Δημήτρης Παγαδάκης

Aπό τις νουβέλες του Ντίκενς και του Παπαδιαμάντη μέχρι τα τραγούδια του Πέρι Κόμο και των Wham, το χριστουγεννιάτικο μοτίβο είναι παρόμοιο: πλούτος συναισθημάτων και ηθικοί προβληματισμοί. Ατακτες πινελιές στον μοντέρνο καμβά μιας συνωμοσίας αγάπης και καταναλωτικής μέθης. 

Δυστυχώς, αυτός ο πίνακας ξεθώριασε. Παλιές νουθεσίες, συνήθεις απολογισμοί και μεγάλες ονειροπολήσεις πετάχτηκαν από το γιορταστικό κάδρο. Το παρελθόν είναι πλέον ένα μπαγιάτικο φάντασμα, το μέλλον ένα ματαιωμένο όραμα και το παρόν ένα θλιμμένο ριμέικ. Το τελευταίο το βιώνει μαγκωμένη, μουδιασμένη και κατηφής η χώρα, με τους σοκαρισμένους πολίτες της να έχουν υποστεί αλλεπάλληλες μειώσεις εισοδήματος, φορολογικές επιδρομές, περικοπές ασφαλιστικών παροχών, απολύσεις και λουκέτα. Μέσα σε έναν χρόνο έχουν ανατραπεί οι σταθερές του βίου τους ώστε να αναβάλουν σχεδιασμούς, προοπτικές, αποφάσεις για το αύριο. 

Παράλληλα, βλέπουν αμήχανοι τις ισχυρές οικονομίες της ευρωζώνης να δοκιμάζονται, αφουγκράζονται έντρομοι τον κλονισμό του ευρώ, νιώθουν σαν έγκαυμα τις υποσχέσεις μόνιμης ευημερίας να διαψεύδονται. Στην πίστα όπου άλλοτε στροβιλίζονταν λικνιστικά οι επιθυμίες τώρα σκάβονται λαγούμια, θεμελιώνονται οχυρά, ορθώνονται ταμπούρια, ηγεμονεύουν άξονες. Τα ευρωδώρα από το σακούλι του Αϊ-Βασίλη τέλειωσαν. Απομένουν μόνο εφιάλτες από το πιθάρι της Πανδώρας. 

Σε αυτό το κλίμα αστάθειας, ψυχρότητας και δυσπιστίας η Ελλάδα καλείται, σαν ορφανό της βικτωριανής εποχής, περίπου να ζητιανέψει. Πρέπει άμεσα να κάνει μια πρωτόγνωρη εθελοντική και υπέρογκη αναδιάρθρωση χρέους, η οποία δεν είναι καν δεδομένη. Οφείλει να καταρτίσει μια νέα δανειακή σύμβαση υπό την προϋπόθεση να αποδεχθεί αυστηρότερη λιτότητα. Υποχρεούται να ξεκαθαρίσει όλες τις παλιές εκκρεμότητες και να σουλουπώσει τα κουρέλια της. Ταυτόχρονα, είναι αναγκασμένη να στριμωχτεί σε σχεδόν αδιέξοδα σοκάκια. Να συνδιαλλαγεί ή να αντιμετωπίσει την έκρηξη των ανασυνταγμένων Αγανακτισμένων. 

Να δράσει πυροσβεστικά στη φτώχεια που πυρπολεί τα μεσαία στρώματα. Να αναδυθεί από τον ασφυκτικό πυθμένα της ρευστότητας στον οποίο πνίγεται η πραγματική οικονομία Να αποδράσει από τις δαγκάνες των απαξιωμένων πολιτικών δυνάμεων. Αναπόφευκτα, όλο αυτό το μωσαϊκό χρειάζεται να σχεδιαστεί ψηφίδα-ψηφίδα τώρα, προτού ο νέος χρόνος μπει με το λάθος πόδι, αν όχι κουτσός. 

Η παρούσα κυβέρνηση δείχνει να έχει τη βούληση να μη βουλιάξει στην κρίση. Το ζήτημα είναι αν διαθέτει την αντοχή, τη συνεκτικότητα, τα κότσια. Ειδικότερα όταν και το φετινό πνεύμα των Χριστουγέννων, με δυσοίωνα καλάντα στη διαπασών, διαμηνύει προς όλους: «Λιγότερες ελπίδες, μικρότερες προσδοκίες, ελάχιστες ανάγκες!».