Κλεοπάτρα Κοντονίκα

Δεν είναι καθόλου ευδιάκριτο αν ελήφθησαν υπόψη τα όρια αντοχών της ελληνικής κοινωνίας, τα οποία δοκιμάζονται σκληρά επί μία πενταετία.

Ο Αλέξης Τσίπρας και οι υπουργοί του προφανώς έχουν μεγαλύτερη ευκολία να λένε δύσκολες κουβέντες –ακραίες για πολλούς- περί χρεοκοπίας, εξόδου από το ευρώ, επιστροφής στη δραχμή, προσδιορίζοντας μάλιστα τις δυσκολίες μιας τέτοιας εξέλιξης σε μια περίοδο λίγων μηνών μετά το πέρας της οποίας, η χώρα θα ξεκινήσει μια νέα περίοδο ανάπτυξης και ελπίδας.
Μια μεγάλη μερίδα όμως της κοινωνίας δεν είναι καθόλου σίγουρη γι’ αυτό και αντιθέτως αγωνιά ακριβώς επειδή δεν γνωρίζει, όπως και κανείς δεν γνωρίζει για να εξηγήσει με ακρίβεια, τι ακριβώς συνεπάγεται μια τέτοια ακραία εξέλιξη.

Η κυβέρνηση πιστεύει ή τουλάχιστον αυτό διακηρύσσει πως το κόστος εξόδου της Ελλάδας είναι τεράστιο για την Ευρώπη και εξ αυτού οι λοιποί Ευρωπαίοι, θα υποχωρήσουν. Σύμφωνα με τον βρετανικό Guardian «οι ζημιές θα εξαρτηθούν από τα ποσά που η Ελλάδα θα επιλέξει να μην πληρώσει. Ο προσδιορισμός τους δεν θα πρέπει να λάβει υπόψη το χρέος της Ελλάδας (στο 175% του ΑΕΠ) και τις πιθανότητες μιας μετάδοσης -ένας πανικός των αγορών που θα απλωθεί στις άλλες χώρες- αλλά τα ποσά που η Ελλάδα θα επιλέξει να μην πληρώσει», όμως «Όλα αυτά είναι απλώς αριθμοί. Το κόστος της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ θα είναι μεγαλύτερο από το 3,5% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης. Ο κίνδυνος είναι ακόμη μεγαλύτερος, καθώς είναι ένας κίνδυνος πολιτικός, κοινωνικός και απόλυτα ευρωπαϊκής φύσεως από τη στιγμή που τίθεται σε αμφισβήτηση η συμμετοχή μιας χώρας στο ευρώ».

Ανεξάρτητα από το κόστος των άλλων, η κυβέρνηση πρωτίστως οφείλει να ασχοληθεί και να προσδιορίσει το κόστος για τη δική μας χώρα και τους Έλληνες πολίτες. Αν η απάντηση είναι πως θα μπουν για λίγο (!) περιορισμοί στις αναλήψεις από τις τράπεζες και ίσως χρειαστεί να βάλουμε και δελτίο στα τρόφιμα, για λίγο (!), τότε κάτι βαθύτερο και απείρως προβληματικότερο συμβαίνει στη χώρα μας.

Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση δηλώνει πώς δεν αποκλείεται ένα ναυάγιο στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές να δημιουργήσει τον κίνδυνο ενός «Bank Run» και ενός «Super Market Run» !!

Απίθανα πράγματα εν έτει 2015. Και είναι απίθανα, όχι επειδή πιθανότατα όλες οι εκδοχές ακόμη και πλέον ακραίες μπαίνουν στο τραπέζι και εξετάζονται, αλλά επειδή μπορούν υπουργοί της κυβέρνησης να λένε δημοσίως αυτά τα απίθανα πράγματα. Χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους ότι υπάρχει ένας κόσμος εκεί έξω που μόχθησε πολύ και μάτωσε όλη του τη ζωή και δεν διανοείται πως θα φτάσει να ζήσει την κατάντια να αγοράζει ψωμί και γάλα με το δελτίο.

Υπάρχει και άλλη μία παράμετρος σ’ αυτή τη συζήτηση. Ο διχαστικός λόγος. Αυτός που στοχοποιεί και ενοχοποιεί. Και προκαλεί ζημιά πολύ μεγαλύτερη στην κοινωνία, απ’ αυτή που σήμερα μπορεί να φαίνεται. Οι «γνήσιοι αριστεροί» που με ευκολία περισσή στοχοποιούν οποιονδήποτε φορά ακριβό ρολόι ή επώνυμα παπούτσια. Χωρίς να γνωρίζουν –και δεν τους νοιάζει κιόλας- αν αυτό είναι προϊόν εργασίας ή κλοπής, φοροκλοπής ή έστω προγονικής τύχης.

