα και βιωσιμότητα, αλλά και η αντιστροφή της παραγωγικής απαξίωσης που συντελείται, ιδιαίτερα αν η συνδρομή της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι μίζερη, ίσως απαιτεί να θίξουμε και τις «ιερές αγελάδες» του πολιτικού συστήματος.

Στο σχέδιο ανασυγκρότησης της επόμενης μέρας πιθανόν να χρειαστούν και μειώσεις μισθών, συντάξεων στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα, εφάπαξ φορολογικές επιβαρύνσεις κερδών και πλούτου και ελκυστικό πλαίσιο προσέλκυσης εγχώριων και ξένων επενδύσεων .

Παράλληλα πρέπει αυτή τη φορά να απομονωθούν οι λαϊκιστικές φωνές που στο πρόσφατο παρελθόν έκαναν τόσο κακό στην αντιμετώπιση της χρεοκοπίας και να υπερισχύσει ο ρεαλισμός για να μπορέσουμε να βγούμε μια ώρα αρχύτερα από αυτό τον νέο εφιάλτη που μας βρήκε.

Και αυτή τη φορά δεν έχουμε να περιμένουμε πολλά ούτε από τους εταίρους μας, ούτε από τις διεθνείς συγκυρίες, ούτε από εξωγενή προγράμματα ανάταξης της οικονομίας. Τώρα κάθε χώρα έχει να κλείσει τις δικές της πληγές από το πέρασμα του κορωνοϊού και σε όλα αυτά τα συλλογικά, τα εταιρικά και τα αλληλέγγυα δεν πρέπει να επενδύσουμε πολλά.

Στις δικές μας δυνάμεις πρέπει να επικεντρωθούμε και αυτή τη φορά η μοιρασιά των βαρών να γίνει με δικαιότερο τρόπο και όχι μόνο στα μόνιμα υποζύγια της εποχής των μνημονίων που φτωχοποίησαν τα πιο παραγωγικά τμήματα της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας και που αυτά και πάλι θα κληθούν να μας βγάλουν από την ύφεση και να μας περάσουν όσο γίνεται γρηγορότερα στην ανάπτυξη.