«The Post: Απαγορευμένα μυστικά»: Μάθημα δημοσιογραφίας

Μια ταινιάρα, πολλών αστέρων Made in USA από τον 72χρονο Στίβεν Σπίλμπεργκ εξέρχεται στις κινηματογραφικές αίθουσες ολόκληρης της Επικράτειας. Το όνομα αυτής «The Post:  απαγορευμένα μυστικά».

Το υπέρτατο μάθημα αυτής: Η ακεραιότητα της αληθινής, αυθεντικής δημοσιογραφίας. Το περιεχόμενο αυτής: Η αποκάλυψη του μεγαλύτερου πολιτικού σκανδάλου όλων, σχεδόν, των αιώνων. Και η κατάληξη αυτής: Πολλές υποψηφιότητες από τον «θείο» Οσκαρ!

Ιδιαιτέρως για την ανεπανάληπτη υποκριτική μεταμόρφωση της εβδομηντάχρονης Μέριλ Στριπ. Και φυσικά υποψηφιότητα Όσκαρ τόσο για το σενάριο όσο και για την σκηνοθεσία.

Το πρίκουελ του «Watergate»

Το στόρι ξετυλίγεται το 1971. Ένα μόλις χρόνο πριν από εκείνο τον Ιούνιο του 1972 που με εντολή Ρίτσαρντ Νίξον κάποια άθλια κλεφτρόνια της χειρίστης υποστάθμης μπούκαραν στα γραφεία του κόμματος των Δημοκρατικών. Μια διάρρηξη που κατέληξε στην εκθρόνιση του Dick (Νίξον) μετά τις ασταμάτητες και βομβικές αποκαλύψεις από την οικογενειακή εκδοτική επιχείρηση με την ονομασία «Washington Post».

Παρεμπιπτόντως, συνιστώ ανεπιφύλακτα την επιστροφή στην ταινιάρα του Άλαν Πακούλα «Όλοι οι άνθρωποι του Προέδρου» με τον Ντάστιν Χόφμαν και τον Ρόμπερτ  Ρέντφορντ του 1976 και των τεσσάρων Όκαρ: Καλύτερης ταινίας, β ανδρικού ρόλου στον Τζέισον Ρόμπαρντς,  σεναρίου και ηχοληψίας.

Ο Τζέισον Ρόμπαρντς (1922-2000) σ' εκείνη την ιστορία του Watergate υποδύεται τον Μπέντζαμιν Μπράντλεϊ, διευθυντή της «Washington Post». Τον αδυσώπητο κυνηγό, τον διψασμένο για αποκαλύψεις και άτεγκτο φρουρό της δημοσιογραφικής αλήθειας.

Το 1971 λοιπόν, ο Ντάνιελ Έλσμπεργκ, από τους στενούς συνεργάτες του υπουργού Άμυνας  Ρόμπερτ ΜακΝαμάρα της κυβερνήσεως του Ντικ Νίξον (αλλά και των κυβερνήσεων Κένεντι και Λίντον Τζόνσον) αρχίζει κρυφίως να φωτοτυπεί θηριώδες σε όγκο άκρως απόρρητο υλικό που ήταν «σφραγισμένο» σε κάποιο κλειδωμένο γραφείο.

Εκατοντάδες Αμερικανοί νεκροί για το κύρος της Αμερικής

Το υλικό, περίπου δέκα χιλιάδων σελίδων, ήταν αποτέλεσμα εξαντλητικών ερευνών, αποτελούμενο από άκρως απόρρητες συνεδριάσεις, συσκέψεις και διαπιστώσεις. Τόσο των κυβερνητικών κεφαλών όσο και των μυστικών υπηρεσιών. Και μάλιστα από την εποχή του προέδρου Τρούμαν και των κυβερνήσεων Αϊζενχάουερ, Τζον Κένεντι, Τζόνσον και Ρίτσαρντ  Νίξον. Με απλά λόγια, η έρευνα είχε πάρει σβάρνα την Πολιτεία πέντε προέδρων από το 1950 μέχρι το 1971.

Η έρευνα, για αδιευκρίνιστο λόγο, είχε διαταχθεί από τον Ρόμπερτ ΜακΝαμάρα. Ίσως για την  σωτηρία της υστεροφημίας του. Ίσως για την πολιτική «καθαρότητά» του και την άμεμπτη έξοδό του από την ενεργό πολιτική σκηνή.

Το υλικό, μαζί με το σκάνδαλο που το συνοδεύει, ονομάστηκε «The Pentagon Papers». Και ούτε λίγο ούτε πολύ το συμπέρασμα είναι κάτι παραπάνω από σοκαριστικό.