Πρόκειται στην πραγματικότητα για μια ακραία υποκουλτούρα, μια ισοπεδωτική αντίληψη που δεν αναγνωρίζει σε κανέναν το ελεύθερο δικαίωμα να ξοδέψει τα χρήματά του όπως του κάνει κέφι.  Χαρακτηρίζεται εχθρός ταξικός επειδή μπορεί να διαθέτει απλώς περισσότερα χρήματα.
Μοιάζει η κυβέρνηση ως να μην αντιλαμβάνεται τις μεγάλες διεργασίες από τις οποίες έχει περάσει η ελληνική κοινωνία τις τελευταίες δεκαετίες και τις κατακτήσεις της. Μοιάζει να αγνοεί συνειδητά τις επιθυμίες και τις προσδοκίες της. Καλώς ή κακώς η πλειοψηφία των ελλήνων πολιτών, θεωρεί κατάκτησή της τη συμμετοχή στην ευρωζώνη και το κοινό νόμισμα και έχει αφομοιώσει τρόπους διαβίωσης που την εντάσσουν στην ευρωπαϊκή, λεγόμενη, κοινότητα.

Οι θυσίες που υπέστη λόγω της κρίσης και των μνημονίων, στη συνείδηση της κοινής γνώμης αποτελούν αναγκαίο κακό μέσω του οποίου η χώρα και οι ίδιοι θα κατορθώσουν κάποια στιγμή να ξανακερδίσουν τα παραπάνω κεκτημένα. Παρά την πλάνη, πως όλα αυτά σύντομα θα περάσουν και η ζωή θα ξαναγίνει εύκολη και όμορφη, οι έλληνες πολίτες δεν έχουν εγκαταλείψει ούτε το ευρωπαϊκό όραμα ούτε προτίθενται να το εγκαταλείψουν εύκολα για να επιστρέψουν στη διάσταση της δραχμής. Εξακολουθούν να επενδύουν για τα παιδιά τους σε ένα μέλλον ευρωπαϊκό και τρομοκρατούνται από τη σκέψη του Grexit και του απομονωτισμού. Οι Έλληνες πολίτες στην πλειοψηφία τους και ανεξάρτητα από την ψήφο τους νοιώθουν ευρωπαίοι.

Η αλήθεια είναι ότι ουδέποτε εκπαιδεύτηκαν και ουδέποτε ζορίστηκαν γι’ αυτό. Βολεύτηκαν μεταξύ της ευρωπαϊκής ταυτότητας και της ανατολίτικης και λίγο κουτοπόνηρης δήθεν ιδιαιτερότητας του χαρακτήρα και του μεσογειακού ταμπεραμέντου. Και ασφαλώς καμία κυβέρνηση δεν ασχολήθηκε ουσιαστικά με τη διαμόρφωση μιας πραγματικά ευρωπαϊκής κουλτούρας στη χώρα. Κάθε φορά και ανάλογα με τη συγκυρία, κυβερνήσεις και λαός, επιλέγαμε να αναδείξουμε είτε τη μία, είτε την άλλη μας πλευρά με μια απίστευτη ευκολία (τη βαφτίζαμε ευελιξία) για να διατηρήσουμε ακόμα και επιζήμια για όλους μας «κεκτημένα» όπως π.χ. η πεισματική άρνησή μας να δούμε το αδιέξοδο του ασφαλιστικού μας συστήματος.

Σήμερα, πιο πολύ από κάθε άλλη κυβέρνηση, η κυβέρνηση του Σύριζα έχει όχι απλώς την ευκαιρία αλλά την ευθύνη να αντιληφθεί και να υπηρετήσει το σύνολο των πολιτών. Και να λάβει υπόψη της τις προσδοκίες τους, να αναγνωρίσει τις προσπάθειές τους (ατομικές και συλλογικές) να συμβιβάσει τα ασυμβίβαστα και να προχωρήσει μπροστά. Έχει την ιστορική ευθύνη να μην παγιδευτεί σε διχαστικές λογικές και να ξεπεράσει τον εαυτό της, σύμφωνα με το ήθος της αριστεράς κι όχι της γιαλαντζί αριστεροσύνης.