«Ανοίγει» το παιχνίδι των ελληνικών πετρελαίων με ρωσικές εταιρείες ο Λαφαζάνης

«Πατήματα» για να φουντώσουν τα σενάρια για... ύποπτη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ Ρωσίας και Ελλάδας φέρνει η επίσκεψη του Παναγιώτη Λαφαζάνη στη Μόσχα και ενισχύει τις προσδοκίες ότι «ανοίγει» το παιχνίδι της ενεργειακής πολιτικής.  

Η επίσκεψη του υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης στη Μόσχα είναι σε εξέλιξη και έγινε έπειτα από πρόσκληση του υπουργού Ενέργειας της Ρωσίας, Αλεξάντερ Νόβακ.

Πηγές αναφέρουν στο protothema.gr ότι το κλίμα είναι πολύ καλό και από τη ρωσική πλευρά. Σύμφωνα με έγκυρες κυβερνητικές πηγές, στο τραπέζι των συζητήσεων βρίσκεται και η πρόσκληση της ρωσικής πλευράς (ρωσικών εταιρειών) να συμμετάσχει στο διαγωνισμό για τα ελληνικά οικόπεδα πετρελαίου, γεγονός που μπορεί να συνδέεται και με τη δίμηνη παράταση του διαγωνισμού.

Οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι μεταξύ των αιτημάτων είναι η μείωση των τιμών του φυσικού αερίου για τα ελληνικά νοικοκυριά και να εξαιρεθούν τα ελληνικά φρέσκα φρούτα από την απαγόρευση εισαγωγών.

Σημειώνεται ότι ο κ. Λαφαζάνης συναντάται με τον κ. Νόβακ τη Δευτέρα και θα συζητήσουν ενεργειακά θέματα, με επίκεντρο τις ενεργειακές σχέσεις των δύο χωρών. Επίσης, θα συναντηθεί και με το διευθύνοντα σύμβουλο της Gazprom, Αλεξέι Μίλερ, καθώς και με εκπροσώπους της Δούμας και κυβερνητικούς αξιωματούχους.

Στην ελληνική αντιπροσωπεία συμμετέχει και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, Θαν. Πετράκος.

Τι λένε οι Γερμανοί

Για «ύποπτα» ανοίγματα προς τη Μόσχα κάνει λόγο ρεπορτάζ της ηλεκτρονικής έκδοσης του περιοδικού Spiegel, τονίζοντας ότι οι προσπάθειες της ελληνική κυβέρνησης να αναζητήσει βοήθεια στη Ρωσία, για να αντιμετωπίσει την κρίση χρέους, προκαλούν την αγανάκτηση των Βρυξελλών και του Βερολίνου. 

Ο επικεφαλής της ΚΟ του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Μάνφρεντ Βέμπερ, έκανε λόγο για μια πολύ επικίνδυνη στρατηγική. «Στην πλάτη του ελληνικού λαού ο Τσίπρας προσπαθεί να παίξει και το τελευταίο του χαρτί. Οι "ερωτοτροπίες" του με τη Ρωσία δυσκολεύουν την αναζήτηση εποικοδομητικής λύσης με την Ευρώπη σε δημοσιονομικά ζητήματα».

Επίσης, σε τηλεγράφημα του ρωσικού πρακτορείου ειδήσεων ΡΙΑ-Νόβοστι, σημειώνεται ότι η ελληνική πλευρά επιθυμεί να θέσει και το θέμα ανανέωσης της προμήθειας φυσικού αερίου από τη Ρωσία. 

«Αναμένεται ότι οι δύο πλευρές θα συζητήσουν και την κατάσταση γύρω από την ακύρωση της κατασκευής δύο υδροηλεκτρικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η Ρωσία αναμένει ότι θα προταθεί από την Ελλάδα ένα ισοδύναμο από οικονομική άποψη σχέδιο στη θέση των υδροηλεκτρικών σταθμών στη Συκιά και το Πευκόφυτο στον ποταμό Αχελώο», η κατασκευή των οποίων έχει ανασταλεί για οικολογικούς λόγους.

Ο τουρκικός αγωγός και η Gazprom

Ας θυμίσουμε ότι, κατά την επίσκεψή του στην Άγκυρα το Δεκέμβριο του 2014, ο Βλαντιμίρ Πούτιν ανακοίνωσε ότι η κατασκευή του South Stream -ένας μεγάλος αγωγός που θα μεταφέρει στην Ευρώπη ρωσικό αέριο μέσω της Μαύρης Θάλασσας- σταματά.

Ένας σημαντικός λόγος για την ακύρωση του South Stream είχε αποδοθεί στην αποχώρηση της Βουλγαρίας από το πρότζεκτ, μία από τις βασικές χώρες μέσω των οποίων ο αγωγός αυτός θα περάσει. Αντ' αυτού, η Ρωσία και η Τουρκία, συζητούν για τον Turkish Stream ή Turk Stream.

