Αντώνης Πανούτσος

Τα «μνημόνια», το 1, το 2, το 3 δεν παίζει ρόλο, δεν είναι τίποτα πάρα πάνω από όροι για να δοθούν δάνεια. Οπως η τράπεζα ζητάει από τον δανειολήπτη να βάλει το ακίνητο υποθήκη, να συνδέσει τον μισθό του Δημοσίου που παίρνει στους όρους της λήψης του δανείου, η τρόικα, δηλαδή οι τρεις δανειστές της Ελλάδας, ζητάει να μειώσουμε μισθούς, συντάξεις, να ελαφρύνουμε το Δημόσιο, να καταργήσουμε οργανισμούς για να μας δώσουν τα λεφτά. Είναι προσβλητικό βέβαια για μια χώρα που θέλει να είναι ανεξάρτητη, αλλά κατανοητό αφού οι ίδιες συνθήκες δημιουργούν τα ίδια αποτελέσματα και οι δανειστές έχουν κάθε δικαίωμα να πιστεύουν ότι, αν δεν αλλάξουμε τη δομή της οικονομίας, τα ίδια καταστροφικά αποτελέσματα θα υπάρχουν. Το συμπέρασμα είναι ότι μπορεί κάποιος να πει ότι δεν θέλει το μνημόνιο, άρα και το δάνειο, θέλει το δάνειο αλλά με άλλους όρους, που σημαίνει αλλαγή του μνημονίου, ή ότι το μνημόνιο είναι λογικό για να πάρουμε το δάνειο. Ολα λογικά. Το να λέει όμως ότι είναι υπέρ του δανείου αλλά αντιμνημονιακός είναι τόσο παράλογο όσο να λέει ότι είναι υπέρ των δανείων αλλά κατά των όρων. Πάμε όμως και στην άλλη πλευρά των Ευρωπαίων, και ειδικά των Γερμανών.

Βοηθημένος και από την παραμονή μου στη Γερμανία, καταλαβαίνω την έκπληξη των Γερμανών για το τι σημαίνει νόμος στην Ελλάδα. Στη Γερμανία ο νόμος που ψηφίζεται εφαρμόζεται οπωσδήποτε, κι αν δεν μπορεί να εφαρμοστεί, καταργείται. Στην Ελλάδα ψηφίζεται μερικές φορές για να εφαρμοστεί και μερικές για τα μάτια του κόσμου. Οπως η ιστορία με τα εισιτήρια στα μέσα μαζικής μεταφοράς τα οποία οι περισσότεροι δεν πληρώνουν, που εντυπωσίασε τη Μέρκελ. Στη Γερμανία, αν δεν μπορούσαν να υποχρεώσουν τον κόσμο να κόβει εισιτήριο, θα το είχαν καταργήσει. Εμείς όχι μόνο το διατηρούμε, αλλά το βάζουμε και στα προβλεπόμενα στον προϋπολογισμό έσοδα.

Μέχρι να καταλάβουν οι Γερμανοί και οι άλλοι δανειστές ότι αυτό που ψηφίζεται στην Ελλάδα δεν πρόκειται και να εφαρμοστεί τους πήρε καιρό.

Ας πούμε δύο μνημόνια. Τώρα όμως στο τρίτο πάνε στο άλλο άκρο. Αφού περίμεναν τη Βουλή να το ψηφίσει, οι Γερμανοί στέλνουν όλο και πιο καθαρά μηνύματα ότι τα 42 εκατ. της διευκόλυνσης δεν πρόκειται να δοθούν αν δεν σιγουρευτούν ότι το τρίτο μνημόνιο έχει εφαρμοστεί. Κάτι σαν να λέει η τράπεζα ότι θα δώσει δάνειο όχι όταν ο δανειστής υπογράψει τους όρους αλλά όταν η ίδια κρίνει ότι είναι αξιόπιστος. Ετσι αόριστα. Είναι το σημείο που η Ελλάδα πρέπει να πατήσει πόδι, με τις όποιες συνέπειες. Συνέπειες και για την Ευρωπαϊκή Ενωση, που θα πάθει ζημιά, αλλά και για τα κόμματα που ψήφιζαν νόμους για να μην τους εφαρμόσουν ποτέ προκειμένου να κονομάνε οι κηφήνες του, ή που καταργούσαν τους νόμους στις πλατείες και στους δρόμους.

