Τα καλύτερα του Athens Science Festival 2017

«Ποιος θέλει να δει το τμήμα ρομποτικής;», ρώτησε η δασκάλα την τάξη της έξω από το Αεριοφυλάκιο 2 της Τεχνόπολης. «Βαρετόοοο», απάντησε φωναχτά ένας πιτσιρικάς μαθητής της. Ήταν μάλλον το πρώτο feedback που είχα σχετικά με το Athens Science Festival 2017, ενώ περίμενα χθες, Τετάρτη, να ξεκινήσει η δική μας ξενάγηση. Και ήταν το μοναδικό αρνητικό που άκουσα. Ίσως ο εν λόγω πιτσιρικάς να άλλαξε γνώμη στη συνέχεια της περιήγησής του στην έκθεση που έχει καταλάβει όλους τους χώρους της Τεχνόπολης, όταν είδε τον Βλάση, το ρομπότ χορευτή που προγραμμάτισε η ομάδα αναγνώρισης και επεξεργασίας μουσικής του Ινστιτούτου Επεξεργασίας του Λόγου/Ε.Κ. Αθηνά. Ή απλά να ενθουσιάστηκε με τις εγκαταστάσεις εικονικής πραγματικότητας στον χώρο του Πλαισίου.

Η φετινή γιορτή επιστήμης και τεχνολογίας έχει τίτλο «Διαμορφώνοντας το μέλλον μας» και σίγουρα καλύπτει ένα μεγάλο μέρος των τάσεων που ήδη έχουν αρχίσει να διαμορφώνονται σήμερα και θα γίνουν μέρος της καθημερινότητάς μας αύριο. Τα μεγέθη είναι από μόνα τους διαφωτιστικά: 130 ερευνητικοί, ακαδημαϊκοί, εκπαιδευτικοί οργανισμοί δηλώνουν «παρών», 90 διαφορετικά διαδραστικά δρώμενα, 40 εργαστήρια για παιδιά, 20 workshops, 40 ομιλίες και 5 εκθέσεις τέχνης έχουν προγραμματιστεί έως την Κυριακή 2 Απριλίου. Από όλες αυτές τις δράσεις, εμείς επιλέξαμε αυτές που μας έκαναν κλικ και σας τις παρουσιάζουμε. Η λίστα, βέβαια, διαφοροποιείται για τον καθένα ανάλογα με τα ενδιαφέροντά του, για αυτό ρίξτε μία ματιά στο πλήρες πρόγραμμα της έκθεσης προτού ξεκινήσετε για το Γκάζι.

Επισκεφτείτε τους εκθεσιακούς χώρους (έως την Κυριακή 2 Απριλίου)
Υπάρχουν τέσσερις διαφορετικοί χώροι που θα σας ενθουσιάσουν. Στον χώρο των πειραμάτων επίδειξης θα δείτε μαθητές να σας δείχνουν πώς κατασκευάζονται κοσμήματα από… γάλα, ενώ στον διπλανό χώρο του Πλαισίου θα έχετε την ευκαιρία να πιλοτάρετε drones, να χαθείτε στη μαγεία της εικονικής πραγματικότητας, αλλά και να δείτε ρομποτάκια που μπορούν να μυήσουν τα παιδιά στον μαγικό κόσμο της τεχνολογίας. Στο προαύλιο χώρο δεσπόζουν επίσης ορισμένα μηχανοκίνητα θαύματα made in Greece: το ηλεκτρικό αγωνιστικό   μονοθέσιο των φοιτητών του Πανεπιστημίου της Πάτρας που φτάνει τα 100 χλμ/ώρα σε 3,1 δευτερόλεπτα, τη μονοκύλινδρη μοτοσυκλέτα του ΤΕΙ Κεντρικής Μακεδονίας στις Σέρρες, αλλά και τον πανέμορφο Ημίονο, το χειροποίητο ηλεκτρικό ποδήλατο της Dromon Bicycles, μιας εταιρείας με έδρα ένα μικρό χωριό της Λέσβου. 

Στην έκθεση τέχνης θα δείτε μία σειρά φωτογραφιών του αστροναύτη Σεργκέι Ριαζάνσκι και έναν μίνι θόλο όπου προβάλλονται επιστημονικές ταινίες, αλλά και να δοκιμάσετε τροφή που τρώνε οι αστροναύτες. Ακόμη, στη διαδραστική έκθεση, διάφορα σχολεία, πανεπιστήμια και άλλοι φορείς παρουσιάζουν τη δουλειά και την έρευνά τους.





