Η Αγγλίδα τοιχογράφος εξηγεί γιατί οι δημιουργίες της έχουν τη μοναδική ικανότητα να μεταδίδουν συναισθήματα και να μεταμορφώνουν ένα ολόκληρο σπίτι, ακόμα κι αν διηγούνται τις ιστορίες τους σε μία μόνο επιφάνεια
Συνέντευξη στη Μαρίλη Ευφραιμίδη
Η τέχνη της Λουσίντα Οουκς είναι σαν ένα ταξίδι στον χρόνο, από τα ροκοκό παλάτια της Γαλλίας μέχρι τα θερινά ανάκτορα της Σκωτίας. Συγχρόνως όμως είναι και επίκαιρη, με τεχνικές και αισθητική που έχουν τον αέρα του καινούριου. Επιπλέον και η ίδια ταξιδεύει συνέχεια, από το σπίτι της στο Σάσεξ της Αγγλίας στις κατοικίες των πελατών της ανά τον κόσμο για να ζωγραφίσει τοίχους ή και ολόκληρα δωμάτια. Η Οουκς είναι η δημιουργός που χρειαζόμασταν για να βάλουμε την ηδυπάθεια του Μπρίτζερτον στην εσωτερική διακόσμηση.
Gala: Πώς ξεκινήσατε να ασχολείστε με τις τοιχογραφίες; Λουσίντα Οουκς: Ο πατέρας μου ήταν σχεδιαστής και επί 30 χρόνια είχε την καλλιτεχνική διεύθυνση της Colefax & Fowler, που έφτιαχνε ταπετσαρίες και υφάσματα. Στο σπίτι τον θυμάμαι να ζωγραφίζει συνέχεια και το ίδιο έκανα κι εγώ με τις αδερφές μου. Hξερα από μικρή τι ήθελα να γίνω. Σπούδασα Καλές Τέχνες και η πρώτη μου δουλειά ήταν να ζωγραφίζω στο χέρι μπλουζάκια και μεταξωτά μαντίλια και να τα πουλάω στο Κάμντεν Μάρκετ και στο πολυκατάστημα «Liberty» του Λονδίνου. Ενα από τα φουλάρια κατέληξε στα χέρια μιας συνεργάτιδας του μπαμπά μου κι εκείνη μου πρότεινε να κάνω διακοσμητική ζωγραφική για έναν πελάτη της στην Αμερική. Ηταν το 1994 και ήμουν 28 ετών. Εκείνη τη χρονιά ο πατέρας μου έπρεπε να ζωγραφίσει το εσωτερικό ενός σπιτιού στη νότια Γαλλία. Επειδή όμως έπαιρνε σύνταξη, δεν μπορούσε να το κάνει. Οπότε έκανε τα σχέδια, μου είπε όλα τα μυστικά και πήγα εγώ. Ηταν το βάπτισμα του πυρός γιατί εφάρμοσα μόνη μου μέσα σ’ ένα μόνο πρότζεκτ όλες τις τεχνικές της τοιχογραφίας. G.: Ποιες τεχνικές χρησιμοποιείτε σήμερα; Λ.O.: Οι τεχνικές έρχονται κυρίως από την παράδοση της ιταλικής τοιχογραφίας, δηλαδή το φρέσκο, που σημαίνει ότι ζωγραφίζω σε νωπό τοίχο, και το trompe l’oeil, που είναι η τέχνη της οφθαλμαπάτης. Μετά είναι το εφέ του μάρμαρου και η τέχνη να ζωγραφίζεις δέντρα.
G.: Ποιο είναι το πιο σημαντικό σας έργο; Λ.O.: Ολα μου φαίνονται σημαντικά όταν τα φτιάχνω. Ισως είναι πιο σημαντικό όταν ζωγραφίζω ένα ολόκληρο δωμάτιο ενός σπιτιού και όχι μόνο έναν τοίχο. Οταν φιλοτεχνώ απ’ άκρη σ’ άκρη, δημιουργώ έναν κόσμο απ’ όπου ο ένοικος δεν μπορεί να ξεφύγει. Αν δεν βγει καλό, θα είναι ένας εφιάλτης. Είναι μεγάλη η ευθύνη. Τώρα δουλεύω ένα ολόκληρο δωμάτιο για ένα σπίτι στο Οξφορντσάιρ και είναι συγκινητικό γιατί στην ίδια κατοικία έκανε την πρώτη του τοιχογραφία ο πατέρας μου το 1955.
G.: Κάνετε και έργα μεγαλύτερης κλίμακας; Λ.O.: Εκανα πρόσφατα ένα ξενοδοχείο στην Ιρλανδία, το «Ballyfin», που στεγάζεται σε μια τεράστια έπαυλη του 18ου αιώνα. Το αγόρασε ένας Αμερικανός και ζωγράφισα σε διάφορους χώρους και σημεία.
G.: Σε ποια μέρη του κόσμου έχετε δουλέψει; Λ.O.: Κυρίως στην Αγγλία, στη Σκωτία, στη Γαλλία και την Αμερική. Εχω κάνει αρκετά σπίτια στο Σικάγο και τη Νέα Υόρκη. Επίσης, ζωγραφίζω και στέλνω έργα μου σε όλο τον κόσμο.
G.: Ποιο θα λέγατε ότι είναι το πιο δύσκολο κομμάτι της δουλειάς σας; Λ.O.: Είναι μια πρόκληση όταν αλλάζεις κλίμακα. Ξεκινάω δείχνοντας στον πελάτη ένα δείγμα σε μικρό μέγεθος από αυτό που θα κάνω. Οταν όμως πρέπει να το μεταφέρω στον τοίχο, η κλίμακα αλλάζει, το φως αλλάζει και μπορεί να μην τον ικανοποιεί το αποτέλεσμα. Αν καταφέρω να προβλέψω τι θα γίνει όταν μεγαλώσει το έργο, μετά όλα τα άλλα είναι εύκολα.