Οθων και Μακρυγιάννης

Το δικαίωμα των υπαλλήλων της Βουλής στους 60 μισθούς εφάπαξ κατακτήθηκε την 3η Σεπτεμβρίου 1843, όταν ο στρατηγός Μακρυγιάννης στάθηκε κάτω από τα ανάκτορα του Οθωνα και φώναξε: «Δεν αγωνιστήκαμε, ορέ Οθωνα, για να μην μπορούμε να βάλουμε τα βαφτιστήρια μας στη Βουλή!». «Πόσα βαφτιστήρια, στρατηγέ μου;», ρώτησε ο έντρομος πρόγονος της Μέρκελ.

«Ορέ, μπορείς να μετρήσεις τ’ αστέρια του ουρανού; Μπορείς να μετρήσεις την άμμο της θάλασσας;».

Η μέρα ήταν ηλιόλουστη και μπροστά του ήταν η πλατεία.

«Για πρακτικούς λόγους, όχι», απάντησε ο Βαυαρός.

«Αργότερα, που θα έχει βραδιάσει, να τα μετρήσουμε. Και το πρωί κατεβαίνουμε παρέα στο Φάληρο για το θέμα με την άμμο». Ο στρατηγός αγνόησε την παρατήρηση. «Και θα τους δώσεις και δεύτερο εφάπαξ από το Ταμείο Προνοίας των Δημοσίων Υπαλλήλων», διέταξε ο στρατηγός. «Το θεωρείτε απαραίτητο;». Ο στρατηγός είχε πάρει φόρα: «Και μέρισμα από το Μετοχικό Ταμείο των Δημοσίων Υπαλλήλων». «Κοίτα, ρε, τι έχουνε φτιάξει και δεν το ήξερα!», στοχάστηκε ο Βαυαρός δυνάστης.

Ο στρατηγός δεν του έδωσε σημασία. «Και όλα αυτά θα τα γράψεις στο Σύνταγμα». «Πού θέλετε, στρατηγέ μου, να βάλω αυτό με το μέρισμα του Ταμείου Πρόνοιας των Δημοσίων Υπαλλήλων; Να το βάλουμε πρώτο άρθρο του Συντάγματος να δείχνει;». «Οχι. Εκεί να βάλουμε τη μορφή του πολιτεύματος». «Πιο διακριτικά στο 3;». «Οχι, εκεί λέω να βάλουμε ότι οι Ελληνες έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις». «Σε τι; Στα μερίσματα από το Μετοχικό Ταμείο των Δημοσίων Υπαλλήλων;», μουρμούρισε ο Βαυαρός.

Το χέρι του στρατηγού κατέβηκε προς τη λαβή του σπαθιού του. «Μάλλον δεν κατάλαβα καλά», τα μπάλωσε ο Οθων. Το χέρι του στρατηγού απομακρύνθηκε από τη λαβή. «Τίποτα άλλο;», προσπάθησε να ελαφρύνει την ατμόσφαιρα ο Βαυαρός. «Ξέρω εγώ... Βάλε ότι οι υπάλληλοι της Βουλής θα έχουν δικαίωμα να αγοράζουν από το Συγκρότημα Εξυπηρέτησης του Προσωπικού της Πολεμικής Αεροπορίας», είπε ο στρατηγός. «Να το βάλω, αλλά τι είναι η Αεροπορία;», ρώτησε ο Οθων. Ο στρατηγός δεν μπήκε στον κόπο να του απαντήσει. Εβλεπε πολύ μακριά. Τη μέρα που κάποιοι άλλοι αγωνιστές, ο Καμμένος, ο Τσίπρας, ο Παπαδημούλης και η Δούρου, θα έβγαιναν στην ίδια πλατεία για να παλέψουν για τη λευτεριά. Και για τα δικαιώματα στο μέρισμα του Μετοχικού Ταμείου.