Δημήτρης Δανίκας

Αγαπητέ μου, μπορεί εσύ, εγώ και πολλοί άλλοι να διαφωνούν. Μπορεί αρκετοί να χασμουρήθηκαν, να εκνευρίστηκαν, να τα πήραν στο κρανίο. Ευτυχώς, όμως, μερικοί άλλοι συμφώνησαν, την καταβρήκαν και στο πρόσωπο του Γιώργου Λάνθιμου ανακάλυψαν νέο, ταλαντούχο κινηματογραφιστή!

Αγαπητέ μου, καμία ταινία, κανένα τραγούδι, καμία μουσική σύνθεση, κανένα βιβλίο, κανένας πίνακας και κανένα καλλιτεχνικό έργο δεν καλύπτει, δεν ευχαριστεί τους πάντες και γενικώς όλη την οικουμένη. Ευτυχώς, όμως, που αρκετοί λαμβάνουν το μήνυμα, το επεξεργάζονται, το αναλύουν, το διαδίδουν και το καθιερώνουν!

Αγαπητέ μου, θα σου φέρω ένα απλό παράδειγμα. Αν, φερ' ειπείν, ο Φίοντορ Ντοστογιέφσκι υπήρχε και έγραφε επί των ημερών μας και αν δεν είχε ακόμα ανακαλυφθεί και καθιερωθεί, κόβω τον σβέρκο μου ότι αρκετοί εξ ημών και υμών θα του έσερναν τα εξ αμάξης. Ευτυχώς, όμως, που ανάμεσά μας, στο απλό, «καθαρό» αναγνωστικό κοινό, ακόμα και καθημερινοί άνθρωποι εξακολουθούν να πορεύονται με ανυψωμένες τις κεραίες τους και ερεθισμένες τις ευαισθησίες τους!

Αγαπητέ μου, για να μην παρεξηγηθώ, δεν εννοώ ούτε κατ’ ελάχιστο ότι ταυτίζω τον Λάνθιμο με τον Ντοστογιέφσκι. Πράγμα εντελώς βλάσφημο και ανήκουστο. Ευτυχώς, όμως, στη διάρκεια του πολιτισμού και της ανθρωπότητας, μαζί με τους ογκόλιθους, στη σκιά των γιγάντων αναδύθηκαν και έλαμψαν και μικρότερα αστέρια!

Αγαπητέ μου, μόνο με επιχειρήματα καλλιτεχνικά και ουσιαστικά νομιμοποιείται κανείς να τοποθετείται και να σχολιάζει, θετικά ή αρνητικά, κάθε έργο που δημοσιοποιείται σε όλους εμάς. Δυστυχώς, δυστυχέστατα, όταν πολίτες αυτής της Σωρρακώσταινας υποστηρίζουν τις απόψεις τους αλληθωρίζοντας προς κάθε είδους συνωμοσίες!

Αγαπητέ μου, όταν πίσω από την ανάδειξη του Λάνθιμου «βλέπεις» δάχτυλο Αλέξη Τσίπρα. Οταν υπονοείς και μερικές φορές το διατυπώνεις ευθέως ότι το εβραϊκό λόμπι είναι το εφαλτήριο του Λάνθιμου για τα Οσκαρ, ε τότε ουδεμία απορία για το πώς κατάντησε, εδώ που έφτασε στον πάτο, αυτή η χώρα. Οπως με τους ψεκασμούς. Οπως με τον Σώρρα. Οπως με το νερό του Καματερού, έτσι και με την υποψηφιότητα του «Αστακού»!

Αγαπητέ μου, για να αντιληφθείς το απροσμέτρητο χάος που μας χωρίζει (φερ' ειπείν) από τη Γαλλία του Διαφωτισμού και της Επανάστασης, ένα έχω σου πω. Οταν στο Παρίσι, σε οποιαδήποτε τηλεοπτική «γλάστρα» και οποιοδήποτε μοντέλο πασαρέλας αναφέρεις το όνομα του «ακαταλαβίστικου» σκηνοθέτη Ζαν Λικ Γκοντάρ, όλες και όλοι εκφράζονται με απέραντο θαυμασμό. Ευτυχώς που ακόμα και η τελευταία Παριζιάνα έχει αφομοιώσει, από το σχολείο, την εξής βασική αρχή: δεν τσαλαπατάω και δεν περιφρονώ ό,τι εγώ δεν καταλαβαίνω!

Αγαπητέ μου, αν το βασικό κριτήριο της Τέχνης ήταν η γνώμη του «μέσου όρου», να είσαι βέβαιος πως η ανθρωπότητα, με αρχηγό την αφεντιά σου, θα κοπάναγε πέτρες και θα χλιμίντριζε γκαγκαούα! Ευτυχώς, όμως, που υπάρχουν χιλιάδες φωτεινές εξαιρέσεις. Από την ελίτ -την αυθεντική και καθόλου την πέτσινη την ελληνική- εξήλθε η Ανθρωπότητα από την εποχή των σπηλαίων!

Και για να τελειώνω, δανειζόμενος τη θρυλική ρήση του Αλμπερτ Αϊνστάιν, «μόνο δύο πράγματα είναι άπειρα: το σύμπαν και η ανθρώπινη βλακεία. Και ως προς το σύμπαν διατηρώ κάποια αμφιβολία»!