Σπύρος Γκουτζάνης

Το διάστημα που μεσολάβησε είναι μεγάλο για αρχηγό σύμμαχικής χώρας και είναι ενδεικτικό ότι το επίπεδο των σχέσεων των δύο χωρών δεν είναι το καλύτερο δυνατό. Παρεμπιπτόντως μόνο ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν είχε γίνει δεκτός από την ηγεσία της υπερδύναμης λόγω της “αντιαμερικανικής” του πολιτικής.

Βοήθησε στο να γίνει το ταξείδι Σαμαρά το ναυάγιο της ΔΕΠΑ με τους Ρώσους και η πώληση της ΔΕΣΦΑ στους Αζέρους που σχετίζονται με αμερικανικά και ισραηλινά συμφέροντα. Η επιφύλαξη όμως της αμερικανικής ηγεσίας δεν εξαντλείται στα ενεργειακά. Είναι η πρόσδεση της Ελλάδας στο γερμανικό άρμα που έχει δυσαρεστήσει την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτείων. Είναι μία σύγκρουση που μένεται σε πολλά επίπεδα μεταξύ ΗΠΑ και Γερμανίας. Όσο κι αν έχουν αποτραβηχθεί οι αμερικανοί λόγω της οικονομικής κρίσης καθόλου δεν συμφωνούν με την μετατροπή της Ευρωπαικής Ένωσης σε γερμανική Ευρώπη. Φθάνει να θυμηθεί κανείς ότι η Βορειοατλαντική Ένωση είχε συγκροτηθεί μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο “για να κρατήσει την τόσο σοβιετική Ρωσία έξω, την Αμερική μέσα και την Γερμανία κάτω”.

Ένα από τα πεδία αντιπαράθεσης ΗΠΑ Γερμανίας είναι και το ελληνικό δημοσιονομικό πρόγραμμα όπως εκδηλώνεται με τις διαφωνίες μεταξύ Βερολίνου και ΔΝΤ περί την βιωσιμότητα του χρέους. Η ουδετερότητα που τήρει από τον περασμένο Νομέμβριο η ελληνική κυβέρνηση στο θέμα του κουρέματος του ελληνικού χρέους εκλαμβάνεται σαν ταύτιση με τα γερμανικά συμφέροντα από τους Αμερικανούς.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο το ταξείδι έστω και με τον συμβολικό κυρίως χαρακτήρα που έχει -έτσι όπως γίνεται βιαστικά και μέσα στο καλοκαίρι πριν αναχωρήσει ο Ομπάμα για διακοπές- μπορεί να αποβεί κρίσιμο. Το να επωφεληθεί η Ελλάδα από την αντιπαράθεση των δύο δυνάμεων υπερβαίνει τις δυνατότητές της και τα διαπραγματευτικά της όρια. Το πιο πιθανό είναι ότι θα κληθεί η ελληνική κυβέρνηση να επιλέξει με ποιούς θα πάει και ποιούς θα αφήσει. Ενδέχεται το ταξείδι να αποκτήσει τον χαρακτήρα γεωστρατηγικής επιλογής για τον Αντώνη Σαμαρά. H Ελλάδα από την συγκρότησή της σε κράτος ανήκε πρώτα στην σφαίρα επιρροής της Βρεττανικής Αυτοκρατορίας και ακολούθως με την αλλαγή φουράς της αμερικανικής. Αυτό το νόημα είχε άλλωστε και το “ανήκουμε στη Δύση”. Από την άλλη το να προσπαθήσει η κυβέρνηση να απαγκιστρωθεί από το Βερολίνο στο σημείο που έχει φθάσει η διείσδυσή του στα ελληνικά πράγματα και με την εξάρτηση της οικονομίας δεν είναι εύκολο. Κινδυνεύει η Ελλάδα να δυσαρεστήσει και τους δύο και να συνθλιβεί από τον μεταξύ τους ανταγωνισμό ή απλώς να κάνει την λάθος επιλογή.