Ελληνικές Θάλασσες και Κλιματική Αλλαγή, Πέμπτη 30/3, 19.00-19.50
Ο J.Y. Cousteau είχε πει: «Η θάλασσα, άπαξ και ρίξει το ξόρκι της, κρατά κάποιον στο δίχτυ της μαγείας της για πάντα». Ως Έλληνες, φέροντας τη σχέση με τη θάλασσα στην παράδοσή μας, μπορούμε να νιώσουμε αυτή τη μαγεία καλύτερα απ’ τον καθένα. Στη συγκεκριμένη ομιλία, επιστήμη και θάλασσα συνδέονται, ώστε μέσα από την κατανόηση της σχέσης τους το κοινό να γνωρίσει: τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές θάλασσες/ακτές λόγω κλιματικής αλλαγής, τους τρόπους προστασίας τους, καθώς και το πώς να συμβάλλει σε αυτήν. Ομιλητής είναι ο Αχιλλέας Γ. Σαμαράς, συνιδρυτής του “THALASSA – Coastal Engineering Modelling” και ερευνητικός συνεργάτης στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Δηλητηριώδη βέλη, εκρηκτικά υλικά και γλυκό βιτριόλι: από την τραγωδία στη θεραπεία, Πέμπτη 30/3, 20.00-20.50
Σε ένα επιστημονικό ιστορικό ταξίδι μεταξύ ζωής και θανάτου μάς προσκαλεί ο γιατρός και χημικός Αθανάσιος Γιάννης. Πώς τα εκρηκτικά και τα δηλητήρια, από εγκληματικά όπλα στα χέρια τιμωρών, έγιναν θεραπευτικά εργαλεία στα χέρια γιατρών; Η αναισθησιολογία, η χειρουργική και η καρδιολογία του σήμερα, θα προσέφεραν τις ίδιες θεραπευτικές λύσεις χωρίς τις παραπάνω θανατηφόρες ανακαλύψεις; Οι απαντήσεις από τον κ. Γιάννη, του γερμανικού Ινστιτούτου Οργανικής Χημείας του Πανεπιστημίου της Λειψίας.  





Εμείς και τα γονίδιά μας, Πέμπτη 30/3, 20.00-20.50
Μια εξερεύνηση στα κρυφά μονοπάτια της «γενετικής μας ταυτότητας» μας υπόσχεται ο Μανώλης Δερμιτζάκης, Καθηγητής Γενετικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Γενεύης.  Μελετώντας χιλιάδες  ανθρώπινα γονιδιώματα από όλο τον κόσμο, ο Μανώλης Δερμιτζάκης δεν προσπαθεί να ανακαλύψει  πόσο διαφέρουμε μεταξύ μας, αλλά πώς αυτές οι διαφορές συνδέονται με την προδιάθεσή μας σε ασθένειες. Απέχουμε πολύ από την εποχή που οι γιατροί θα μας συμβουλεύουν με βάση τη γενετική μας ταυτότητα; Η εξατομικευμένη ιατρική άραγε βρίσκεται προ των πυλών;.

Γαλαξίες και Μαύρες Τρύπες: δημιουργία και συν-εξέλιξη, Παρασκευή 31/3, 18.00-18.50
Η δημιουργία των γαλαξιών, αλλά και των μαύρων τρυπών ξεκινάει πολύ πίσω στον χρόνο, με τις απειροελάχιστες κβαντικές διακυμάνσεις του αρχέγονου Σύμπαντος. Παρατηρήσεις με διαστημικά και επίγεια τηλεσκόπια και προσομοιώσεις με τη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών μας βοηθούν να καταλάβουμε το παρελθόν και το μέλλον στην παράλληλη πορεία εξέλιξης των γαλαξιών και των μαύρων τρυπών. Θα εξηγηθούν οι εσωτερικές και εξωτερικές φυσικές διαδικασίες που οδηγούν την εξέλιξη των γαλαξιών και τον τρόπο αλληλεπίδρασής τους με το περιβάλλον τους που καθορίζει τελικά τη μορφή τους σε μία αέναη κοσμική εξέλιξη. Θα απαντηθούν θεμελιώδη ερωτήματα για τις μαύρες τρύπες όπως: πώς δημιουργούνται, πώς εξελίσσονται, πώς τις παρατηρούμε και πώς επηρεάζουν τους γαλαξίες στους οποίους κατοικούν. Ομιλήτριες είναι η Καλλιόπη Δασύρα, μεταδιδακτορική ερευνήτρια του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και συνεργάτρια του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και η Μιρέλλα Χαρσούλα, ερευνήτρια Β’ στο Κέντρο Ερευνών Αστρονομίας και Εφαρμοσμένων Μαθηματικών της Ακαδημίας Αθηνών (ΚΕΑΕΜ).





