Βασίλης Στεφανακίδης

Θα συμφωνήσω ότι είναι δικαιολογημένη η αγωνία εκατομμυρίων συμπολιτών μας που βρίσκονται στη σύνταξη αν θα κοπούν έτι περαιτέρω οι συντάξεις τους και τι θα γίνει τελικά με το Eurogroup του Δεκεμβρίου, το οποίο έχει τον τελικό λόγο. Ωστόσο, είναι εξίσου αγωνιώδες το ερώτημα και για τους σημερινούς εργαζόμενους αν τελικά, μετά από μερικά χρόνια που θα τελειώσουν τον εργασιακό τους βίο, θα πάρουν ή όχι σύνταξη, έστω και κατά πολύ μικρότερη από αυτή που παίρνουν οι σημερινοί συνταξιούχοι.

Και τούτο γιατί ναι μεν με βάση τα σημερινά οικονομετρικά μοντέλα και τα παρουσιαζόμενα αποθεματικά του ΕΦΚΑ (αληθινά ή μαγειρεμένα, θα φανεί σύντομα) να μη συντρέχει λόγος να κοπούν οι συντάξεις, τουλάχιστον προς το παρόν, όμως κανείς δεν θέλει να συζητήσει σε τι κατάσταση θα είναι τα Ταμεία σε μόλις 10-15 χρόνια από σήμερα, καθώς τον παράγοντα της γήρανσης του πληθυσμού λίγοι τον μετρούν.

Μόλις προχθές είδε το φως της δημοσιότητας η έκθεση της επιστημονικής επιτροπής που συνδράμει την αρμόδια επιτροπή της Βουλής, με βάση την οποία το 2035 ο πληθυσμός της Ελλάδας θα έχει μειωθεί κατά 1,4 και το 2050 κατά 2,4 εκατομμύρια. Με βάση αυτή τη μελέτη λοιπόν, η συρρίκνωση του πληθυσμού θα είναι τεράστια και ούτε λίγο ούτε πολύ οι Ελληνες του 2035 θα είναι κάτω από 10 και το 2050 κάτω από 9 εκατομμύρια. Οι δε πάνω από 65 ετών θα αποτελούν σχεδόν το 40%, με ένα σημαντικό ποσοστό από αυτούς (6,5%) πάνω από τα 85 έτη λόγω της αύξησης του προσδόκιμου ζωής.

Πέραν όλων των άλλων λοιπόν (για παράδειγμα, ο πληθυσμός των γειτόνων μας Τούρκων αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο και είναι ήδη οκταπλάσιοι ενώ στη δεκαετία του ’60 ήταν διπλάσιοι) τίθεται και ένα μείζον θέμα επιβίωσής μας ως έθνους. Το σενάριο αυτό δεν είναι φυσικά στα χαρτιά, καθώς ήδη με βάση τις ετήσιες γεννήσεις και θανάτους το ισοζύγιο είναι αρνητικό τα τελευταία χρόνια και με την υπογεννητικότητα που καταγράφεται αυτή η ψαλίδα διαρκώς θα ανοίγει.

Με τα σημερινά δεδομένα, σε κάθε συνταξιούχο αντιστοιχούν 1,4 εργαζόμενοι. Δηλαδή οι ασφαλιστικές εισφορές των 1,4 εργαζομένων καλύπτουν (τρόπος του λέγειν) τη σύνταξη ενός απόμαχου. Αυτό όμως είναι μια μαγική εικόνα αν λάβουμε υπόψη επί ποίων μισθών κατέβαλλαν ποσοστιαίες εισφορές οι εργαζόμενοι λίγα χρόνια πριν και επί ποίων καταβάλλουν σήμερα οι εργαζόμενοι των 400 ευρώ και της εκ περιτροπής απασχόλησης.

Η κατάσταση επομένως δεν προοιωνίζεται καλή. Και όσο κι αν σήμερα έχει καταντήσει για τους περισσότερους από εμάς δραματική από την πολυετή κρίση, είναι θέμα εθνικής ευθύνης απέναντι στις επόμενες γενιές να ληφθούν από τώρα μέριμνες για την αντιστροφή της υπογεννητικότητας και της επανόδου όλων αυτών των εκατοντάδων χιλιάδων νέων Ελλήνων που το ελληνικό κράτος, όπως το καταντήσαμε, έδιωξε από τη χώρα. Οι άνεργοι νέοι αλλά και οι αυτοαπασχολούμενοι δεν τολμούν να παντρευτούν και να δημιουργήσουν οικογένειες με παιδιά. Λογικό και κατανοητό.

Ωστόσο οι κυβερνήσεις που εφευρίσκουν δεκάδες επιδόματα για την πελατεία τους έχουν, νομίζω, το περιθώριο να επιδοτήσουν τα νέα ζευγάρια και την τεκνοποίηση. Σχεδιασμός χωρίς αγκυλώσεις χρειάζεται και παρ’ όλες τις οικονομικές δυσχέρειες των δημόσιων οικονομικών από κάπου μπορούν να βρεθούν κονδύλια για να αποτρέψουν τη συρρίκνωση της Ελλάδας και να μη μετατραπούμε μέσα σε λίγα χρόνια μια χώρα γερόντων, εύκολη λεία όχι μόνο για τα διεθνή οικονομικά συμφέροντα, αλλά και για τις επιβουλές άσπονδων φίλων-γειτόνων.