Θερινό σινεμά στον πεζόδρομο της Ερμού

Συνεχίζοντας τις καλοκαιρινές προβολές ταινιών, που φέτος είναι αφιερωμένες στον Νικόλα Τριανταφυλλίδη και στο μουσικό ντοκιμαντέρ, η Ένωση Ελληνικού Ντοκιμαντέρ σε συνεργασία με τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων παρουσιάζουν απόψε στις 21.00, στην αυλή του ΣΕΑ (στον πεζόδρομο της Ερμού 134-136), την ταινία-ντοκιμαντέρ «Γυμνά Χέρια» (Naked Hands). Πρόκειται για μία ταινία αφιερωμένη στον Δημήτρη Μητρόπουλο, με πρωταγωνιστή τον Λευτέρη Βογιατζή, και σε σκηνοθεσία του Γιώργου Σκεύα. 

Ο Δημήτρης Μητρόπουλος διηύθηνε τις ορχήστρες του χωρίς μπαγκέτα, με χέρια γυμνά. Στο παρόν ντοκιμαντέρ, ο Λευτέρης Βογιατζής «συναντά» τον Δημήτρη Μητρόπουλο. Με οδηγό τις επιστολές του Έλληνα μαέστρου προς την επιστήθια φίλη του, Καίτη Κατσογιάννη, καθώς και σπάνιο αρχειακό υλικό, το φιλμ διατρέχει τη χρονική περίοδο που ο Μητρόπουλος ζούσε στην Αμερική και ήταν διευθυντής της Συμφωνικής Ορχήστρας της Μιννεάπολης και αργότερα της Φιλαρμονικής της Νέας Υόρκης, μέχρι το τραγικό τέλος του στη Σκάλα του Μιλάνου το 1960, διευθύνοντας την 3η Συμφωνία του Μάλερ.



Ο Δημήτρης Μητρόπουλος, εκτός από διευθυντής ορχήστρας, ήταν πιανίστας και συνθέτης. Αρχικά σπούδασε διεύθυνση χορωδίας και σύνθεση στο Ωδείο Αθηνών και αργότερα στο Βερολίνο. Πήρε μάλιστα χρυσό μετάλλιο για την ικανότητά του στο πιάνο από το Ωδείο Αθηνών, διάκριση που δόθηκε μόνο πέντε φορές στην ιστορία του Ωδείου. Οι πρώτες του συνθέσεις είναι γραμμένες στο τονικό σύστημα, αλλά με ενδιαφέροντες αρμονικούς πειραματισμούς, οι οποίοι γύρω στα 1915 γίνονται περισσότερο τολμηροί φτάνοντας στην ατονικότητα γύρω στα 1920.

Ο Μητρόπουλος είναι ο πρώτος Έλληνας συνθέτης που χρησιμοποίησε στο έργο του Ostinata (μια σονάτα για βιολί και πιάνο) αυστηρά δωδεκαφθογγική τεχνική. Γύρω στα 1930 σταμάτησε ουσιαστικά τη σύνθεση και ασχολήθηκε αποκλειστικά με τη διεύθυνση ορχήστρας, πρώτα στην Αθήνα και μετά το 1937 στις ΗΠΑ.

Διακρίθηκε επίσης για τη μαεστρία καθώς και για τις συνθέσεις του. Υπό την πρώτη του ιδιότητα γνώρισε διεθνή φήμη κατακτώντας τη διεύθυνση της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Νέας Υόρκης, θέση από την οποία παραιτήθηκε το 1958 για να παραμείνει σ' αυτήν ως μαέστρος. Στις συνθέσεις του περιλαμβάνονται περίπου 40 έργα, μεταξύ των οποίων μια όπερα (Αδελφή Βεατρίκη), μουσική για ορχήστρα, μουσική δωματίου, έργα για πιάνο, για φωνή κ.ά. Ορισμένα από τα έργα που συνέθεσε θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικά και αποτελούν σταθμό στη σύγχρονη ελληνική μουσική.



Κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940, μαζί με άλλους Έλληνες λογίους προσυπέγραψε την Έκκληση των Ελλήνων Διανοουμένων προς τους Διανοούμενους ολόκληρου του Κόσμου με την οποία αφενός μεν καυτηριάζονταν η κακόβουλη ιταλική επίθεση, αφετέρου δε, διέγειρε την παγκόσμια κοινή γνώμη σε επανάσταση συνειδήσεων για κοινό νέο πνευματικό Μαραθώνα. Τέλος, ως προς την προσωπική του ζωή, ο Μητρόπουλος καταπίεζε την ομοερωτική του επιθυμία και φημολογείται πως είχε σχέση με τον Λέοναρντ Μπερνστάιν, έναν Αμερικανό συνθέτη, διευθυντή ορχήστρας, πιανίστα και μουσικό παιδαγωγό, ο οποίος αν και ήταν ομοφυλόφιλος παντρεύτηκε το 1951 την ηθοποιό Felicia Montealegre Cohn, με την οποία απέκτησαν τρία παιδιά.