Από τον Ερμή στον Πλούτωνα σε 50 χρόνια: Ένα σύγχρονο Έπος για την Εξερεύνηση του Ηλιακού Συστήματος, Παρασκευή 31/3, 19.00-19.50
Και από τη Γη στο διάστημα. Ένα ιστορικό ταξίδι στην εξερεύνηση του ηλιακού μας συστήματος μας επιφυλάσσει ο σπουδαιότερος Έλληνας αστροφυσικός και ακαδημαϊκός Σταμάτης Κριμιζής (Ακαδημία Αθηνών & Johns Hopkins University, ΗΠΑ), που έχει συμμετάσχει στις σημαντικότερες αποστολές της NASA στους πλανήτες της ηλιακής γειτονιάς μας, με κυριότερες τις Voyager 1 και 2 και πρόσφατα την αποστολή New Horizons, η οποία το 2015 προσέγγισε για πρώτη φορά τον Πλούτωνα. Στην ομιλία του θα μας αφηγηθεί ιστορίες από τις διαστημικές εξερευνήσεις της ανθρωπότητας στο ηλιακό σύστημα που ξεκίνησαν από τον Ερμή και έφτασαν στον Πλούτωνα σε 50 χρόνια, ανακαλύπτοντας μέρη που ποτέ κανείς δεν είχε φανταστεί.

Γνώθι σαυτόν, Παρασκευή 31/3, 20.00-20.50 
«Ο νους δεν είναι τίποτα περισσότερο από την ενέργεια του εγκεφάλου», θα υποστηρίξει ο Γιώργος Παξινός, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας στο Σίδνεϊ και επικεφαλής ερευνητής στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Νευροεπιστήμης της Αυστραλίας, στην ομιλία του «Γνώθι σαυτόν» στο Athens Science Festival και θα προσθέσει: «…ωστόσο, ένα μεγάλο μέρος του κόσμου που αδυνατούμε να καταλάβουμε κατοικεί μέσα μας, και δεν είναι άλλο από τον εγκέφαλο». Ο Καθηγητής Παξινός, ο πρώτος επιστήμονας που χαρτογράφησε αυτό το εξαιρετικά πολύπλοκο όργανο, είναι ο πλέον ειδικός για να μας πείσει πως δεν υπάρχει ψυχή και να μας βοηθήσει να ξανανακαλύψουμε την ταυτότητά μας.





Θεωρίες για τον Χρόνο, Σάββατο 1/4, 19.00-19.50
Σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει, κάποιος φροντίζει να λειτουργούν τα πάντα… ρολόι. Στρατιωτικές επιχειρήσεις, τραπεζικές συναλλαγές, διαδίκτυο και δίκτυα κινητής τηλεφωνίας εξαρτώνται από την ώρα που υπολογίζεται με βάση τα ατομικά ρολόγια του Ναυτικού Παρατηρητηρίου των ΗΠΑ, πίσω από τα οποία κρύβεται ο Έλληνας Father of Time ή Time Lord, Δημήτρης Ματσάκης. Ο «πατέρας του χρόνου» αποκαλεί τα ρολόγια παιδιά του, αν και ο ίδιος δεν φοράει ποτέ ρολόι! Δεν υπάρχει το «τέλειο» ρολόι, αλλά συνδυάζοντας 100 περίπου ατομικά ρολόγια – δηλαδή, ρολόγια που βασίζονται στην παρατήρηση των ταλαντώσεων ατόμων καισίου–, τεσσάρων διαφορετικών τύπων, ο δρ. Ματσάκης καταφέρνει να μετρήσει το χρόνο με τρομερή ακρίβεια, εξαλείφοντας τα αδύναμά τους σημεία. Αν η μέτρηση του χρόνου πέσει έξω έστω και για ένα δισεκατομμυριοστό του δευτερολέπτου, τότε αμέτρητα χρονοεξαρτώμενα συστήματα που ρυθμίζουν την καθημερινή μας ζωή θα καταστραφούν - ένα GPS θα πέσει έξω περίπου ένα χιλιόμετρο στον προσδιορισμό της θέσης μας.

