Βασίλης Στεφανακίδης

Είναι ίσως το κρισιμότερο Eurogroup, αυτό της Δευτέρας, απ’ όλα όσα έχουν γίνει στα χρόνια των μνημονίων.Και μετά την παταγώδη αποτυχία του προηγούμενου, στη Ρίγα -τι ειρωνεία στ’ αλήθεια-, επιτυχία θα θεωρηθεί αν οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης συμφωνήσουν ότι υπάρχει πρόοδος στις συνομιλίες μεταξύ δανειστών και Ελλάδας.

Με άλλα λόγια είναι τόσο οριακά τα πράγματα και τόσο λεπτή η γραμμή μεταξύ ρήξης και συμφωνίας ώστε να θεωρηθεί επιτυχία μια συμφωνία προόδου! Οπως μάλιστα έλεγε χαρακτηριστικά ανώτατος Ευρωπαίος αξιωματούχος, η αγωνία όλης της Ευρώπης είναι μη δούμε εντάσεις και αντεγκλήσεις ανάλογες της Ρίγας.

Ολες οι ενδείξεις λένε πως η ελληνική πλευρά έχει πάρει το μάθημά της από το ναυάγιο της Ρίγας και όσα έχουν ακολουθήσει μεταξύ των δύο συνεδριάσεων -τόσο παρασκηνιακά και σε επίπεδο αρχηγών κρατών όσο και προσκηνιακά- είναι καταλυτικά για τις εξελίξεις.

Το πιθανότερο, λοιπόν, είναι η σύγκλιση και επίτευξη μιας συμφωνίας. Το ερώτημα, όμως, που απασχολεί όλους μας είναι τι είδους συμφωνία θα είναι αυτή και πόσο θα επηρεάσει τις ζωές μας αυτό το νέο εκκολαπτόμενο μνημόνιο ή όπως αλλιώς το ονομάσουν.

Με βάση τα πρώτα στοιχεία για τα επερχόμενα μέτρα, γίνεται περισσότερο από σαφές ότι αυτά και υφεσιακά θα είναι και αντιαναπτυξιακά και σε μεγάλο βαθμό οριζόντια. Θα τα νιώσουμε όλοι είτε είμαστε έχοντες είτε φτωχοί και άνεργοι. Και τούτο γιατί ουδείς μπορεί να ισχυριστεί ότι ο προωθούμενος ενιαίος ΦΠΑ δεν ακουμπά τους πάντες, γιατί στη ζωή δεν υπάρχουν μόνο το ψωμί, τα αυγά και μερικά ακόμα τρόφιμα για να πιστέψει ότι δεν θίγονται τα πολύ φτωχά στρώματα. Ούτε η διατήρηση του ΕΝΦΙΑ με μείωση των αντικειμενικών τιμών στα όρια των εμπορικών απαλλάσσει τη συντριπτική πλειονότητα των φτωχών από αυτό τον φόρο. Και τούτο διότι, πολύ απλά, στις λεγόμενες φτωχές περιοχές οι εμπορικές τιμές είναι ακόμα πάνω από τις αντικειμενικές σε αντίθεση με τις καλές περιοχές όπου οι μειώσεις που πρέπει να γίνουν φτάνουν έως και στο 50% και είναι αυτές οι περιοχές που πληρώνουν τα πολλά και ενδέχεται τώρα να ελαφρυνθούν, ρίχνοντας έξω τον εισπρακτικό στόχο του Προϋπολογισμού.

Ναι, τα μέτρα θα είναι σκληρότερα από κάθε άλλη φορά και για έναν πρόσθετο λόγο. Ολα τα προηγούμενα χρόνια ελάχιστες από τις δεσμεύσεις που αναλάμβαναν οι προηγούμενες κυβερνήσεις τηρήθηκαν, με αποτέλεσμα σήμερα οι δανειστές να επιδιώκουν να πάρουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερες εξασφαλίσεις για τα λεφτά που μας δανείζουν. Δεν μας εμπιστεύονται πλέον. Οι παλινωδίες του προηγούμενου διαστήματος και οι ακατανόητες καθυστερήσεις έχουν φέρει τη χώρα και την οικονομία σε δυσχερέστερη θέση, με αποτέλεσμα τώρα να απαιτούνται πιο βαριά μέτρα και εξασφαλίσεις. Τα περί μεταρρυθμίσεων, όπως η λίστα του ΟΟΣΑ, δεν τα ξανακούσαμε το τελευταίο διάστημα γιατί το μόνο ζητούμενο τώρα είναι να γεμίσουν ξανά τα ταμεία του κράτους.

Δεν πρέπει επομένως να τρέφουμε αυταπάτες. Θα ματώσουμε ξανά όλοι και πολύ.

Ωστόσο, κατά την άποψή μου, είναι αναγκαίο κακό γιατί ο άλλος δρόμος, αυτός της ρήξης με τους Ευρωπαίους, είναι ο δρόμος της πλήρους καταστροφής και της καταβαράθρωσης της χώρας σε εποχές που έζησαν παλιότερες γενιές και καλύτερα να μην τις ζήσουμε ποτέ.

Ας ξεπεραστεί ο σκόπελος αυτών των διαπραγματεύσεων και μετά θα έχουμε όλο τον χρόνο να επιμερίσουμε ευθύνες για το ποια είναι μνημονιακή πολιτική και ποια αριστερή. Ούτε έχει τόση σημασία αν θα μπορέσει ο Τσίπρας να πείσει τους δικούς του για τις επιλογές του. Πρόβλημά του. Να ξεφύγουμε από αυτή τη μέγγενη, να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη χρηματοδότηση της χώρας και η λειτουργία του κράτους και μετά βλέπουμε. Ποιος ξέρει, ίσως να αποδειχτεί στην πράξη ότι το τέλος της Μεταπολίτευσης δεν έγινε στις 25 Ιανουαρίου, όπως υποστηρίζουν κάποιοι, αλλά θα ολοκληρωθεί με τον επιμερισμό ευθυνών και στην Αριστερά, η οποία μέχρι τώρα αποποιούνταν τις ευθύνες γιατί δεν είχε κυβερνήσει, πράγμα που δεν θα μπορεί να το ισχυρίζεται εφεξής.