Όλοι αυτοί οι πρόεδροι και όλες αυτές οι κυβερνήσεις γνώριζαν από την αρχή ότι η εμπλοκή των ΗΠΑ και η έκβαση του πολέμου στο Βιετνάμ θα ήταν αρνητική. Τουτέστιν από την αρχή χαμένη η Αμερική. Και παρόλα αυτά οι κυβερνήσεις έστελναν Αμερικανόπουλα στη ζούγκλα  του Βιετνάμ. Τα πτώματα και τα φέρετρα επέστρεφαν κατά χιλιάδες αλλά οι πρόεδροι εκεί. Με πείσμα. Γιατί;

Τρεις οι λόγοι. Το 10% για την προστασία του Νότιου Βιετνάμ. Το 20% για την αναχαίτιση του κομμουνισμού. Και το 70% (κρατηθείτε) για το κύρος της Αμερικής. Ανατριχιαστικό. Ίσως ακόμα και δικά τους παιδιά να πολεμούσαν και να ήταν υποψήφιοι νεκροί. Κι όμως ο πόλεμος  συνεχιζόταν.

Ο Ντάνιελ Έλσμπεργκ διαρρέει μέρος του υλικού στους «New York Times». Η εφημερίδα το δημοσιεύει. Ο Νίξον αγριεύει και απειλεί ότι για προδοσία θα τους κλείσει φυλακή. Και κάποιος δευτεροκλασάτος δικαστής κάνει δεκτή την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κι έτσι έκτοτε τσιμουδιά η εφημερίδα η καλή.

Δύο θρύλοι: Κέι Γκράχαμ και Μπέντζαμιν Μπράντλεϊ

Εκείνη την εποχή η Κέι Γκράχαμ, μετά την αυτοκτονία του συζύγου της (από ψυχολογική  διαταραχή) αναλαμβάνει τα εκδοτικά ηνία της «Washington Post». Και το βασικό μέλημά της ήταν να προσελκύσει επενδυτικά και τραπεζικά κεφάλαια ώστε η εφημερίδα της να οχυρωθεί από την Wall Street. Οπερ και εγένετο.

Όμως εκείνες τις μέρες ο ανελέητος στο κυνήγι ειδήσεων και αποκαλύψεων Μπέντζαμιν Μπράντλεϊ, το δεξί χέρι της (εκδότριας) Κέι Γκράχαμ, τρώγεται με τα ρούχα του εξ αιτίας της ανταγωνιστικής μανίας του με την αντίπαλη εφημερίδα των «New York Times». Ο Μπεν  έπρεπε πάση θυσία να σκαλίσει, να βρει και να δημοσιεύσει  ολόκληρο το υλικό των Pentagon Papers.

Ο Μπέντζαμιν Μπογκντίκιαν, Αρμενικής καταγωγής, σπουδαίος ρεπόρτερ της Post, ήταν φίλος του Ντάνιελ Ελσμπεργκ. Του πρώην συμβούλου του Ρόμπερτ ΜακΝαμάρα. Ετσι το φωτοτυπημένο υλικό εφτά χιλιάδων σελίδων καταλήγει στα χέρια του διψασμένου Μπεν Μπράντλεϊ και της παρέας του.

Το κρίσιμο ερώτημα προς την Κέι Γκράχαμ ήταν διπλό. Να δώσει το OK στην δημοσίευση αυτού του καυτού υλικού; Που με βεβαιότητα θα κόστιζε στην εφημερίδα την απόσυρση των επενδυτών και επομένως την έλευση της χρεοκοπίας. Να πάει κόντρα στην στενή, κολλητή της φιλία με τον Ρόμπερτ ΜακΝαμάρα που μια τέτοια αποκάλυψη θα τον «σταύρωνε» δια χειρός Ντικ Νίξον; Τι να κάνει;

Ο Μπεν Μπράντλεϊ ουδεμία ταλάντευση. Ήταν αποφασισμένος για όλες τις συνέπειες. Και μία εξ αυτών ήταν φυλάκιση πολλών ετών. Με την κατηγορία της «προδοσίας». 

Και κάτι ακόμα. Σχετικά με τον θρίαμβο της Αμερικανικής δημοσιογραφίας. Ακριβώς γι' αυτό το λόγο το σύστημα το Αμερικανικό πορεύεται προς τα εμπρός. Επειδή κάποιοι θεσμοί χορηγούν «αντιβιοτικά» στον πάσχοντα οργανισμό. Αντιθέτως με το σοβιετικό μοντέλο. Όπου όλα εν κρυπτώ. Καταλάβατε; Όπως έλεγαν οι σοφοί αρχαίοι Κινέζοι: Η ευλυγισία είναι  σωτηρία. Η δογματική ακαμψία καταστροφή!