G.: Και το πιο διασκεδαστικό; Λ.O.: Μου αρέσει να δουλεύω στη Γαλλία, συγκεκριμένα στην Προβηγκία. Συμβαίνει πολλές φορές να ταιριάζουμε με τους ιδιοκτήτες και τελικά να γινόμαστε φίλοι. Είναι το καλύτερό μου.
G.: Ζωγραφίζετε κατά παραγγελία ή εσείς αποφασίζετε τι θα κάνετε; Λ.O.: Εξαρτάται με ποιον δουλεύω. Οι αρχιτέκτονες και οι διακοσμητές έχουν ένα συγκεκριμένο πλάνο, οπότε το ακολουθώ. Αν μου ανατεθεί το έργο από τους ιδιοκτήτες, τότε το συζητάμε. Μπορεί να έχουν δει μια συγκεκριμένη εικόνα και να μου τη ζητήσουν.
G.: Ποιο είναι το πιο τρελό πράγμα που σας έχουν ζητήσει να ζωγραφίσετε; Λ.O.: Ηταν ένας πελάτης που ήθελε να ζωγραφίσω πρόσωπα στο στυλ του Τιέπολο, όμως επρόκειτο για τη σύζυγο, την κόρη και τον γαμπρό του. Στην αρχή τρόμαξα γιατί φοβήθηκα ότι θα μοιάζουν με καρικατούρες. Τελικά βγήκε πολύ ωραίο γιατί η σύζυγός του ήταν Γιαπωνέζα και τα παιδιά το ίδιο, οπότε όλο αυτό είχε μια ατμόσφαιρα από Ανατολή. Τώρα έχω έναν πελάτη που μου έχει ζητήσει να συμπεριλάβω το παιδάκι του και τον σκύλο του. Ευτυχώς θα είναι κάπου στο βάθος. Πολλοί θέλουν τον σκύλο τους και πρέπει να είμαι προσεκτική για να μη βγει γελοίο το αποτέλεσμα. G.: Συνειδητοποιείτε πόσο η δουλειά σας επηρεάζει τη ζωή των ανθρώπων που κινούνται στον συγκεκριμένο χώρο; Λ.O.: Ναι, βέβαια, γιατί αυτό που δημιουργώ έχει ψυχή, έχει συνάφεια με τους ανθρώπους. Μπορεί μάλιστα να κάνει μεγάλη διαφορά στον χώρο. Ακόμα και μία τοιχογραφία σ’ έναν μόνο τοίχο μπορεί να μεταμορφώσει ένα δωμάτιο. Αυτό είναι ένα τέχνασμα που συνηθίζουν στην Αμερική. Οταν ένα δωμάτιο δεν είναι προνομιούχο ή δεν έχει θέα, μου ζητούν να το ζωγραφίσω και τότε γίνεται το πιο ωραίο του σπιτιού.
G.: Αν μπορούσατε, θα ζωγραφίζατε όλα τα δωμάτια σε ένα σπίτι; Λ.O.: Οχι, ποτέ. Αρκεί ένα. Μια κατοικία πρέπει να έχει κι άλλους χώρους με χαμηλότερη ένταση αλλιώς σε τρελαίνει.
G.: Γιατί οι τοιχογραφίες είναι πιο σημαντικές από τις ταπετσαρίες; Λ.O.: Λατρεύω τις ταπετσαρίες. Ομως οι τοιχογραφίες διαφέρουν σημαντικά γιατί δημιουργούνται κατά παραγγελία. Προσαρμόζονται απόλυτα στις ανάγκες του δωματίου, τη διακόσμηση, τα έπιπλα, τη συνολική αρχιτεκτονική του χώρου αλλά και στην προσωπικότητα του ιδιοκτήτη. Δεν είναι για όλα τα δωμάτια, αρκεί να ζωγραφίσεις ένα στο σπίτι για να το κάνεις ονειρεμένο.
G.: Εχετε σχέδια ή χρώματα που προτιμάτε πιο συχνά στα έργα σας; Λ.O.: Κυριαρχεί το πράσινο, καθώς ζωγραφίζω συχνά δέντρα και φυτά. Αυτά τα θέματα έχουν μια χαλαρωτική επίδραση γιατί σε κάνουν να νιώθεις σαν να βρίσκεσαι στη φύση. G.: Γιατί επιλέξατε να εγκατασταθείτε στην αγγλική επαρχία; Λ.O.: Ηρθαμε στο Χέιστινγκς του Σάσεξ πριν από 25 χρόνια επειδή οι τιμές ήταν πιο χαμηλές απ’ ό,τι στο Λονδίνο, καθώς τότε δεν είχε ακόμα καλή συγκοινωνία, αν και απέχει μόνο 50 χιλιόμετρα. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο μετακόμισαν εδώ πολλοί καλλιτέχνες, όπως δηλαδή εγώ και ο σύζυγός μου που είναι μουσικός. Τώρα έχει αστικοποιηθεί κάπως, αλλά κρατάει τον χαρακτήρα της αγγλικής επαρχίας και το αγαπάμε. Και έχουμε και θέα στη θάλασσα.
G.: Χρησιμοποιείτε τα social media; Λ.O.: Το Instagram είναι πολύ σημαντικό για τη δουλειά μου. Πολλοί πελάτες με βρίσκουν μέσα από αυτό. Ειδικά για τα μεμονωμένα έργα που πουλάω.
G.: Πότε είναι η επόμενή σας διαθεσιμότητα; Λ.O.: Νομίζω ότι το ημερολόγιό μου είναι γεμάτο μέχρι το 2028.