Είναι η ζωή κβαντομηχανική; Η αναδυόμενη επιστήμη της κβαντικής βιολογίας, Σάββατο 1/4, 20.00-20.50
Το Athens Science Festival, θα τολμήσει να μας αποκαλύψει και έναν άλλον, νέο και περίπλοκο κόσμο, αυτόν της Κβαντικής Βιολογίας. Μπορούν τα κβαντικά φαινόμενα να εξηγήσουν την προέλευση της ζωής; Μπορεί η έμβια ζωή, όπως την ξέρουμε, να διέπεται από ακατανόητους κανόνες; «Ο κβαντικός κόσμος είναι τόσο περίεργος, που ακόμη και οι ιστορίες για απαγωγές από εξωγήινους μοιάζουν απολύτως λογικές», ισχυρίζεται ο Jim Al-Khalili, ένας από τους πιο διάσημους επιστήμονες στη Μ.Βρετανία. Αλλά μην τρομάζετε, γιατί στο Athens Science Festival θα μας πάρει από το χέρι για να μας ταξιδέψει στα όρια της επιστημονικής φαντασίας. Ο Καθηγητής Θεωρητικής Φυσικής Al-Khalili διδάσκει Κβαντική Μηχανική στο Πανεπιστήμιο του Surrey, ενώ, παράλληλα, διευθύνει το Τμήμα Επικοινωνίας και Διάδοσης Επιστημονικών Θεμάτων προς το ευρύ κοινό. Θα μπορέσει άραγε να μας πείσει ότι: «ένα από τα μεγαλύτερα κατορθώματα της επιστήμης είναι να επιτρέψει στην ανθρωπότητα να αντιληφθεί ότι ο κόσμος μας είναι κατανοητός;», όπως χαρακτηριστικά έχει πει;





Παρατήρηση με αστρονομικά τηλεσκόπια, Σάββατο 1/4 και Κυριακή 2/4, 21.00-23.00
Οι ερασιτέχνες αστρονόμοι της ΑΕΣ «Διός Κούροι» φέρνουν τα τηλεσκόπιά τους στην Τεχνόπολη (μάλλον στην… καρδιά της φωτορύπανσης στην Αθήνα) και μας προσκαλούν να παρατηρήσουμε τη Σελήνη, τον Άρη, την Πούλια, αστρικά σμήνη και διπλά αστρικά συστήματα.

Car Design: Ρήξη ή συμφιλίωση με το παρελθόν;, Κυριακή 2/4,  19.00-19.50
Τι κάνει ένα αυτοκίνητο να αρέσει στο κοινό; Η λειτουργικότητά του, η αισθητική του, ή μήπως τα κριτήρια με τα οποία το επιλέγουμε είναι βαθιά ριζωμένα μέσα μας; Σύμφωνα με τον σχεδιαστή αυτοκινήτων Σωτήρη Κωβό, ο κώδικας των αξιών μας είναι αυτός που καθορίζει τις καταναλωτικές μας συνήθειες. Ο επιτυχημένος σχεδιαστής του Toyota Yaris, θα μας αποκαλύψει τις πηγές της έμπνευσής του που δίνουν σχήμα στα όνειρά μας.





«Έξυπνα» Βιονανο-ρομποτικά Φάρμακα, Κυριακή 2/4,  18.00-18.50
Στο φετινό φεστιβάλ τα ρομπότ έχουν την τιμητική τους. Άλλα θα χορεύουν, άλλα θα οδηγούν οχήματα του μέλλοντος, άλλα θα μονομαχούν, ενώ κάποια θα κληθούμε να τα κατασκευάσουμε μόνοι μας. Ωστόσο, ο Κωνσταντίνος Δεμέτζος θα μας παρουσιάσει άλλα ρομπότ, που είναι …αόρατα! Αυτά τα «έξυπνα» μικροσκοπικά φάρμακα-ρομπότ υπόσχονται να φέρουν επανάσταση στη θεραπεία ασθενειών, στοχεύοντας σε συγκεκριμένα κύτταρα ή ιστούς. Ο δρ. Δεμέτζος, καθηγητής Φαρμακευτικής Νανοτεχνολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, οραματίζεται ένα μέλλον όπου οι θεραπείες θα είναι αποτελεσματικές και με ελάχιστες παρενέργειες.

Δημιουργία time-lapse νυχτερινού ουρανού, Κυριακή 2/4,  18.00-19.45
Η αστροφωτογραφία αποτυπώνει την εξαιρετική ομορφιά του νυχτερινού ουρανού. Ο ουρανός, όμως, δεν είναι στατικός. Οι κινήσεις της Γης δίνουν μια δυναμική στα ουράνια αντικείμενα που αποτυπώνεται όμορφα μέσω των time-lapse. Στο workshop θα αναλυθούν οι τεχνικές λήψης, ο εξοπλισμός και οι τεχνικές επεξεργασίας για τη δημιουργία time-lapse του νυχτερινού ουρανού και τη δημιουργία video με το Γαλαξία, τους αστερισμούς και άλλα ουράνια αντικείμενα αυτοτελώς ή σε συνδυασμό με επίγεια τοπία.





Info
Athens Science Festival 2017
Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων
Πειραιώς 100, Γκάζι
Διάρκεια: Έως 2 Απριλίου
Ημέρες & Ώρες λειτουργίας:
Πέμπτη-Παρασκευή: 09.00 έως 22.00
Σάββατο & Κυριακή: 11.00 έως 22.00
Γενική Είσοδος: 3 ευρώ
Τηλ.: 213 0109300, 213 0109324