Πριν από αρκετά χρόνια είχα την τιμή να παρευρίσκομαι στην πρώτη παρουσίαση του Πρύτανη της Ιατρικής Σχολής του Yale σε ένα μεγάλο αμφιθέατρο, το οποίο ήταν κατάμεστο από τους φοιτητές και τα μέλη Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού. Ο νέος Πρύτανης αναφέρθηκε στους λόγους που εκλέχθηκε από τα αρμόδια όργανα.
Κώστας Τούτουζας
Από το 1901 μέχρι το 1939 , όταν και άρχισε ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος, έλαβαν το βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής 10 επιστήμονες από τη Γερμανία και Αυστρία. Προφανώς αυτή η καταπληκτική επίδοση αναδεικνύει και το υψηλότατο επίπεδο έρευνας στα Πανεπιστήμια της Γερμανίας και Αυστρίας εκείνη την περίοδο με σημαντικότατες ανακαλύψεις που προώθησαν την Ιατρική παγκοσμίως.
Τα τελευταία χρόνια η συχνότητα των κρίσεων τις οποίες βιώνουμε είναι πολύ μεγαλύτερη από παλαιότερα χρόνια. Τα αίτια αναφέρονται συνεχώς από τους ειδικούς: υπερπληθυσμός της γης, ο οποίος μάλιστα αναμένεται να διπλασιασθεί στον τρέχοντα αιώνα με ταυτόχρονη αύξηση και του μέσου όρου ζωής, κλιματική αλλαγή λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη με δυσοίωνες συνέπειες για το μέλλον, αλλά και μεγάλη αλλαγή του τρόπου ζωής μας. Συγκεκριμένα, ποτέ στην ανθρώπινη ιστορία δεν γινόταν τόσο μεγάλη κατανάλωση ζωικής τροφής και κυρίως κρέατος, ποτέ δεν είχε αλλάξει τόσο ο κιρκάδιος ρυθμός του ύπνου, ενώ ποτέ δεν είχε τόσο άγχος ο άνθρωπος στην καθημερινότητά του παρά την πληθώρα των αγαθών που έχει πλέον ο μέσος άνθρωπος στις αναπτυσσόμενες και ανεπτυγμένες κοινωνίες.
Η πρόταση του προέδρου των ΗΠΑ, Joe Biden, για την προσωρινή άρση των πατεντών των εμβολίων ήταν μια εξέλιξη που δημιουργεί μεγάλες προσδοκίες, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες, αλλά και πιθανώς ευκαιρίες για πρόσβαση σε θεραπείες που είναι πολύ ακριβές. Βέβαια, η αναφορά αυτή του Biden δείχνει και το μέγεθος του προβλήματος παγκοσμίως, αφού προφανώς ο εμβολιασμός μόνο των οικονομικά ισχυρών χωρών δεν παρέχει πλήρη προστασία έναντι του ιού, ιδιαίτερα από μεταλλάξεις που ενδημούν σε άλλες αναπτυσσόμενες χώρες. Έτσι, η πανδημία του COVID-19 αποτελεί ένα παγκόσμιο πρόβλημα, για το οποίο δεν αρκεί η γεωγραφικά εντοπισμένη αντιμετώπισή του.
Η παρούσα έκτακτη κατάσταση λόγω COVID-19 ανέδειξε πολλά σημαντικά θέματα αναφορικά με τις απαραίτητες προϋποθέσεις που έχουν θεσπισθεί για την αδειοδότηση νέων φαρμάκων, εμβολίων και ιατρικών συσκευών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και αυτό γιατί μέχρι πρόσφατα, οι κανονισμοί της αρμόδιας επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την έγκριση κυκλοφορίας φαρμάκων και συσκευών στη γηραιά Ήπειρο δεν ήταν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, λόγω όμως της έγκρισης για επείγουσα χρήση των εμβολίων για τον COVID-19 προκλήθηκαν εύλογα πολλά ερωτηματικά σε πολύν κόσμο, ιδιαίτερα όσον αφορά την ασφάλεια αλλά και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων. Με δεδομένο λοιπόν ότι πρόκειται να εμβολιασθεί το 70% περίπου του πληθυσμού της Ευρώπης εντός του 2021, η διαδικασία έγκρισης εμβολίων μας αφορά όλους.
Ένα μεγάλο ερώτημα σχετικά με την πανδημία Covid-19, αφορά στο αν οι καρδιοπαθείς πρέπει να διακόπτουν ή όχι τα φάρμακά τους, όπως αυτά για την αντιμετώπιση της υπερχοληστερολαιμίας και της αρτηριακής υπέρτασης, στην περίπτωση που νοσήσουν από Covid-19. Στην αρχή μάλιστα του πρώτου κύματος, το Μάρτιο του 2020, παρουσιάστηκαν και κάποιες μελέτες που έθεταν προβληματισμούς για τη συνέχιση της χορήγησης συγκεκριμένων φαρμάκων, όπως είναι οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτασίνης, αφού υπάρχει πιθανότητα αυτά να προάγουν την είσοδο του ιού στον οργανισμό.
Η πανδημία δυστυχώς εξελίσσεται και πολλοί συμπολίτες μας πλέον έχουν ήδη προσβληθεί από τον ιό COVID-19. Πολλοί ήταν ασυμπτωματικοί και βρέθηκαν θετικοί σε τυχαίους ελέγχους, με την πλειοψηφία των παιδιών να είναι σε αυτή την κατηγορία, αλλά και πολλοί έχουν παρουσιάσει συμπτώματα, ενώ αρκετοί από αυτούς χρειάσθηκαν και νοσηλεία. Στις αρχές Νοεμβρίου ο μέσος όρος γνωστών κρουσμάτων ξεπερνάει τους 2000 και τέθηκαν ακόμα πιο αυστηρά μέτρα για την αντιμετώπιση της εξάπλωσης.