Χρ. Ι. Στεφανάδης

Την πρώτη θέση κατέχει ο ακόλουθος αρχαίος ελληνικός διάλογος μεταξύ του βασιλιά Φιλίππου της Μακεδονίας και των Σπαρτιατών:

Βασιλιάς Φίλιππος ο Β’ της Μακεδονίας: Αν κερδίσω τον πόλεμο, θα είστε σκλάβοι για πάντα.
Σπαρτιάτες: Εάν...

Αλλά ας δούμε πώς και σε τι συνθήκες έγινε αυτός ο ιστορικός διάλογος.

Ο Φίλιππος είχε θέσει ως πρωταρχικό σκοπό του να επεκτείνει την κυριαρχία του στη Νότια Ελλάδα. Αυτό το πέτυχε με τη νίκη του στη μάχη της Χαιρώνειας το έτος 338 π.Χ. Στη μάχη αυτή αντιμετώπισε μια μεγάλη συμμαχία πόλεων της Νότιας Ελλάδας.

Στη συμμαχία μετείχε και η Αθήνα, η οποία ήταν η μεγαλύτερη αντίπαλος της Μακεδονίας. Ο Φίλιππος μετά τη νίκη του, ενώ θα μπορούσε να ισοπεδώσει την Αθήνα, δεν το έκανε σεβόμενος τη συμβολή των Αθηναίων στον αρχαίο πολιτισμό, αλλά και τον καθοριστικό ρόλο τους στους νικηφόρους Περσικούς Πολέμους.

Στη συμμαχία των πόλεων-κρατών που αντιπαρατάχθηκαν στον Φίλιππο στη Χαιρώνεια δεν είχε συμμετάσχει η Σπάρτη. Μετά τη μάχη ο Φίλιππος ζήτησε την παράδοση της Σπάρτης με το εξής μήνυμα: «Αν εισβάλω στη Λακωνία, θα ισοπεδώσω τη Σπάρτη». Η απάντηση των Σπαρτιατών στην απειλή του Φιλίππου ήταν: «Εάν»… Ο άγραφος νόμος της Σπάρτης δεν επέτρεπε στους Σπαρτιάτες να παραδώσουν την πόλη τους. Ο Φίλιππος τελικά δεν εισέβαλε στη Σπάρτη, επειδή εκτός από σπουδαίος στρατιωτικός υπήρξε και σπουδαίος πολιτικός. Γνώριζε ότι ακόμη κι αν καταλάμβανε τη Σπάρτη οι απώλειες που θα είχε θα ήταν τεράστιες, δυσανάλογες με το όποιο όφελος για τους Μακεδόνες.

Αγνοώντας τη Σπάρτη, ο Φίλιππος συγκάλεσε πανελλήνιο συνέδριο στην Κόρινθο, όπου ανακοίνωσε την πρόθεσή του να ηγηθεί μιας εκστρατείας όλων των Ελλήνων εναντίον των Περσών προκειμένου να τους τιμωρήσει για τις εκστρατείες τους εναντίον των Ελλήνων. Ο Φίλιππος δεν πρόλαβε να υλοποιήσει τα σχέδιά του. Λίγο μετά το συνέδριο δολοφονήθηκε κατά τη διάρκεια των εορτασμών του γάμου της κόρης του κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες.

Αλλά τι σχέση μπορεί να έχουν αυτά με τη σημερινή πραγματικότητα της χώρας μας;

Παρακολουθούμε με ανάμεικτα συναισθήματα, από αμηχανία μέχρι άκρατη οργή, τα δρώμενα στην παρατεινόμενη ελληνική διαπραγμάτευση με τους δανειστές.

Τις αντιφατικές πληροφορίες, τις πιέσεις, τους εκβιασμούς, τις ειρωνείες από τους θεσμικούς παράγοντες. Και παράλληλα, ομοβροντία αρνητικών δημοσιευμάτων για τη χώρα μας από τα διεθνή έντυπα και ηλεκτρονικά ΜΜΕ.

Πώς όμως θα διαμορφώνονταν η κατάσταση και οι ισορροπίες με τους εταίρους μας ανεξάρτητα από τα δικά μας μικρά και μεγάλα λάθη στη διαπραγματευτική τακτική:

Εάν -για να μην αναφερθούμε παλαιότερα- μετά τον καταστροφικό Εμφύλιο αμνηστεύαμε επί της ουσίας το παρελθόν και ενωμένοι οικοδομούσαμε το νέο ελληνικό κράτος.

Εάν στηρίζαμε ευλαβικά την αξιοκρατία και όχι τη φαυλοκρατία σε όλους τους τομείς, τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα.

Εάν, με εφαλτήριο την αξιοκρατία, δημιουργούσαμε μια ικανή, χρηστή, ευέλικτη και επομένως αποτελεσματική δημόσια διοίκηση.

Εάν φτιάχναμε μια παιδεία που να επιτελεί πραγματικά τον στόχο της, δηλαδή να εκπαιδεύει τα παιδιά της Ελλάδας, που αντικειμενικά διαθέτουν το πνευματικό χάρισμα, χωρίς κομματικές σκοπιμότητες και παλινωδίες.

Εάν ενισχύαμε την παραγωγική διαδικασία εστιάζοντας στην παραγωγικότητα και όχι στον παρασιτισμό.

Εάν η νομοθετική εξουσία νομοθετούσε προσηλωμένη αμετακίνητα στο αυτονόητο, ότι δηλαδή όλοι οι Ελληνες είναι ίσοι απέναντι στον νόμο.

Εάν η εκτελεστική εξουσία εφάρμοζε τους νόμους αδιακρίτως σε ισχυρούς και αδύνατους.

Εάν τα πολιτικά πρόσωπα και οι πολιτικοί σχηματισμοί της χώρας μας είχαν αναπτύξει ισχυρά αντισώματα στον λαϊκισμό και είχαν όραμα μακράς πνοής, που θα το υλοποιούσαν με συνεργασίες και όχι διχαστικές πρακτικές. 

Εάν, λοιπόν, είχαμε φτιάξει μια τέτοια Ελλάδα, στις απειλές των δανειστών ότι, αν αποφασίσουν, μπορούν να μας εξοντώσουν οικονομικά, θα απαντούσαμε:

«Εάν»!

*Ο κ. Χριστόδουλος Ι. Στεφανάδης είναι καθηγητής Καρδιολογίας