Αναλυτές αναφέρουν ότι καθίσταται ολοένα και πιο φανερό ότι η Ρωσία και η Τουρκία θέλουν να εξασφαλίσουν ότι το έργο Turkish Stream θα έχει μια σταθερή οικονομική βάση. Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψής του στην Άγκυρα, ο Αλεξέι Μίλερ, διευθύνων σύμβουλος της Gazprom της Ρωσίας, συναντήθηκε με τον Τούρκο υπουργό Ενέργειας της χώρας, Τανέρ Γιλντίζ.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους περαιτέρω τεχνικές λεπτομέρειες αποκαλύφθηκαν: ο αγωγός θα έχει δυναμικότητα 63 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων (bcm) φυσικού αερίου, 15,75 bcm από τα οποία θα διατεθούν στην αγορά της Τουρκίας και τα άλλα θα διατίθενται στο εμπόριο στην Ευρώπη από την Ελλάδα.

Ο αγωγός φυσικού αερίου έχει προγραμματιστεί να προχωρήσει σε μια διακυβερνητική συμφωνία κατά το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους και η πρεμιέρα μεταφοράς του φυσικού αερίου έχει προγραμματιστεί για το Δεκέμβριο του 2016. Σύμφωνα με τον Μίλερ, αυτό είναι ένα αρκετά ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα. Σημειώνεται ότι η Gazprom καλύπτει περίπου το 1/3 της Ευρωπαϊκής κατανάλωσης αερίου που ισοδυναμεί με το 50% των συνολικών εισαγωγών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Έτσι, ο αγωγός υπόσχεται να αυξήσει σημαντικά τον περιφερειακό ρόλο της Τουρκίας ως χώρας διαμετακόμισης ενέργειας και σημαντικό ενεργειακό κόμβο. Αναλυτές, αλλά και τουρκικά μέσα σχολιάζουν και βάζουν στο κάδρο την Ελλάδα και τη νέα κυβέρνηση, υποστηρίζοντας ότι η άρνηση του ΣΥΡΙΖΑ να επιβάλει νέες οικονομικές κυρώσεις στη Ρωσία ερμηνεύεται ως ένα σήμα για πιθανή στενότερη συνεργασία μεταξύ Ρωσίας και η Ελλάδα στον τομέα της ενέργειας. Αυτό οδήγησε επίσης σε μια προσδοκία ότι η Ελλάδα μπορεί να επανεξετάσει την προηγούμενη απόφασή της να μην πωλήσει τις μετοχές της ΔΕΠΑ στη Ρωσία.

Παρά την ανακοίνωση της κυβέρνησης Τσίπρα ότι η συμφωνία αυτή δεν θα πρέπει να επανεξεταστεί, ορισμένοι ειδικοί έχουν τονίσει, ωστόσο, τη στενή, ανοικτή σχέση μεταξύ της νέας διακυβέρνησης της Ελλάδας και της Μόσχας. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η Ελλάδα έχει συμφωνήσει να πωλήσει το 65% του ΔΕΣΦΑ στη SOCAR, αλλά προς το παρόν η Ευρωπαϊκή Ένωση διεξάγει έρευνα για την πώληση αυτή.

Οι αναλυτές δεν αποκλείουν ενδεχόμενες πολιτικές εντάσεις που θα μπορούσαν να προκύψουν στο εγγύς μέλλον μεταξύ Άγκυρας και Αθήνας λόγω των ΑΝΕΛ και είναι υπό εξέταση το πώς θα μπορέσει η Ελλάδα και η Ρωσία τελικά να συνεργαστούν.

Έτσι, εξαιτίας μίας σειράς ανοιχτών ζητημάτων που παραμένουν μεταξύ Άγκυρας και Αθήνας οι πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι είναι μάλλον απίθανο το σενάριο για ενιαίο, ενοποιημένο ενεργειακό άξονα να δημιουργηθεί άμεσα ανάμεσα στην Ελλάδα, την Τουρκία και τη Ρωσία.

Πιο πιθανό, η Μόσχα να επιδιώξει να βελτιώσει τη συνεργασία της ξεχωριστά και με την Άγκυρα και την Αθήνα, ή να προσπαθήσει να ενεργήσει ως μεσολαβητής ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα για τη συνέχιση του διαλόγου ώστε να ενισχύσει τη θέση της Ρωσίας στην περιοχή της Μεσογείου.

Το σχέδιο της Gazprom είναι η δημιουργία κόμβου στην ελληνοτουρκική μεθόριο και από εκεί προώθηση προς την Ευρώπη. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι η Βουλγαρία και οι βαλκανικές χώρες θα προμηθεύονται το αέριο τους μέσω Ελλάδος, λόγω της κατασκευής του ελληνικοβουλγαρικού interconnector μέχρι το 2018.

Αναλυτές εκτιμούν, δε, ότι ο Turk Stream θα αναβαθμίσει τη γεωπολιτική θέση της Ελλάδας, αφού αναμένεται να διέλθει ένας πολύ μεγάλος κύριος αγωγός που θα διασχίζει όλη τη βόρεια Ελλάδα, θα καταλήγει στην Ηγουμενίτσα και θα κατευθύνεται στη νότια Ιταλία.